Afsluiten van de familiehypotheek

In plaats van het afsluiten van een hypotheek bij een bank kiezen steeds meer huizenkopers ervoor om bij familieleden een lening af te sluiten. Dit is de zogeheten familiebankconstructie of familiehypotheek. Dit moet wel bij notaris worden vastgelegd en aan de Belastingdienst worden opgegeven. Dit is om te voorkomen dat er op die manier een schenking wordt verstrekt, zonder dat er belasting over betaald wordt. De familielening mag alleen tegen een zakelijke rente worden afgesloten. Na een langdurige daling begon de woningmarkt zich begin 2014 langzaam aan te herstellen. De Volkskrant constateerde in juli 2014 dat dat deels komt doordat kopers financiële steun ontvangen van familie. 10 tot 15 procent van het aantal woningverkopen werd deels gefinancierd door de ouders voordat het voor hen mogelijk werd om tot 100.000 euro belastingvrij te schenken aan hun kinderen, in het geval dat dat geld gebruikt zou worden voor het aflossen van een hypotheek. In 8 tot 9 procent van de gevallen werd gekozen voor de zogeheten familiebank-constructie. Dit betekent dat de ouders of andere familieleden geld uitlenen aan de huizenkopers. De hoogte van de gemiddelde lening ligt rond de 28.000 euro. Veel mensen kiezen er voor om geld te lenen omdat ze op die manier een groter huis kunnen kopen, terwijl ze bij de bank niet genoeg geld kunnen lenen. Banken zijn juist steeds kritischer geworden als het gaat om geldverstrekking. Dat komt omdat door de Kredietcrisis veel huizenprijzen sterk gedaald zijn. Veel huizenbezitters hebben moeite om hun hypotheek af te lossen en banken zijn, mede gedwongen door wetgeving, veel kritischer gaan kijken naar nieuwe hypotheken die verstrekt worden.

Familiehypotheek laten vastleggen bij de notaris

Deze zogeheten familiebank-leningen kunnen sinds 1 januari 2014 alleen met behulp van een notaris afgesloten worden. Verder moeten ze eenmalig aangemeld worden bij de Belastingdienst. Dat is zo omdat het voor de Belastingdienst belangrijk is om inzicht te hebben in iemands financiële handel en wandel. De familielening zou anders bijvoorbeeld kunnen worden gebruikt om familieleden geld te schenken zonder dat daar Belasting over betaald wordt.

Waar moet een familiehypotheek aan voldoen?

De familielening moet aan een aantal voorwaarden voldoen. Zo moet de lening op annuïtaire basis worden afgelost. Dit betekent dat er elke maand een evenredig bedrag wordt afgelost over een van te voren afgesproken termijn. In de schriftelijke vastlegging van de lening moeten een aantal zaken zijn afgesloten, zoals het rentepercentage, het geleende bedrag, de duur van de rentevasteperiode, de opzeggingsgronden van de lening en de termijn dat er aflossing en rente moet worden betaald, bijvoorbeeld wekelijks of per kwartaal. Bovendien mag er niet te veel worden afgeweken van de zakelijke rente. Door een lage rente te heffen zou er op een verkapte manier sprake kunnen zijn van een schenking waar geen belasting over betaald hoeft te worden.

Voordelen voor de uitlener

Voor de uitlener zijn er verschillende voordelen van het vastleggen van de lening bij een notaris. In het geval dat het mis gaat en het betreffende familielid wil of kan het geld niet terugbetalen staat de uitlener sterk. De afspraken zijn immers schriftelijk vastgelegd en dat helpt om de lener via de juridische weg te dwingen om de lening terug te betalen. Verder mag de rente die de uitlener ontvangt van het eigen inkomen worden afgetrokken. Er hoeft dus geen belasting over te worden betaald. Dit is overigens alleen het geval als de lening na 1 januari 2013 is afgesloten.

Notarisservice

In het geval dat een bank een deel van de hypotheek verstrekt moet deze wel akkoord gaan met de familielening. In het algemeen moedigen banken het wel aan, omdat de risico’s voor hen daardoor afnemen. Ze proberen er ook van mee te profiteren. Zo biedt de ING de ING Notarisservice aan. Iedereen die via hen een hypotheek afsluit betaalt een vast contract voor alle notariskosten. ook andere banken als de ABN Amro, Rabobank en SNS Bank bieden deze mogelijkheid.