Huis erven met restschuld of hypotheek (verwerpen)

Huis erven met restschuld of hypotheek (verwerpen) Een huis erven met een schuld in 2021 of 2022? Een hypotheek of restschuld is altijd een mogelijk gevaar bij een erfenis. Een huis erven met een schuld en onderwaarde komt dan ook regelmatig voor zonder dat de erfgenaam vooraf op de hoogte is. Als er een hypotheek is bij overlijden, wie erft de restschuld of vervalt de schuld? Hoe kunt dan het beste handelen of hoe de schuld financieren? De Belastingdienst trekt al snel zijn handen af van een huis dat geen overwaarde heeft, maar een restschuld. Als er geen ander vermogen is, betaalt u over de erfenis geen belasting. U blijft wel met een schuld zitten en wordt achtervolgd door een bank die graag de schulden terugbetaald ziet. Als u niet in het huis gaat wonen, is het een restschuld in box 3 van de inkomstenbelasting. Maar er is een oplossing: verwerp of weiger de erfenis op tijd.

Een huis met restschuld in de erfenis, onderwaarde in plaats van overwaarde

Stel u erft van een ouder een huis met een restschuld. Wat doet u dan als kind? Accepteert u de erfenis of ziet u van de erfenis af? Mogelijk heeft een woning in 2021 en 2022 nog te maken met een papieren restschuld. Dat wil zeggen dat de geschatte waarde van de woning lager is dan de hypotheek op de woning. Vooral mensen die de laatste paar jaar een huis hebben gekocht merken dit, maar ook de mensen die hun huis minder goed hebben onderhouden. Die restschuld is niet zo erg, zolang de hypotheekrente maar betaald wordt. Het wordt anders wanneer een huis met restschuld moet worden verkocht of als de erfenis bestaat uit een huis met restschuld want dan gaat de schuld over op de erfgenamen

Het ouderlijk huis erven in de nalatenschap

Aan het ouderlijk huis zitten meestal vele herinneringen vast en daarom willen kinderen niet graag van een ouderlijk huis af. Maar een erfenis is meer dan het nalaten en verkrijgen van herinneringen. U zult ook de zaak financieel moeten bekijken:
  • Als in een nalatenschap voldoende vermogen zit, zult u erfbelasting moeten betalen.
  • Als in een erfenis onvoldoende eigen vermogen of zelfs voornamelijk schulden zit, is de erfenis weliswaar belastingvrij, maar u blijft met de schulden zitten.

Het beneficiair aanvaarden van een erfenis of erfenis verwerpen bij hoge hypotheekschuld

Al snel komt de vraag naar boven of u een erfenis wil aanvaarden. Als u niet zeker bent of dat financieel goed voor u uitpakt, kunt u een erfenis beneficiair aanvaarden, wat inhoudt dat u nog geen ja en nog geen neen zegt, maar eerst wilt weten wat de erfenis waard is. Er zal dan een boedelbeschrijving worden gemaakt om de waarde van de erfenis vast te stellen. Als u zeker weet dat er meer schulden zijn dan vermogen kunt u de erfenis weigeren en verwerpen. Beide verklaringen legt u af bij de rechtbank. Als er ook een testament is, kunt u bij de notaris overleggen wat voor u een verstandige keuze is.

Wie betaalt de restschuld bij overlijden?

Als iemand met een restschuld komt te overlijden gaat de schuld over op de erfgenamen die de erfenis aanvaarden. Bij verwerping van de erfenis kan de schuld doorschuiven tot de zesde generatie in erfopvolging en als die ook verwerpt vervalt de erfenis aan de Staat. Als de Staat de erfenis krijgt met daarin een huis met restschuld, zal het huis waarschijnlijk bij opbod worden verkocht. De bank zal zijn vordering vervolgens bij de Staat kunnen indienen.

Wie betaalt de hypotheek als u de erfenis niet weigert?

De erfgenamen worden verantwoordelijk voor de hypotheeklasten en dus zal de bank de hypotheekrente en aflossingen bij de erfgenamen verhalen. Soms is het verkopen van het huis de enige oplossing om de hypotheek af te lossen, maar kan ook een restschuld ontstaan.

Is een huis met restschuld erven erg?

Of een huis met restschuld erven erg is, is nog maar de vraag. De erfgenaam kan kiezen of en hoe hij de erfenis zal aanvaarden en de bank zal uiteindelijk toch zijn geld krijgen. Het is voor de bank in die zin wel vervelend dat het even kan duren voordat de erfenis helemaal is afgewikkeld. De angst die sommige ouderen hebben dat ze hun kinderen met een schuld opzadelen, is maar ten dele waar. De kinderen kunnen de erfenis ook gewoon verwerpen. De restschuld had misschien door de erflater kunnen worden voorkomen door meer af te lossen op het huis, maar dat geld is helaas niet altijd aanwezig.

