Aflossingsplan voor je aflossingsvrije hypotheek maken

Heb je een aflossingsvrije hypotheek, dan hoef je geen aflossing te doen. Toch kan het verstandig zijn om wel vervroegd af te lossen. Waarom zou dat dan beter kunnen zijn voor je financiële situatie en hoe houd je dan geld over om mee af te lossen? Maak hiervoor een aflossingsplan. Waar moet je allemaal rekening mee houden en hoe zit dat met de Belasting? In Nederland zijn enorm veel aflossingsvrije hypotheken afgesloten, veel meer dan in andere landen om ons heen. Zo'n hypotheek was populair, omdat je geen aflossing hoeft te doen. Je betaalt alleen maar rente. Je houdt dus meer over aan het einde van de maand. Maar aan het einde van de looptijd van de hypotheek houd je ook een schuld over! Nu besloten is dat de hypotheekrente-aftrek geleidelijk aan afgebouwd gaat worden en de spaarrentes kelderen, wordt het steeds gunstiger om toch te gaan aflossen. Banken zien dat dat ook inderdaad gebeurt: In november 2012 werd voor 42% meer aan hypotheekschulden afgelost dan in dezelfde maand het jaar daarvoor.

Heb je besloten om af te gaan lossen, dan is het verstandig om daar goed over na te denken. Daarna maak je een aflossingsplan: een afspraak met jezelf hoe je in de loop van de komende jaren je schuld gaat aflossen. Hieronder tref je informatie aan over:

• Redenen om af te lossen
• Lezen en kennis opdoen
• Buffer berekenen: hoeveel geld houd je achter de hand?
• Aparte spaarrekening voor buffer en aflossen: Moneyou spaarrekening
• Wat moet je minimaal aflossen per keer
• Wat mag je maximaal aflossen per jaar
• Van aflossingsvrije hypotheek naar afgeloste hypotheek?
• Acceptabele restschuld
• Psychologisch effect: schuldbedrag en besteedbaar bedrag
• Erfenis in het verschiet?
• Vaste lasten overzicht maken
• Streefbedrag aflossing per maand
• Eerste aflossingen zo groot mogelijk
• Aflossing aankondigen aan de bank
• Wijziging in hypotheekrente melden aan de Belastingdienst: herziene voorlopige aanslag
• Jaarlijks aflossingsplan evalueren en aanpassen
• Verstandig omgaan met geld
• Geniet van je huis

Redenen om af te lossen

De bekendste redenen om een hypotheek versneld af te lossen zijn:

• dalende hypotheekrente-aftrek
• dalende spaarrentes
• dalende huizenprijzen waardoor restschuld bij verkoop
• dalend vertrouwen in de banken
• gerust gevoel door kleinere restschuld
• pensioenen worden steeds slechter, kleinere hypotheekschuld is financiële vervanger

Lezen en kennis opdoen

Twijfel je nog of je wel vrijwillig extra aflossingen van je hypotheek wilt gaan doen, lees dan eens meer over deze materie:

• Gerhard Hormann: Hypotheekvrij! Je huis versneld aflossen in 10 stappen (deze schrijver geeft ook regelmatig interessante lezingen over zijn boek en eigen ervaringen met aflossen)
• Marieke Henselmans: Eigenwijs je hypotheek aflossen

Of lees eerst meer over wat een hypotheek nu eigenlijk is.

Buffer berekenen: hoeveel geld houd je achter de hand?

Misschien ben je erg enthousiast geworden over aflossen en wil je daar zoveel mogelijk geld in steken. Toch is dat geen goed plan. Om allerlei redenen kan het zijn dat je ineens geld nodig hebt: wasmachine kapot, je raakt je baan kwijt waardoor je een lagere uitkering krijgt dan je salaris, je krijgt een kind, je wordt ernstig en langdurig ziek waardoor je inkomen daalt, een kind gaat studeren, enzovoort. Je houdt daarom een buffer aan: een bedrag dat je voor geval van nood -liefst- op je spaarrekening laat staan. Al het geld wat je boven je buffer spaart, is bestemd voor je aflossing.

Een verstandig bedrag aan buffer is voor iedereen weer verschillend, afhankelijk van je leefsituatie. Je kunt jouw buffer bijvoorbeeld berekenen met de Nibud Bufferberekenaar. Maar staar niet blind op een automatische berekening. Blijf zelf nadenken: is de aangegeven buffer voor mij wel geschikt? Moet het niet minder, of juist meer zijn?

