Wat is geldillusie of money illusion

Bijna iedereen leidt aan geldillusie als er inflatie is. Geldillusie ontstaat doordat u denkt meer geld en vermogen te hebben door een oplopende inflatie, terwijl juist het tegendeel waar is. U hebt dan in werkelijkheid vaak juist minder te besteden, omdat het geld minder waard is geworden en u in koopkracht achteruit bent gegaan als u inkomen geen gelijke tred houdt. Bij geldillusie weet u niet meer wat geld waard is.

Geldillusie, money illusion en koopkracht

U krijgt dit jaar meer loon in handen en denkt dus meer te besteden te hebben, maar dat hoeft niet het geval te zijn. Als de loonstijging geen gelijke tred houdt met de inflatie en geldontwaarding bent u met het extra geld weinig opgeschoten. In tegendeel. U bent er op achteruit gegaan. Dat betekent dus ook dat u niet in nominale bedragen moet rekenen, het ontvangen salaris op de salarisstrook bijvoorbeeld, maar in reële termen. Als u in reële termen kijkt, vraagt u zich af of u dit jaar met uw geld meer goederen kunt kopen dan vorig jaar, evenveel of juist minder.

Voorbeeld van geldillusie:

Een bekend voorbeeld uit de literatuur gaat als volgt. Stel er zijn 3 broers die ieder een stuk grond van 100.000 dollar erven. Ze heten Jan, Piet en Isodoor en wonen allemaal ergens anders. Alle drie verkopen ze hun grond na 1 jaar. Jan verkoopt met een winst van 5000 dollar, terwijl er in zijn land een inflatie is van 3%. Piet verkoop met een verlies van 5000 dollar, maar woont in een land met 8% deflatie. Broer 3 tot slot weet de grond voor 100.000 dollar te verkopen, geen winst en geen verlies. In zijn land is er geen inflatie en geen deflatie. De vraag is nu natuurlijk wie de beste koopman is geweest.

Antwoord vraag over geldillusie:

De meeste winst maakt Jan, dus die lijkt spekkoper. Maar dat is dus niet zo. De winnaar is Piet: hij maakt nominaal 5.000 dollar verlies, maar door de deflatie van omgerekend 8.000 euro is zijn vermogen per saldo met 3.000 dollar toegenomen. Dat is dus ook een beter resultaat dan dat van Isodoor.

Schulden smelten weg met inflatie

Vaak wordt gezegd dat schulden minder waard worden als er inflatie is. Dat klopt meestal ook wel, maar is niet het geval als de rente die u moet betalen harder stijgt dan de inflatie. In dat geval moet u namelijk in reële termen meer rente betalen en wordt de schuld in reële termen duurder. Wie een vaste hypotheekrente heeft zal hier weinig van merken tot het moment dat de hypotheek vernieuwd moet worden en de rentevaste periode ten einde is.

Sparen gunstig bij inflatie

Of sparen gunstig is bij inflatie is ook nog maar de vraag. Als de rente op uw spaarrekening maar met enkele tienden van een procent omhoog gaat, terwijl de inflatie welig tiert, gaat u er toch op achteruit. Dat betekent dus dat u altijd voor de hoogste spaarrente op sparen moet gaan. Doet u dat niet dan verliest u dagelijks geld. De geldillusie wekt verwarring bij mensen, omdat men al snel denkt dat men met een hogere rente dan vorig jaar prima zit. Het tegendeel kan waar zijn. U moet de actuele standen blijven volgen en gaan voor de hoogste spaarrente en niet met minder rente genoegen nemen.

Beschermen tegen inflatie

Wie zijn vermogen wil beschermen tegen de gevolgen van inflatie heeft een aantal mogelijkheden:

• Beleg in grondstoffen.
• Beleg in bedrijven die door de hogere inflatie meer winst zullen maken.
• Beleg in inflation linked bonds. Dat zijn obligaties met een variabele couponrente.
• Koop wat goud.
• Beleg in onroerend goed.

Gevolgen van een loongolf

De loonstijgingen in ons land zijn al een paar jaar beperkt. Openlijk wordt door bonden en werknemers gevraagd om loonstijgingen en sommigen speculeren op een loongolf. Maar hogere lonen zullen leiden tot inflatie en hogere prijzen in de winkels. Een hoger loon is dan ook vooral zinvol als de prijzen juist laag kunnen blijven. Een loonstijging van nul bij een inflatie van nul, is nog altijd beter dan een loonstijging van 1,5% bij een inflatie van 2%.

Slot

De verwachting is dat de spaarrente en hypotheekrente wat omhoog kan. Deze daling zal zich doorvertalen in de rente die u krijgt of moet betalen. Waar het werkelijk om gaat, is uw koopkracht.

Lees verder

• Inflatie, desinflatie en deflatie uitgelegd