Conclusie huis erven met schuld

Als u vermoedt dat de erfenis onvoldoende opbrengt en dat een huis onvoldoende waard is om de hypotheek af te lossen kunt u overwegen om de erfenis niet te aanvaarden dan wel voorwaardelijk via een beneficiaire aanvaarding. De schatting is dat in 2021 en 2022 een paar duizend mensen een huis zullen erven met mogelijk een restschuld. Laat u zich dus goed financieel inlichten over de gevolgen van het accepteren van een erfenis.

Lees verder

© 2013 - 2024 Zeemeeuw, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Belastingvrij erven 2019 & 2020 en 2021Belastingvrij erven 2019 & 2020 en 2021Belastingvrij erven in 2021 of 2022, minder belasting over een erfenis betalen, kan dat en hoe voorkomt u zelfs successi…
Vrij van recht erven of vrij van recht schenkenVrij van recht erven of vrij van recht schenkenOver een erfenis, nalatenschap of legaat moet u erfbelasting betalen, maar u kunt ook vrij van recht erven. In dat geval…
Restschuld 2020 en 2021 financierenRestschuld 2020 en 2021 financierenOok met een restschuld kunt u in 2020 en 2021 een andere woning kopen met Nationale Hypotheekgarantie. Dit is de manier…
Restschuld hypotheek fiscaal aftrekbaar in 2020 en 2021?Restschuld hypotheek fiscaal aftrekbaar in 2020 en 2021?Uw verkoopt uw woning met een restschuld in 2022 of 2023. Een restschuld is helaas niet altijd te voorkomen. U kunt een…

Hypotheek afsluiten, maar niet bij de bankHypotheek afsluiten, maar niet bij de bankSinds 1 januari 2013 is het niet meer toegestaan om provisie te verrekenen in het product. De advies- en bemiddelingskos…
Hypotheek tussentijds aflossen – de bezwarenHypotheek tussentijds aflossen – de bezwarenTot de daling van de huizenprijzen werd ingezet in 2008, was het hypotheekadvies volledig gericht op de laagste maandlas…
Reacties

Lucy, 23-07-2019
Bij mij geldt een beetje hetzelfde verhaal als bij Michel (15-07): mijn vader is eind december overleden en ik en mijn 2 broers hebben mijn vaders huis dus geërfd. Mijn plan was ook om in mijn vaders huis te gaan wonen met toestemming van mijn broers voor de WOZ waarde van 95.000,-. Er staat nog een hypotheek van 63.000,-, ben zelf werkzoekend (momenteel invaller in het onderwijs en laatste 3 jaar niet voldoende gewerkt i.v.m. o.a. mantelzorgen) en heb tot eind 2023 een WWplus uitkering. Met eigen spaargeld kan ik mijn broers uitkopen en de notaris kosten etc. betalen. Het inkomen is dus hoog genoeg. De hypotheekverstrekkers gaan echter niet akkoord ivm met deze uitkering. Heb hiervoor een hypotheekadviseur (Finzy) in de arm genomen maar die kon mij ook niet helpen. Momenteel betaal ik 710,- aan huur zonder huurtoeslag. De hypotheeklasten zouden rond de 200,- zijn. Een groot verschil. Het idee is nu dat ik er wel ga wonen, de kosten op mij neem en mijn broers uitbetaal zodat we de erfbelasting kunnen opgeven, of dat ik het huis dan ga huren en het geld stort op de rekening waar ook het hypotheekbedrag vanaf wordt gehaald. Kunt u mij aangeven wat hiervan de consequenties zullen zijn? Reactie infoteur, 24-07-2019
Beste Lucy,
U mag in de woning gaan wonen en een huur betalen. Dat zal geen probleem zijn als de bank verhuur toestaat (anders wel uiteraard). Als uw broers de woning hebben geërfd en u niet, zal de bestaande hypotheek waarschijnlijk de verantwoordelijkheid van uw broers zijn.
Met vriendelijke groeten,
Zeemeeuw

Roel Elsinga, 24-06-2017
Ik ben in 2010 gescheiden. Ik ben in de woning, die gezamenlijk eigendom is, blijven wonen. De woning werd te koop gezet maar is niet verkocht. Ik heb na de scheiding als enige de kosten voor de woning betaald. Nu is mijn ex onlangs overleden. Bij de hypotheek zit een overlijdensrisicoverzekering op beider naam. Maar er is ook een Persoonlijke Lening op beider naam.