Aparte spaarrekening voor buffer en aflossen: Moneyou spaarrekening

Je hebt je buffer bepaald: je weet nu hoeveel geld je achter de hand wilt houden om verwachte en onverwachte kosten op te kunnen vangen. Je kunt natuurlijk buffer en aflosbedragen bij elkaar op één rekening zetten. Dan moet je elke keer bedenken: wat was mijn buffer ook al weer? Zet je je buffer op een aparte spaarrekening dan kan je je nooit vergissen. Sterker nog: je bent veel minder geneigd om aan die buffer te komen voor niet-buffer-uitgaven. Je komt immers niet vaak op die rekening.

Een bank als Moneyou maakt het je in die zin erg makkelijk met haar spaarrekening. Heb je die eenmaal geopend, dan maak je vanuit die rekening heel makkelijk nog maximaal vier extra spaarrekeningen aan. Eentje voor je buffer, en een voor het sparen voor je aflossing. Overzichtelijk bij elkaar, en toch apart.

Wat moet je minimaal aflossen per keer

Bij vrijwel alle aflossingsvrije hypotheken mag je tussentijds aflossen. Maar daar staat wel een minimum bedrag voor. Het kost een hypotheekverstrekker teveel tijd en -dus- geld om elke 100 euro die jij wilt aflossen, te verwerken in de administratie. Daarom wordt er een minimaal aflossingsbedrag gesteld per keer. Je vindt dit bedrag terug in de voorwaarden bij je hypotheek. Of raadpleeg de website van de bank, of neem contact met ze op. Bij de meeste banken betreft het minimum aflosbedrag 1.000 euro, sommige hanteren 2.000 euro. Sommige banken zijn ook weer soepel met het bedrag en accepteren ook een kleiner bedrag wel, maar melden dat niet officieel. Handigste is daarom om even te bellen, telefonisch is nog wel eens wat af te spreken.

Wat mag je maximaal aflossen per jaar

De bank stelt ook een maximum aan aflossing per jaar vast. Meestal mag je dit bedrag wel overstijgen, maar betaal je daar wel een boete over. Ga dus ook na wat het maximum is. Meestal is dit 10% van de oorspronkelijke hypotheeksom per jaar. Heb je bijvoorbeeld een hypotheek van 250.000 euro, dan is het bedrag wat je jaarlijks mag aflossen meestal 25.000 euro.

Van aflossingsvrije hypotheek naar afgeloste hypotheek?

De meeste mensen willen intuïtief zo min mogelijk schulden hebben. Je aflossingsplan zou dus kunnen zijn dat je je hypotheek volledig aflost binnen de nog resterende looptijd. De meeste hypotheken zijn gesteld op 30 jaar looptijd (wat iets anders is dan de rentevaste periode). Na 30 jaar hypotheek vervalt je recht op hypotheekrente-aftrek en krijg je dus geen geld terug van de overheid. Een eerste berekening kan zijn: hypotheekschuld gedeeld door de resterende looptijd gedeeld door 12. Zo bereken je wat je per maand zou moeten aflossen om aan het einde van de looptijd geen schuld meer te hebben. Voorbeeld:

• hypotheekschuld: 250.000 euro
• resterende looptijd: 20 jaar
• aflossing naar volledig schuldenvrij: 250.000 / 20 /12 = ruim 1.041 euro per maand

Acceptabele restschuld

Een mooi streven, maar voor de meeste mensen niet haalbaar. En dat hoeft ook niet perse. Het is niet erg om een kleine restschuld te hebben. Immers: mensen met een huurwoning betalen ook hun leven lang huur. Het is wel fijn dat die schuld redelijk klein is. We stellen daarom dat we een restschuld van 50.000 euro acceptabel vinden. Dat kost ons na de 20 jaar looptijd bij een rente van bijvoorbeeld 5% per maand ongeveer 208 euro. Een prima 'huur'prijs! Bedenk ook dat over 20 jaar de inflatie ervoor heeft gezorgd dat 208 euro minder waard is dan het nu is, dus ook in principe minder drukt op je inkomen.

