De schuldsanering: wat is het en hoe werkt het?

Als je om wat voor reden dan ook in de schulden bent geraakt, kan het heel moeilijk zijn om hier weer uit te komen. Soms lukt dit niet zelfstandig en kom je er niet uit met je schuldeisers. In dat geval kun je schuldsanering aanvragen. Wat is de schuldsanering precies, hoe kun je dit aanvragen hoe gaat de schuldsanering in zijn werk?

Wat is de schuldsanering?

De schuldsanering is een wettelijke financiële regeling die is gebaseerd op de Wet schuldsanering natuurlijke personen; ook wel de Wsnp. Via de schuldsanering kunnen mensen die niet meer uit hun schulden komen, alsnog de schulden aflossen en weer met een schone lei beginnen.

Hoe kun je in de schuldsanering komen?

Je kunt zelf een beroep doen op de schuldsanering. Je doet dit door het indienen van een schriftelijk verzoek bij de rechtbank. Met dit verzoek stuur je een schuldsaneringsverklaring van je woongemeente mee. De gemeente legt in deze verklaring uit waarom je er zonder tussenkomst van de rechter niet meer met je schuldeisers uitkomt. Deze verklaring kun je aanvragen op het gemeentehuis, het duurt ongeveer een week voordat je deze hebt. Hiernaast kun je ook nog zelf toelichten waarom je vindt dat de schuldsanering voor jou noodzakelijk is.

Als je verzoek binnen is bij de rechtbank, zal de rechtelijk onderzoeken of er echt geen akkoord buiten de rechtbank om mogelijk is. De rechter zal altijd kijken of het nog mogelijk is om afspraken te maken met je schuldeisers over het afbetalen van je schulden. De rechtbank zal ook kijken hoe je schulden zijn ontstaan, welk aandeel je hier zelf in hebt gehad, hoe hoog de schulden zijn en of je geen misbruik maakt van de mogelijkheid tot schuldsanering. Indien de rechter jouw situatie en schulden geschikt vindt voor de schuldsanering, zal hij het verzoek inwilligen.

De rechter kan je verzoek tot schuldsanering ook afwijzen, dit kan hij doen als je schulden zijn ontstaan door fraude, een misdrijf, onverantwoord koopgedrag of andere verwijtbare redenen. Ook als je in de afgelopen tien jaar al in de schuldsanering hebt gezeten, zal de rechter het verzoek afwijzen.

Je kunt tegen de afwijzing in hoger beroep gaan bij het gerechtshof, dit kan binnen 8 dagen na de uitspraak. Om in hoger beroep te gaan heb je een advocaat nodig, hier zijn vanzelfsprekend kosten aan verbonden. Als je hier geen geld voor hebt, is er een kans dat je recht hebt op gesubsidieerde rechtsbijstand.

Hoe werkt de schuldsanering?

Als je verzoek tot schuldsanering wordt toegewezen, krijg je een bewindvoerder toegewezen. Deze bewindvoerder zal controleren of alles volgens afspraak gaat. Deze bewindvoerder moet je alle informatie over je schulden en je financiële en persoonlijke situatie geven, anders kan deze zijn werk niet goed doen.

De rechter bepaalt na de toewijzing van de schuldsanering het bedrag dat je iedere maand moet aflossen en hoe lang het schuldsaneringstraject zal gaan duren. Over het algemeen duurt dit traject drie jaar. Aan de hand van je vaste lasten en andere noodzakelijke uitgaven kijkt de rechter welk bedrag je van je inkomen mag houden. Dit bedrag wordt meestal zo berekend dat je precies alles wat écht moet kunt betalen, het overige bedrag los je af.

Je schuldeisers zijn verplicht om mee te werken aan de schuldsanering, zij kunnen hier niet onderuit komen. Vanaf het moment dat het schuldsaneringstraject is gestart, mogen zij geen schulden meer bij je innen, dit gebeurt buiten hen om. Als je het driejarige traject van de schuldsanering hebt doorlopen, kan de rechter de schulden die je nog open hebt staan kwijt schelden. Hier zijn wel voorwaarden aan verbonden; de rechter zal kijken hoe je je de gehele periode in de schuldsanering hebt gedragen en of je iedere maand netjes het aflosbedrag hebt betaald.

Hoe kom je uit de schuldsanering?

Je kunt niet zomaar tussendoor uit de schuldsanering stappen. Als je van de schuldsanering af wil, moet je dit aanvragen bij de rechtbank. Deze aanvraag moet je motiveren en de rechtbank zal dan kijken wat de gevolgen zijn als je nu uit de schuldsanering stapt. Het komt echter in de praktijk bijna nooit voor dat iemand dit aanvraagt, omdat je veel duurder uit bent als je uit de schuldsanering stapt. Je schuldeisers mogen dan namelijk je schulden weer komen innen en er is geen sprake van een betalingsregeling of kwijtschelding.

Hou je nog wel geld over?

Als je in de schuldsanering zit, hou je in de meeste gevallen bijna niks over. Het bedrag wat je iedere maand mag houden, wordt zo berekend dat je precies je huur, vaste lasten en boodschappen kunt betalen, de rest moet je aflossen. Er is in de meeste gevallen geen geld meer voor extra’s zoals nieuwe kleding, vakanties of uitstapjes. De hoogte van je aflosbedrag is echter afhankelijk van je inkomen en van je leefsituatie, hoeveel je overhoudt verschilt dus per individueel geval. In de meeste gevallen heeft iemand die in de schuldsanering zit ongeveer 40 euro per week om van te leven, hier moeten de boodschappen ook van gedaan worden en alle extra's.

Voorkomen is beter dan genezen

Er zijn natuurlijk situaties waarin je er zelf écht niks aan hebt kunnen doen dat je in de schulden terecht bent gekomen. Buiten deze situaties om kun je zelf aan een heleboel dingen doen om schulden zo veel mogelijk te voorkomen. De belangrijkste tips zijn hierbij dat je geen geld moet uitgeven dat je niet hebt, en dat je een duidelijk en compleet overzicht moet maken van al je inkomsten en uitgaven per maand.