Waarom moet je geen mondeling contract aangaan?

Onderlinge overeenkomsten kunnen worden aangegaan met het woord als contract. Men vertrouwt elkaar en dus zal het allemaal op den duur gewoon allemaal goed komen. Maar is dat eigenlijk wel zo, wat kan er gebeuren als iemand zijn woord niet nakomt? Stel je voor er is een particuliere lening afgesloten waarbij geen schriftelijk contract is aangegaan, wat voor risico’s worden er dan genomen bij een mondeling contract?

Geen mondeling contract

• Scheidingslijn wel of geen mondeling contract
• Hoe goed ken je elkaar?
• Hoeveel risico kun je nemen?
• Wat is wijsheid?
• Een goede vriend: leg je eigen rechten vast!

Het aangaan van een contract kan vergaande gevolgen hebben, zeker als één van de partijen de voorwaarden niet nakomt. Tussen familieleden, bekenden en soms ook vreemden gaat men soms een mondeling contract in goed vertrouwen aan. Omdat de consequenties groot kunnen zijn, is het de vraag of dat wel verstandig is. Om jezelf te beschermen tegen onrechtmatig handelen is een schriftelijk contract verstandig. Waarom moet je geen mondeling contract aangaan?

Scheidingslijn wel of geen mondeling contract

Er valt een duidelijke scheiding aan te geven waar het niet nodig is om een schriftelijk contract op te stellen. Je kent elkaar goed en je hebt voor een beperkte tijd een relatief klein bedrag nodig. Je leent het zo even van je vriend en de verwachting is dat je na het uitbetalen van het loon de lening direct terugbetaalt. Deze vorm van particulier lenen van geld wordt dagelijks toegepast door een groot deel van de bevolking. Kleine bedragen gedurende korte periodes houden beperkte risico’s in. Maar hoe ligt dat anders bij aanzienlijke bedragen, welke voor de lange termijn worden uitgeleend.

Hoe goed ken je elkaar?

Om een lening aan te gaan met een bekende is het van belang dat je elkaar compleet goed kent. Vrienden onder elkaar hebben een goede band en dat kan met de tijd versterken. Maar dat houdt ook in dat die relatie met de tijd kan bekoelen of uitmonden in een knallende ruzie. De tijd is in deze de onzekere factor, waardoor je niet weet hoe de relatie met zelfs je beste vriend of kennis zal gaan verlopen. Die onzekerheid vormt dan ook een zeker risico voor de geldverstrekker.

Hoeveel risico kun je nemen?

Het risico aangaande een mondelinge lening ligt dus duidelijk bij de geldverstrekker. De hoogte van het bedrag in combinatie met de duur van de lening bepaalt hoeveel risico je neemt. Naarmate de termijn langer is neemt het risico toe, omdat de relatie kan bekoelen. Anderzijds neemt het risico eveneens toe bij een hoger bedrag. Oftewel er zijn de volgende risico profielen (stel je daarbij voor dat de factor voor geld twee maal zwaarder weegt als de termijn) waarbij kort/laag met één en lang/hoog met twee wordt benaderd dan volgt:

• een laag bedrag gedurende een korte periode = 1*1*1=1;
• een laag bedrag gedurende een lange periode = 1*1*2 = 2;
• een hoog bedrag gedurende een korte periode = 2*2*1 = 4;
• een hoog bedrag gedurende een lange periode = 2*2*2 = 8.

Het is duidelijk dat het risico stevig toeneemt indien een hoge lening voor de lange termijn wordt uitgeleend zonder schriftelijk contract. Wat een hoog bedrag is, is afhankelijk van de financiële ruimte van de geldverstrekkende partij. Indien er echter de complete financiële ruimte wordt uitgeleend loopt men dus maximaal risico.

Wat is wijsheid?

Indien er sprake is van een laag bedrag gedurende een korte of lange periode dan is de schade relatief beperkt of nihil en het risico dus klein. In dat geval kan zal het vaak onnodig zijn om een schriftelijk contract op te stellen. Een mondeling contract is in dat geval mogelijk. Indien er sprake is van een hoog bedrag dan is het altijd wijs om middels een schriftelijk contract de afspraken vast te leggen. Waar die grens precies ligt hangt af van de hoogte van het te lenen bedrag en hoe dat verhoudt ten opzichte van de financiële middelen van de geldverstrekker. Toch is het altijd verstandig om bij relatief hoge bedragen een schriftelijk contract op te stellen, zodat de onderlinge rechten en plichten voor eenieder duidelijk zijn. Zo is de wederrechtelijke verstandhouding duidelijk vastgelegd.

Een goede vriend: leg je eigen rechten vast!

Je weet nooit hoe de relatie met je beste vriend gaat verlopen. Bij kleine bedragen welke geen invloed hebben op je persoonlijke omstandigheid is het geen probleem om een mondelinge afspraak te maken. Dit ligt anders als je een hoog bedrag uitleent (zowel voor de korte of lange termijn). Je doet er verstandig aan om jouw rechten vast te leggen, zodat jouw potentiële risico’s worden vermeden. Leen je een niet gering bedrag uit aan jouw beste vriend leg het vast binnen een schriftelijk geldlening contract.

Lees verder

• Contracten: Verbintenissen opgelegd door contracten (special)
• Wat moet er in een geldlening contract staan?
• De voordelen van een escrow contract
• De wederrechtelijkheid van contracten
• Wat is de rechtsgeldigheid van een geheimhoudingscontract?
• Het belang van contractuele aansprakelijkheid