Wat is strafrente of negatieve rente?

De rente die je krijgt over je spaargeld is de afgelopen jaren sterk afgenomen. Waar je een paar jaar geleden tot ruim 5% rente over het tegoed op je spaarrekening kon ontvangen, halen veel mensen in 2017 de 1% nog niet eens en dit is erg frustrerend. Maar dat is niets vergeleken bij een strafrente, ofwel een negatieve rente over je spaargeld. De term strafrente kan ook betrekking hebben op te laat betaalde facturen.

Negatieve rente

• Aansporen tot meer geld uitgeven
• Sparen levert al niet veel meer op
• Strafrente te laat betaalde rekeningen
• Niet verwarren met boeterente

Aansporen tot meer geld uitgeven

De overheid wil dat we stoppen met sparen en meer geld uit gaan geven, dat is de manier om de financiële crisis te doorbreken. Het wil echter niet vlotten met consumentenvertrouwen en mensen potten hun spaargeld massaal op. Een vrij extreme maatregel die genomen kan worden om dit tegen te gaan is het werken met strafrente, of wel een negatieve rente over spaartegoeden. In plaats van dat je rente krijgt omdat je je geld op een spaarrekening zet moet je in dat geval gaan betalen voor het recht je geld bij de bank te stallen. Als het lage-rente-beleid niet werkt, misschien werkt het negatieve-rente-beleid dan wel om bij de Nederlanders het geld te laten rollen.

Sparen levert al niet veel meer op

Voor mensen met een vermogen van meer dan ruim € 21.000 euro levert sparen in 2017 sowieso al niet veel op. Dit heeft te maken met de vermogensrendementsheffing, of wel belasting over spaargeld. Dat belasting moet worden betaald over spaargeld is zuur, maar dat de overheid het rendement zo hoog inschat maakt inmiddels dat gewoon sparen amper meer loont. Over het bedrag dat je meer op je spaarrekening(en) hebt staan dan het drempelbedrag van ruim € 21.000 betaal je vermogensrendementsheffing. Er wordt daarbij gerekend met een fictief rendement van 4%. Over dit percentage betaal je vervolgens 30% belasting, wat neer komt op een effectief belastingpercentage van 1,2%.

Voor de wat grotere spaarder betekent dit dat je meer dan 1,2% rente moet ontvangen wil het sparen überhaupt wat opleveren. Voor mensen die net over het drempelbedrag heen gaan blijft de schade beperkt omdat over de eerste ruim € 21.000 euro geen belasting betaalt hoeft te worden. Reken je echter de inflatie mee dan zul je zien dat sparen alsnog weinig oplevert anno 2020.

Strafrente te laat betaalde rekeningen

Waar je het woord strafrente ook zou kunnen tegenkomen is in verband met een boete bij het te laat betalen van een rekening of factuur. Bedrijven die hun rekeningen niet op tijd betalen kan een strafrente of 'wettelijke rente bij betalingsachterstand' worden opgelegd. Zodra de betalingstermijn van een factuur gericht aan de overheid vervallen is, mag een bedrijf van de overheid rente in rekening brengen. Zo bestaat er een wettelijk rente voor handelstransacties en voor consumenten, waarbij eerstgenoemde van belang is voor bedrijven en laatstgenoemde voor particulieren. Bedrijven mogen 7,75% strafrente per jaar rekenen, consumenten 3,00%. Bij een overeenkomst kan ook een afwijkend percentage worden afgesproken die vervolgens bindend is.

Niet verwarren met boeterente

Strafrente dient niet verward te worden met boeterente. Deze term heeft betrekking op een vergoeding voor misgelopen inkomsten en houdt vaak verband met een hypotheek. Heb je een hypotheek met een vaste rente dan mag de bank ervan uitgaan deze rente-inkomsten ook te ontvangen. Wanneer je je hypotheek eerder aflost betaal je minder rente. De boeterente is dan als het ware een vervangende vergoeding voor die door de bank misgelopen inkomsten.

Lees verder

• Belasting over spaargeld in 2019
• Belasting over spaargeld in 2018: berekening en wijzigingen
• Rente bij rood staan: debetrentetarieven van alle banken
• Hypotheek: aflossen of sparen, wat is gunstiger?