Hogere rente goed tegen inflatie

De Europese Centrale Bank (ECB) heeft de rente in de eurozone op 7 april 2011 met een kwart procentpunt verhoogd tot 1,25 procent. Wat zijn nou de direct merkbare gevolgen van die renteverhoging voor de consument?

Oplopende inflatie maakt renteverhoging noodzakelijk

De renteverhoging was noodzakelijk vanwege de oplopende inflatie in de eurozone. Momenteel (april 2011) bedraagt die al weer 2,6 procent, terwijl de Europese Centrale Bank een percentage van maximaal 2% wenselijk acht voor een gezonde economische ontwikkeling.

De verwachting is dat de geldontwaarding door de stijgende prijzen van voedsel en brandstof nog verder zal oplopen. Met een renteverhoging kan de inflatiedruk worden verminderd. Voor mensen met schulden evenwel komt een renteverhoging ongelegen. De maatregel kan hun schuldproblemen verergeren.

Vrees voor loon- en prijsspiraal

De centrale bank is bang voor een zogenaamde loon- en prijsspiraal. Doordat de inflatie toeneemt, is de kans groot dat de vakbonden hogere looneisen stellen, en dat kan de inflatie weer aanwakkeren. Zeker met het oog op de toenemende krapte op de arbeidsmarkt is zo'n ontwikkeling niet denkbeeldig, iets wat de Centrale Bank zorgen baart.

Geld lenen wordt duurder

De renteverhoging van de ECB heeft vergaande consequenties. Het gaat namelijk om het tarief waartegen banken kunnen herfinancieren bij de ECB. En moeten de instellingen meer betalen, dan vragen zij ook van hun klanten een hogere rente voor leningen. Hoe snel en hoe sterk de stijging doorwerkt, hangt echter af van de voorwaarden.

Hoe korter de renteperiode, hoe sneller een rentestijging wordt doorgegeven. Voor particuliere klanten betekent dit dat op korte termijn vooral roodstaan duurder wordt.

Voor leningen met een langere looptijd zoals hypotheken, werkt de rentewijziging met enige vertraging door omdat hierbij ook nog andere factoren een rol spelen, zoals de inflatieverwachting. Maar wie een variabele hypotheekrente heeft, kan toch al snel te maken krijgen met een hogere rente. Dat tarief beweegt namelijk mee met de rente die banken elkaar in rekening brengen, en dié rente beweegt weer mee met het tarief dat de ECB heeft verhoogd.

Huiseigenaren met een rentevaste hypotheek merken er voorlopig niets van.

Profiteren van hogere spaarrente

Bankklanten kunnen ook profiteren van een hogere rente. Weliswaar stijgt de rente voor leningen maar tegelijk zal ook de spaarrente waarschijnlijk stijgen. Voor direct opvraagbaar spaargeld is al snel een reactie te verwachten.

De reden voor hogere spaarrente: banken proberen altijd om hun geldbehoefte uit verschillende financieringsbronnen te dekken. De ECB is één daarvan. Wordt deze bron duurder dan proberen de banken uit te wijken. Geld lenen van andere banken is dan geen bruikbare optie, aangezien ook die afhankelijk zijn van de ECB. Meer spaargeld van klanten aantrekken kan dan uitkomst bieden. Banken zullen dus de rente op spaargeld verhogen om meer middelen aan te trekken.

Renteverhoging leidt tot duurdere euro

De renteverhoging kan verder de koers van de euro opdrijven, maar eigenlijk is dat de afgelopen tijd al gebeurd omdat de financiële markten op de renteverhoging waren vooruitgelopen. Een dure euro is nadelig voor de export, want landen buiten de eurozone zijn duurder uit. Aan de andere kant zegt de koers van een munt ook iets over de gezondheid van een economie.

Afgezien daarvan kan de renteverhoging de consument ook op een andere manier helpen via de hogere wisselkoers. Het zal voor investeerders aantrekkelijker worden om hun geld te beleggen in euro's. Onze gemeenschappelijke munt waardeert op, de dollar verliest. De prijsstijging van vele grondstoffen die in dollars zijn geprijsd, wordt daardoor in ieder geval tijdelijk even afgezwakt.