Hypotheekrente min eigenwoningforfait = fiscaal voordeel
Betaalde hypotheekrente kan worden afgetrokken van het inkomen. Het eigenwoningforfait moet juist bij het inkomen worden opgeteld. Het eigenwoningforfait verlaagt dus het fiscaal voordeel van een eigen woning.
Er wonen meer mensen in een eigen woning dan in een huurwoning in Nederland. Dit is ook de doelstelling geweest bij het instellen van de regeling van de hypotheekrenteaftrek. Het moest aantrekkelijk worden om een huis te kopen. Deze vorm van stimulering is al decennia lang niet meer noodzakelijk, maar afschaffing van de fiscale regeling zou grote gevolgen hebben. Er zijn namelijk huizen gekocht in de veronderstelling dat de Belastingdienst aan de schuld zou meebetalen. Sinds 1 januari 2013 zijn er maatregelen getroffen om de regeling van de hypotheekrenteaftrek te beperken. Eigenlijk ook vreemd om het fiscaal aan te moedigen om schulden te maken en te handhaven.
Hypotheekschuld keer de hypotheekrente is niet het aftrekbare bedrag
Ten onrechte wordt vaak gedacht dat het fiscaal voordeel wordt samengesteld door de hoogte van de te betalen hypotheekrente. Dit klopt echter niet, want het eigenwoningforfait verlaagt het fiscaal voordeel juist.
Hypotheekrenteaftrek versus eigen woningforfait
De betaalde hypotheekrente mag in mindering worden gebracht op het inkomen. Hypotheekvormen waren er tot 2013 op gericht om de schuld maximaal te houden. Aflossen op de schulden werd ontmoedigd, want dit verlaagt namelijk ook het fiscaal voordeel. Het eigenwoningforfait is een fictief inkomen in verband met het woongenot van de koopwoning. De hoogte van het eigenwoningforfait wordt afgeleid van de WOZ-waarde van het huis.
Hoe wordt het eigenwoningforfait berekend?
Jaarlijks bepaalt de gemeente de waarde van de eigen woning. Deze waarde wordt de zogenaamde WOZ-waarde genoemd. Over dit bedrag worden naast een aantal gemeentelijke heffingen ook het eigenwoningforfait berekend. Het wordt uitgedrukt in een percentage van de WOZ-waarde. Voor huizen met een waarde tussen €75.000 en €1.040.000 bedraagt de bijtelling 0,7% over de WOZ-waarde. Uitgaande van een WOZ-waarde van €180.000, bedraagt de bijtelling dus: €1.260.
Hoeveel bedraagt de hypotheekrenteaftrek?
Over de hypotheekschuld die is aangegaan ter verwerving of verbetering van de woning, mag de betaalde hypotheekrente worden afgetrokken van het inkomen. Tot 2014 mocht de hypotheekrente onbeperkt van het inkomen worden afgetrokken. Het fiscaal voordeel was afhankelijk van de belastingschijf waar tegen afgetrokken kon worden. Veelverdieners met een inkomen in de 52% schijf konden de hypotheekrente aftrekken tegen 52%. Sinds 2014 wordt het maximale percentage waartegen kan worden afgetrokken jaarlijks met 0,5 procentpunt verlaagd. Over 2014 bedraagt de aftrek maximaal 51,5% , over 2015: 51% en over 2016: 50,5%. De verlaging gaat door tot de bodem van 38% bereikt is.
Wet Hillen – aflossers moeten geen straf krijgen
Tot 2005 hadden huiseigenaren met een geheel of grotendeels afbetaalde woning geen fiscaal aftrek, maar juist een fiscale bijtelling. Dit werd als onwenselijk ervaren. De huiseigenaren moeten juist beloond worden voor het feit dat ze niet meer profiteren van de regeling van de hypotheekrenteaftrek. Vanuit deze gedachte is Wet Hillen geïntroduceerd. Deze regeling houdt in dat er een korting wordt gegeven op de eigenwoningforfait voor zover deze hoger is dan de fiscaal aftrekbare hypotheekrente. De huiseigenaren met geen of een lage hypotheekschuld krijgen eigenlijk een korting op de te betalen heffing.