Tweetraps testament: bespaar veel erfbelasting

Door middel van een tweetraps testament kunnen nabestaanden veel besparen op de erfbelasting. Wanneer een van je ouders of je partner komt te overlijden en er blijft een erfenis in de vorm van geld en andere bezittingen achter, dan blijft dit vermogen nooit helemaal in de familie. De overheid wil namelijk een aanzienlijk percentage van de erfenis zien in de vorm van erfbelasting. Er is echter een manier om veel op deze erfbelasting te besparen en dat is het opstellen van een tweetraps testament.

Tweetraps testament

• Wat is erfbelasting?
• Erfvrij deel, versterf-erfrecht en langstlevende testament
• Hoe kun je erfbelasting besparen met een tweetraps testament?
• Interesse in een tweetraps testament?

Wat is erfbelasting?

De erfbelasting (ook wel successierechten genoemd) is een progressieve belasting die je moet betalen wanneer je een erfenis ontvangt. Het wordt ook wel successierechten genoemd. Hoe hoog het percentage is dat je moet afdragen is afhankelijk van de hoogte van het bedrag en de relatie die je hebt tot de overledene. Het maakt namelijk veel uit of je de partner, ouders, broer of zus, het kind, kleinkind of zelfs helemaal geen familielid bent van de overledene. De percentages kunnen per jaar veranderen en zijn ingedeeld in verschillende schijven, net als bij de inkomstenbelasting. Op erfbelasting is het draagkrachtbeginsel van toepassing: hoe hoger het bedrag van de erfenis, des te hoger is ook het percentage dat moet worden afgedragen aan de Belastingdienst. De aanslag met betrekking tot successierechten komt veel mensen nogal rauw op hun dak vallen en velen begrijpen de opbouw ervan ook niet.

Veel mensen laten in een testament vastleggen welk erfdeel naar wie moet gaan. Soms wordt een groot deel van de erfenis zelfs nagelaten aan een goed doel of stichting. Wanneer geen testament of wilsbeschikking is opgemaakt dan geldt het versterf-erfrecht en wordt het gehele vermogen nagelaten aan de partner, als deze er is. Kinderen hebben ook recht op een erfdeel. Het volgende scenario kan van toepassing zijn:

• Een man en vrouw zijn in gemeenschap van goederen getrouwd en hebben twee kinderen
• De man komt te overlijden
• Het totale vermogen van het echtpaar (spaargeld, huis en auto) is € 300.000 euro
• De erfenis bedraagt hiermee € 150.000 euro, de andere helft is het eigendom van de weduwe
• De erfenis wordt door drieën gedeeld: een deel voor de weduwe, een deel voor kind 1 en een deel voor kind 2.
• De vrouw behoudt haar € 150.000 euro en zij en de kinderen worden ieder eigenaar van nog eens € 50.000 euro.

Erfvrij deel, versterf-erfrecht en langstlevende testament

De echtgenote heeft een erfvrij deel van € 600.000 en zij hoeft daarom geen erfbelasting te betalen. Ervende kinderen hebben maar een erfvrij deel van ongeveer € 19.000 euro. Over de resterende € 31.000 euro moeten zij dus wel successierechten betalen. Is er geen testament en geldt het versterf-erfrecht of is er sprake van een oud langstlevende testament dan moet de langstlevende, in dit geval de weduwe, de belasting afdragen over het erfdeel van de kinderen omdat het geld nog niet in hun bezit komt maar pas naar hen over gaat wanneer ook de moeder overlijdt. Heb je geen spaargeld maar zit al het vermogen in het huis en de auto dan kun je hierdoor ernstig in de problemen komen wanneer er ineens een aanslag van meer dan € 3.000 euro op de mat valt. Zo kan het gebeuren dat je door het overlijden van je partner een lening moet afsluiten om de successierechten te kunnen bekostigen.

Hoe kun je erfbelasting besparen met een tweetraps testament?

Bovenstaande problematiek kan worden voorkomen wanneer je kiest voor een tweetraps testament. Wanneer er een tweetraps testament is dan hoeft geen belasting te worden betaald over de vordering die zij hebben op de langstlevende ouder, wat onder het versterf-erfrecht wel zou moeten. Door de 'twee trappen' in het testament benoemen echtgenoten elkaar tot erfgenamen en niet de kinderen waardoor de volledige erfenis over gaat naar de partner, die een erfvrij deel heeft van € 600.000 euro. Op die manier hoeft na het eerste overlijden - mits de erfenis niet hoger is dan dit bedrag - helemaal geen erfbelasting te worden betaald. De kinderen erven hun deel pas na het overlijden van de laatst overgebleven ouder. Deze constructie kan duizenden euro's voordeel opleveren.

Komt de tweede ouder te overlijden dan erven de kinderen de volledige nalatenschap. Stel dat deze erfenis een totaalbedrag van € 300.000 euro heeft, dan zou deze normaliter - indien dit afkomstig is van één ouder - belast worden met 10% over de eerste € 118.000 euro (de eerste schijf) en de rest met 20% (de tweede schijf). Door de tweetrap in het testament worden de bedragen echter niet gestapeld en erf je als kind twee maal in de eerste schijf. Hiermee betaal je over de eerste € 236.000 euro een percentage van 10% belasting en slechts over € 64.000 euro een percentage van 20%. Dit levert een grote besparing op de erfbelasting op. Bovendien komt de weduwe of weduwnaar niet voor vervelende verrassingen te staan in de vorm van een aanslag van de Belastingdienst die eigenlijk voor een groot deel betrekking heeft op het erfdeel van de kinderen.

Interesse in een tweetraps testament?

Overweeg je zelf het testament van jezelf en je partner te wijzigen naar een tweetraps testament, neem dan contact op met een notaris. Een specialist in het opstellen van testamenten kan je adviseren over hoe je dit het beste kunt doen en of het in jouw situatie echt voordelig is. Soms hebben notariskantoren gratis inloopspreekuren en kun je je jouw plannen vrijblijvend bespreken met een notaris.

Lees verder

• De rol van de WOZ-waarde bij het erven van een huis
• Zuiver aanvaarden erfenis: wat zijn de risico's?
• Erfbelasting: vrijstelling en tarief in 2020