Achterstand bij betalen van hypotheek

Een toenemend aantal huiseigenaren heeft achterstand bij het betalen van de hypotheek. Sneller ingrijpen van de banken heeft tot gevolg dat er meer huizen worden geveild en gezinnen uit hun huis worden gezet. De Autoriteit Financiële Markten (AFM) vindt dat banken zich beter moeten inspannen om betalingsproblemen te voorkomen.

Het aantal wanbetalers neemt snel toe

Het aantal gezinnen dat problemen heeft om zijn hypotheek op tijd te betalen, neemt fors toe. In januari 2013 maakte het BKR melding van meer dan 77.000 wanbetalers. Dat zijn dan mensen die tenminste vier maanden achter zijn met hun betaling. Een zorgelijke ontwikkeling.

Banken moeten alerter zijn bij betaalachterstanden

Ook de Autoriteit Financiële Markten (AFM) trok aan de bel en deed onderzoek bij een 14-tal hypotheekverstrekkers naar de aard van de problemen en de wijze waarop die worden aangepakt.

De AFM is van mening dat banken nóg alerter naar hun klanten moeten reageren als er achterstanden dreigen. In voorkomende gevallen zou men alle relevante informatie bij de klant moeten opvragen, zoals de laatst bekende WOZ-waarde van het pand en actuele inkomensgegevens. Ingeval van een verhoogd risico zou ook een herziening van de hypotheekconstructie bespreekbaar moeten zijn.

Flexcontracten als belangrijke oorzaak betaalachterstanden

Een van de voornaamste oorzaken voor de groei van het aantal betaalachterstanden bij hypotheken is het flexcontract. Mensen krijgen steeds meer te maken met (korte) perioden van werkloosheid en de hieraan verbonden (tijdelijke) inkomensdaling. Gemeenten proberen weliswaar met man en macht om het aantal huisuitzettingen te voorkomen, maar toch is de situatie zorgelijk te noemen.

Niet elke betaalachterstand is problematisch

Het aantal gedwongen verkopen bedraagt in ons land ruim 2000 per jaar. Het BKR gaf aanvang 2013 aan dat 1% van alle huiseigenaren een hypotheekachterstand van tenminste 120 dagen heeft. Daarbij moet trouwens worden opgemerkt dat niet elke achterstand in de betaling ook automatisch als problematisch geldt, terwijl ook niet elke betalingsachterstand resulteert in gedwongen huisuitzetting.

Schuldhulpverlening

Gemeenten zijn vaak aangesloten bij de NVVK, een belangenorganisatie voor schuldhulpverleners. Vanuit de NVVK worden schuldhulpverleners en banken regelmatig bijgepraat over hoe men huiseigenaren met betalingsachterstanden moet adviseren:

• hypotheekverstrekkers moeten huiseigenaren ingeval van problematische schulden en betalingsachterstanden meer waarschuwen voor de mogelijke gevolgen daarvan;
• indien dat kans van slagen heeft, zou men een betalingsregeling kunnen voorstellen;
• en men doet er niet verkeerd aan om de betrokkenen te attenderen op de mogelijkheden van schuldhulpverlening.

Wat kan de schuldhulpverlening betekenen?

Indien mensen met schulden zich met een hypotheekachterstand bij de schuldhulpverlening melden, moet die hulpinstantie zich doorgaans conformeren aan de gedragscode van de NVVK. Als een schuldenregeling kans van slagen heeft, zal men dat natuurlijk met de schuldeisers bespreken. Maar uiteraard is het aan die schuldeisers zélf of zij akkoord willen gaan met gedeeltelijke terugbetaling van hun vorderingen en uiteindelijk finale kwijting voor het resterende deel. Als niet alle schuldeisers daartoe bereid zijn, wordt de schuldenaar gewezen op de mogelijkheid om een aanvraag Wet Schuldsanering Natuurlijke Personen (WSNP) in te dienen.

Indien er naast de hypotheekschuld ook nog andere acute schulden zijn, staat de gedragscode van de NVVK overigens niet toe om alleen die hypotheekachterstand af te wikkelen. Alle schuldeisers moeten een gelijke behandeling krijgen.