• hypotheekschuld: 250.000 euro
• resterende looptijd: 20 jaar
• aflossing naar 50.000 euro restschuld: 20.000 / 20 /12 = ruim 833 euro per maand

Psychologisch effect: schuldbedrag en besteedbaar bedrag

Het hierboven genoemde bedrag is per maand een forse uitgave. Een bedrag dat voor veel mensen schrikken en niet haalbaar is. Toch is het goed om een besef te krijgen van je werkelijke schuld die je hebt doordat je ooit een huis kocht op aflossingsvrije basis. Saillant detail is dat veel mensen dachten en soms nog steeds denken dat een aflossingsvrije hypotheek betekent dat je geen schuld hebt en nooit zal hoeven af te lossen. Niets is minder waar! Wij weten inmiddels beter. Aflossing-uitgesteld was een betere term geweest. Een besef doet psychologisch veel met een mens. Je gaat door dit besef anders aankijken tegen je levenspatroon. Koop ik vaak nieuwe kleren, en heb ik die echt wel nodig? Kan ik kleding anders combineren of verstellen? Kan ik ruilen met vriendinnen? Gooi ik vaak eten weg dat ik ook zou kunnen invriezen voor een andere maaltijd? Kan ik de fiets pakken in plaats van altijd maar in die auto te springen die voor de deur staat?

Ook het automatisch sparen heeft een enorm onderschat effect. Stel enkele dagen na de datum dat je je salaris op je rekening ontvangt, een automatische spaaroverschrijving in. Zo heb je zo min mogelijk dagen dat volledige salaris op je rekening staan. Als je je rekening wat meer in de gaten houdt, weet je precies wat er wanneer opstaat. Is het spaarbedrag er al af, dan ga je uit van het bedrag dat is overgebleven op je rekening. Dit werkt veel beter dan denken 'ik kijk aan het einde van de maand wel wat er nog is overgebleven en dat maak ik dan over op mijn spaarrekening'. Iets wat vaak weer niet gebeurt, want in je hoofd heb je het al weer uitgegeven aan iets anders. Doen dus, die automatische spaaroverschrijving! Wen je er wel aan om ook nog aan het einde van de maand het overgebleven bedrag ook nog over te maken op je spaarrekening.

Erfenis in het verschiet?

Veel mensen met een hypotheek hebben ouders die nog leven. Als je ouders verstandig zijn omgegaan met hun geld, dan hebben ze wellicht vermogen opgebouwd in de vorm van geld op de bank, op spaarrekening of deposito, en in een eigen huis. Onze vorige generaties waren nog opgevoed met het idee dat je een schuld zo snel mogelijk afloste. Als je ouders komen te overlijden kan het zijn dat je een erfenis krijgt. Reken je echter niet al rijk, want er zijn diverse factoren die de erfenis verkleinen: broers en zusters waarmee je de erfenis moet verdelen, afwijkende testamenten, onbekende schulden van je ouders, en niet te vergeten de Erfbelasting (voor percentages en vrijstellingen: zie de link onder Bronnen).

Vaste lasten overzicht maken

Om te bepalen wat je nu per jaar en per maand wilt gaan aflossen gaan we nog verder rekenen. Je hebt inzicht nodig in je inkomsten en uitgaven. Veel mensen denken dat ze elke maand ongeveer hetzelfde bedrag uitgeven. Niets is minder waar. Besteed eens een paar uurtjes met het inventariseren van je vaste lasten tot een overzicht. Dan zie je welke maanden duur zijn en welke niet. Aan de hand hiervan kun je zien hoeveel geld je zou kunnen sparen elke maand, en in welke maanden je meer overhoudt. Nu weet je ook beter waarom je soms het gevoel hebt dat het geld je portemonnee uitvliegt, en het kan een gerust gevoel zijn om te zien dat je bijvoorbeeld in januari een aantal contributies moet betalen, die een gat slaan in je begroting. Het geeft een gerust gevoel om te weten waar dat door komt.

Streefbedrag aflossing per maand

Je weet nu welk bedrag je per maand zou willen sparen om af te gaan lossen. Je weet ook welke maanden duurder zijn, dus je je kunt nu een plan maken in welke maanden je relatief minder geld apart kan zetten, en welke maanden je daardoor iets meer moet reserveren. Bekende dure maanden zijn:

• Januari: contributies
• April / mei / juni: vakantie bespreken en betalen (extra kosten op vakantie worden gecompenseerd door vakantiegeld)
• December: sinterklaaskado's, kerstkado's, kerstdiners, wintersport en contributies

Eerste aflossingen zo groot mogelijk

Het is verstandig om de eerste aflossing zo groot mogelijk te doen. Waarom? Omdat je door een grote aflossing meteen een effect ziet op je nieuwe rentebedrag dat je maandelijks betaalt. De eerste aflossing doet ook psychologisch veel: de brief van de bank met het lagere rentebedrag geeft jou het besef dat je wel degelijk invloed hebt op de hoogte van je hypotheek! Dit stimuleert je weer om je in te zetten minder geld te consumeren en meer opzij te zetten voor aflossing.

