Het nationaal pensioenregister

Vanaf 2011 heeft elke Nederlander via een nationaal pensioenregister inzage in zijn totale pensioenaanspraken, opgebouwd uit AOW en aanvullend pensioen. Ook degenen die voor verschillende werkgevers werkzaam waren, krijgen op die manier compleet inzicht in hun oudedagsvoorziening.

Waarom een nationaal pensioenregister?

De invoering van een nationaal pensioenregister is het gevolg van de aanbevelingen door de commissie Goudswaard. Die commissie is ingesteld om te analyseren hoe we de kwaliteit van ons huidige stelsel van aanvullende pensioenvoorziening in stand kunnen houden met het oog op de toenemende vergrijzing. Uitgangspunt daarbij is behoud van een op collectiviteit en solidariteit geënt systeem.

De uiteindelijke aanbevelingen van de commissie zijn gebaseerd op een tweesporenbeleid:

• Bijstellen van onze pensioenambities
• Acceptatie van een hoger risico

Beter inzicht in pensioenaanspraken gewenst

Als aan deze aanbevelingen gevolg wordt gegeven, verlangt dat evenwel dat over opgebouwde aanspraken op pensioen nadrukkelijker en transparanter naar de deelnemers wordt gecommuniceerd.

Verzekerden moeten optimaal en in begrijpelijke taal worden geïnformeerd over de hoogte van hun pensioenaanspraken en het garantiegehalte daarvan. Geen overbodige luxe in een tijd dat met name de pensioenvooruitzichten voor jongeren met de dag verslechteren.

Pensioenregister helpt pensioen regelen

Veel werknemers gaan er ten onrechte vanuit dat pensioen regelen een zaak van de werkgever is en dat men daar zelf niets meer aan hoeft te doen. De ervaringen met pensioenbreuk en waardeoverdracht wijzen helaas anders uit.

Door de instelling van een Nationaal Pensioenregister zullen tekorten in een pensioenregeling sneller aan het licht komen en kan men tijdig voor aanvullende pensioenvoorziening zorgen. Zo kunnen met name parttimers baat hebben bij een juist inzicht. De zorg voor kinderen is immers voor veel vrouwen reden om (tijdelijk) minder te gaan werken, maar men beseft onvoldoende wat de gevolgen van deeltijdwerk voor de pensioenopbouw zijn.

Verhoging pensioenpremies geen optie

De commissie Goudswaard heeft vastgesteld dat ons land relatief goed is voorbereid op de vergrijzing. Toch staat ons stelsel van pensioenen onder grote druk. De kosten voor aanvullende pensioenverzekeringen nemen onrustbarend toe en becijferd is dat de pensioenpremies bij ongewijzigde ambities in 2025 meer dan 17% van de loonsom zullen uitmaken. Op dit moment is dat nog 13%.

Pensioenverzekering onvoldoende op toekomst berekend

Als gevolg van de vergrijzing, een toenemende levensverwachting en stijgende financiële risico’s zal ons huidige stelsel van pensioenverzekering bij vergelijkbare ambities en met dezelfde zekerheden, onvoldoende op de toekomst berekend zijn. De commissie Goudswaard is van mening dat het niveau onze huidige pensioenpremies al van dien aard is, dat het niet wenselijk is om van daaruit de kwaliteit van ons toekomstig pensioenstelsel zeker te stellen. Vermindering van onze huidige pensioenambities en een andere houding ten aanzien van de kwetsbaarheid voor financiële risico’s liggen meer voor de hand.

Beperking pensioenambities

Een vermindering van onze huidige aanspraken op pensioen heeft een kostenreducerend effect, waardoor een dreigende premiestijging in verband met de toegenomen levensverwachting kan worden afgewend. Partijen zouden kunnen besluiten om de huidige norm, 70% van het laatstverdiende salaris bij 65 jaar, naar beneden bij te stellen.

Enerzijds leidt dat bij een ongewijzigd aantal opbouwjaren tot een lager opbouwpercentage, anderzijds zouden verzekerden door langer door te werken toch een vergelijkbare pensioenuitkering kunnen realiseren. Mogelijk kan ook worden geopteerd voor begrenzing van het pensioengevend salaris of toepassing van prijsindexatie in plaats van loonindexatie bij de aanpassing van uitkeringsbedragen.

Acceptatie hoger risico bij pensioen

Sommige risicofactoren, zoals het risico op lang leven, zouden volgens de commisie Goudswaard nadrukkelijker bij de deelnemers moeten liggen. Dat geeft de opbouw van pensioen voor een deel het karakter van voorwaardelijke aanspraken. In dat verband is het bijvoorbeeld denkbaar om zekerheden in de toekomst afhankelijk te stellen van bepaalde kenmerken zoals leeftijd of inkomensgroep. Wanneer er minder zekerheid wordt geboden, kan men bestaande pensioenambities beter intact houden.

Nationaal pensioenregister biedt uniform pensioenoverzicht

Gelet op de conclusies en aanbevelingen uit het rapport van de Commissie Goudswaard, heeft het kabinet zich begin 2010 akkoord verklaard met een wijziging van de huidige pensioenwet. Die wetswijziging moet erin voorzien dat pensioenfondsen en de Sociale Verzekeringsbank de vereiste pensioengegevens aan het register zullen verstrekken.

Elke burger kan zijn persoonlijke gegevens vervolgens via zijn burgerservicenummer en digID in dat register elektronisch raadplegen. Om de vertrouwelijkheid van de gegevens te waarborgen, kunnen die uitsluitend door de betrokken verzekerden zelf worden ingezien. Na de invoering zal het nieuwe pensioenregister door middel van een breed opgezette voorlichtingscampagne als uniform pensioenoverzicht bij het publiek bekend worden gemaakt.