Verhoging van de AOW-leeftijd

Verhoging van de AOW-leeftijd is onontkoombaar. De AOW wordt door de vergrijzing onbetaalbaar en beleidsmakers willen meer ouderen langer aan het werk houden.

De AOW, een unieke oudedagsvoorziening

Geen enkel sociaal zekerheidsstelsel had altijd zo'n groot draagvlak als de AOW. Niet zo verwonderlijk, want ieder van ons, jong of oud, rijk of arm, werkend of werkloos, rekent erop ooit de leeftijd van 65 jaar te bereiken. En dat heeft altijd voor veel sympathie gezorgd als het ging om de financiering van die oudedagsvoorziening.

De AOW wordt gekenmerkt door twee peilers:

• soberheid: de AOW volstaat net om ervan te kunnen overleven;
• transparantie: nagenoeg allemaal komen we ervoor in aanmerking. Er bestaan praktisch geen uitzonderingen.

Door die twee eigenschappen is de AOW als oudedagsvoorziening simpel uitvoerbaar en gemakkelijk te begrijpen voor de burgers.

AOW op termijn onbetaalbaar volgens economen

De AOW als basispensioen voor iedereen, wordt door economen op termijn als te duur en onbetaalbaar bestempeld. De statistieken tonen immers aan dat het aantal AOW'ers alsmaar toeneemt terwijl bovendien de levensverwachting stijgend is. Het schrikbeeld, van een toenemende aantal ouderen die door een steeds kleiner wordend aantal jongeren moet worden onderhouden, heeft het draagvlak voor onze AOW als basispensioen behoorlijk ondergraven.

Vergrijzing maakt verhoging van de AOW-leeftijd onvermijdelijk

Verhoging van de AOW-leeftijd is op den duur onontkoombaar. Onze AOW wordt immers door de vergrijzing onbetaalbaar en beleidsmakers willen daarom ouderen meer en langer aan het werk houden.

Of we daadwerkelijk zo veel langer zullen leven, is nog maar de vraag. Denk daarbij aan nieuwe ouderdomsziekten, epidemieën. Maar oké, beleidsmakers moeten nu eenmaal met het meest donkere scenario rekenen. En in een dergelijk rampenscenario is de AOW in zijn huidige vorm onbetaalbaar. Het klinkt cru maar door de vergrijzing dreigen we te lang op kosten van de gemeenschap in leven te blijven.

Verhoging AOW-leeftijd is fikse lastenverzwaring

Een volstrekt logische gedachtengang bij soortgelijke voorzieningen in onze verzorgingsstaat, maar minder voor de hand liggend voor de AOW. Het gaat hier immers om het perspectief op een basispensioen bij 65 voor ons allemaal. Elke bezuinigingsoperatie die daarop wordt toegepast, zien mensen als een lastenverzwaring of verlies van verworven rechten. Wie met een verhoging van de AOW-leeftijd met bijvoorbeeld 1 jaar geconfronteerd wordt, levert duizenden euro´s in, geld dat via langer werken moet worden terugverdiend.

Zit de arbeidsmarkt wel te wachten op ouderen?

Jongeren die nog aan het begin van hun maatschappelijke carrière staan en die volstrekt nog niet met hun pensioen bezig zijn, zal het idee van langer doorwerken onverschillig laten. En dat geldt eveneens voor iemand van 40 of 50 die op dit moment nog een goedbetaalde betrekking heeft en geen gezondheidsproblemen kent. Uiteraard wil zo iemand best nog een poosje doorwerken.

Maar economisch minder relevant is het langer doorwerken van senioren die voor hun baas nú reeds te duur zijn. Werkgevers zitten nu eenmaal niet te wachten op medewerkers die al over hun top zijn en die met fikse tegenzin verder moeten.

AOW-leeftijd en aanvullende pensioenen

Het economische voordeel van de verhoging van de AOW-leeftijd wordt dan ook door velen in twijfel getrokken. Bij anderen bestaat de indruk bestaat dat die verhoging indirect wordt gebruikt om op vergelijkbare wijze in te grijpen in aanvullende pensioenen. Daar immers zijn voor werkgevers en pensioenfondsen aanmerkelijke voordelen te behalen.

Kwalijke zaak, want daarmee wordt onze oudedagsvoorziening ingezet als wisselgeld voor bepaalde belangengroeperingen terwijl de AOW er juist voor iedereen is. Neem bijvoorbeeld ZZP' ers en flexwerkers, uitingen van onze nieuwe economische orde en bij uitstek aangewezen op volksverzekeringen als de AOW. Van hen wordt verwacht dat ze zelf hun oudedagsvoorziening verzorgen en dan is het van eminent belang dat de regels van het spel niet tussentijds worden gewijzigd.