Kredietplatforms, écht alternatief voor banken?

Voor spaarders zijn het anno 2015 slechte tijden. Spaarrekening noch depositorekening bieden veel rente en er is weinig hoop dat dit snel verandert. Dan kan het de moeite waard zijn om eens een andere weg te bewandelen, bijvoorbeeld door geld aan particulieren uit te lenen via kredietplatforms op het internet. Hieronder wordt uitgelegd wat daar aan rendement te behalen is, waar de risico's op de loer liggen en wie een beroep doet op zulke leningen.

Krediet van particulieren aan particulieren

Het idee erachter is simpel: iemand die geld over heeft, leent het uit aan iemand die geld nodig heeft. Op het internet kunnen beleggers en mensen die op zoek zijn naar een lening elkaar treffen op online kredietplatforms. Achter kredietplatforms staan doorgaans partnerbanken. Zij zorgen ervoor dat het geld afkomstig van geldschieters, tot bij de kredietnemers raakt en vermeerderd met rente na verloop van tijd weer terugkomt. Over de hoogte van de rente, de looptijd en de zekerheden kunnen de lening-zoekenden meestal zelf onderhandelen. De kredietgever kan zich de projecten uitzoeken die hij wenst te ondersteunen en profiteren van de rente.

De bekendste kredietplatforms

De belangrijkste aanbieders van particuliere kredieten zijn Geldvoorelkaar en Smava:

• Het platform Geldvoorelkaar.nl is eind 2010 in het leven geroepen door twee voormalige bankdirecteuren bij ING bank. Men claimt een antwoord te zijn op traditionele vormen van bankieren waarbij velen de discrepantie tussen spaarrente en leningrente een doorn in het oog is. Ook spelen de initiatiefnemers handig in op de actuele trend van crowdfunding;
• Het online kredietplatform Smava bestaat al sinds 2007 en is voornamelijk in Duitsland operationeel. In 2011 heeft de onderneming haar leningaanbod belangrijk uitgebreid. Sindsdien biedt Smava ook consumptieve leningen aan van commerciële banken, zoals de Targobank, Postbank en ING Diba. Leningzoekers kunnen vanaf dat jaar kiezen tussen een financiering door particuliere investeerders of door een bank. Zo kan de klant altijd gelijktijdig beide aanbiedingen vergelijken.

Voor wie is het de moeite waard?

Onderhandse leningen via online kredietplatforms zijn vooral de moeite waard voor consumenten die door banken worden afgewezen. Bijvoorbeeld voor mensen met onregelmatige inkomsten of voor financiering van ongebruikelijke projecten. Maar ook voor spaarders die zich beklagen over de lage rente bij banken en die via online leningen aan particulieren een hoger rendement willen behalen.

Achter kredietplatforms steken niet altijd banken

In ons land is de kredietverlening duidelijk geregeld en is daarvoor een bankvergunning vereist. Om te bereiken dat particulieren toch gelden aan particulieren kunnen uitlenen, steken achter veel online kredietplatforms echte banken. Vaak zijn die echter alleen verantwoordelijk voor de procedurele afwikkeling. Dat wil zeggen dat de bank de lening aan de kredietnemer uitbetaalt zodra een leningproject volledig is gefinancierd en vervolgens zorgt voor een soepel verloop van de terugbetaling van de lening, inclusief rente.

Voorzichtigheid is geboden

Online kredieten tussen particulieren schijnen weliswaar zowel voor beleggers als voor leners voordelen te bieden, maar toch is (voornamelijk voor de geldschieter) voorzichtigheid geboden. Dergelijke systemen zijn niet vergelijkbaar met spaarsystemen omdat een geldschieter hierbij zelf de rol van de bank vervult en dus ook het volle risico draagt. Het is immers niet ondenkbaar dat het een keer misgaat bij een lening. Voor dergelijke gevallen bestaan er bij het Duitse Smava weliswaar veiligheidsconcepten, waarbij de terugbetaling van de lening uit de winst van andere geldgevers zal worden gefinancierd, maar een goed rendement kan men daarbij wel gevoeglijk vergeten.

Aansprakelijkheid bij onjuiste informatie

Een ander risico-aspect is de informatieverstrekking door de kredietnemer. Weliswaar moet er wel enige standaardinformatie worden verstrekt, maar per slot van rekening beslist iedereen zelf hoeveel hij publiekelijk over zichzelf prijsgeeft. Bovendien aanvaarden kredietplatforms doorgaans geen aansprakelijkheid voor de juistheid van de informatie.