Bedenk ook dat een eenmaal afgelost bedrag voor elke maand van de resterende looptijd een lagere rentebetaling betekent. Reken eens uit wat dat doet over de resterende looptijd: bijvoorbeeld 30 euro per maand minder betalen x 12 maanden x 20 jaar resterende looptijd = 7.200 euro wat je minder uitgeeft! En de 30 euro per maand kun je weer opzij zetten voor je aflossing. Effect op effect! Strikt gezien is het bedrag dat je minder uitgeeft aan je aflossing iets lager, want:

• je hypotheekrente-aftrek wordt iets lager
• je loopt de spaarrente mis die je anders zou verdienen

Omdat voor veel mensen de spaarrente lager ligt dan de hypotheekrente biedt aflossen wel degelijk voordeel.

Aflossing aankondigen aan de bank

Veel banken eisen eerst een melding dat je een bepaald bedrag wilt gaan aflossen. Hiervoor is vaak een formulier beschikbaar. Check bij je bank wat de gedragsregels voor extra aflossingen zijn.

Wijziging in hypotheekrente melden aan de Belastingdienst: herziene voorlopige aanslag

Door je aflossing in je hypotheek ga je minder rente betalen aan je bank. Dat is fijn. Maar dat betekent ook dat je belastingteruggave in de vorm van je hypotheekrente-aftrek iets lager wordt. Dit moet je zelf melden aan de Belastingdienst. Doe je dat niet, dan blijf je tot aan het einde van de lopende jaar voortaan maandelijks meer teruggaaf krijgen dan waar je recht op hebt. Pas bij je aangifte Inkomstenbelasting wordt dit dan verrekend, en zul je het teveel betaalde moeten gaan terugbetalen aan de Belastingdienst. Niet fijn, dus direct na je aflossing is het verstandig om je melding aan de Belastingdienst te doen. Dit heet een Verzoek of wijziging voorlopige aanslag. Op de website van de Belastingdienst tref je hiervoor een programma aan waarmee je het nieuwe bedrag kunt melden. Enige tijd later heeft de Belastingdienst je melding verwerkt en zal je dit terugzien in een iets verminderd bedrag aan hypotheekrente-aftrek als bijboeking op je rekening -indien je maandelijks de aftrek laat bijboeken-.

Jaarlijks aflossingsplan evalueren en aanpassen

Leg aan het einde van het jaar je aflossingsplan naast je gedane aflossing(en). Is het je gelukt om aflossingen te doen, en wat is het verschil tussen je plan en de totale aflossing in het afgelopen jaar? Word niet moedeloos van het verschil, maar kijk eens naar je afgenomen hypotheekschuld en de totale opbrengst van rente die je minder hebt hoeven betalen. Reken eens uit wat je schuld is als je de gedane aflossingen de komende jaren weer doet. De wet van de grote getallen treedt in werking en dit beeld geeft je vast een beter gevoel. Je bent goed bezig!

Verstandig omgaan met geld

Er zijn meer manieren om geld te besparen, geld wat je weer kunt gebruiken voor je aflossing. Verstandig zijn levert je zeker geld op. Vind een goede balans tussen verstandig zijn en toch leuke dingen doen.

Geniet van je huis

Vergeet niet te genieten van wat je hebt: je woongenot van je huis. Zie wat je hebt, wees je er bewust van. Maak er een gezellig thuis van. Wees trots op je aflossingen, elke aflossing zorgt voor een stukje van je huis wat echt van jou is. Er zijn zelfs mensen die een foto maken van een stukje huis dat na een aflossing echt van hun is geworden. Een mooie stimulans om door te gaan.

Succes met aflossen!

Lees verder

• Vaste lasten overzicht geeft inzicht en grip op je geld
• Hypotheekvrij! Je huis versneld aflossen- Gerhard Hormann
• Je huis aflossen tot hypotheekvrij: lezing Gerhard Hormann
• Wat is een hypotheek? Hypotheken voor beginners
• Hogere hypotheek voor tweeverdieners mogelijk