Wij hebben 2 dochters (20 en 15 jaar). Ik ga er van uit dat de dochters nu (ipv hun moeder) voor 50% mede-eigenaar zijn van de woning, de hypotheekkosten en de PL? Zou het verstandig zijn voor mijn dochters om de erfenis niet te aanvaarden? Welke (financiële) gevolgen heeft deze situatie voor mij? Ik zal denk ik naar de notaris moeten ivm de tenaamstelling van de woning en de hypotheek? Reactie infoteur, 26-06-2017
Beste Roel Elsinga,
Als uw ex geen nieuwe partner en testament had, zijn de dochters de erfgenamen van hun moeder. Of het verstandig is om die erfenis te verwerpen, hangt af van het saldo van vermogen en schulden. Als zijn verwerpen, schuift de erfenis wel door naar de volgende erfgenamen in rij. Beide situaties (verwerpen dan wel niet verwerpen) kunnen gevolgen hebben voor uw woning. Uw notaris kan u hierover vrijblijvend (eerste gesprek) verder inlichten.
Met vriendelijke groeten,
Zeemeeuw

Cindy den Akker, 29-03-2017
Geachte Zeemeeuw, Hartelijk dank voor de snelle reactie. Er is ook nog een woning in Belgie deze is vrij van hypotheek en zal op korte termijn verkocht worden. Wanneer we met de opbrengst daarvan de huidige aflossingsvrije hypotheek aflossen en mijn moeder zou notarieel vast laten legen dat haar vriend het vruchtgebruik krijgt van de woning, zouden we dan moeten betalen over de opbrengst van de verkoop en de volledige waarde van de behouden woning? Of met de opbrengst de schulden aflossen waardoor de hypotheek wel op naam van vriend kan komen. Zit even met de handen in het haar, kunnen de vriend van mijn moeder ook niet op straat zetten natuurlijk. Reactie infoteur, 29-03-2017
Geachte Cindy den Akker,
Als de vriend het vruchtgebruik krijgt, erven u en uw zus het blote eigendom dat lager is dan het volledige eigendom. Een bank is meestal niet blij met een vruchtgebruik want dat beperkt de mogelijkheid van verkoop. Natuurlijk kan de hypotheek worden verlaagd met de verkoopopbrengst uit België, maar ook daar bestaan regels voor. Meestal is alleen een extra aflossing met 10% boetevrij en niet een algehele aflossing.
Met vriendelijke groeten,
Zeemeeuw

Cindy den Akker, 29-03-2017
Mijn moeder is ernstig ziek en heeft aangegeven aan mij en mijn zus dat ze graag zou zien dat, haar woning (met aflossingsvrije hypotheek) bewoond blijft door haar vriend. Ze zijn echter niet gehuwd (ook geen geregistreerd partnerschap), de hypotheek staat op naam van mijn moeder. Mijn vader is overleden dus mijn zus en ik zouden de eerste erfgenamen zijn. Wij willen echter meewerken aan het verzoek van onze moeder maar de vriend van mijn moeder kan door schulden de hypotheek niet op zijn naam zetten. Ik en mijn zus zijn ook niet in de positie de hypotheek over te nemen. Welke mogelijkheden zijn er en wat zouden er dan aan erfbelasting betaald moeten worden? WOZ waarde van de woning zal rond de € 80.000,- liggen. Hypotheek € 50.000,- Reactie infoteur, 29-03-2017
Beste Cindy den Akker,
Als de hypotheek niet kan worden overgenomen, is het onverstandig dat de vriend er blijft wonen, want dan zal de bank op enig moment tot een gedwongen verkoop overgaan. Erfbelasting betaalt u over de netto waarde, 30.000 euro, gedeeld door twee. Elk kind heeft een vrijstelling van € 20.209, dus dan zou u geen erfbelasting hoeven te betalen (als er niet nog meer aan erfenis is).
Met vriendelijke groeten,
Zeemeeuw

Marie-France, 10-06-2014
Mijn ex partner met wie ik samen een huis had is komen te overlijden. Bij het verlaten van de woning is geen boedelverdeling gebeurd aangezien het huis te koop werd gezet en mijn ex partner erin bleef wonen (een leeg huis is niet zo aantrekkelijk). Als de ouders nu de erfenis beneficiair aanvaarden, heb ik dan nog steeds recht op mijn deel van de boedel of zijn de ouders automatisch eigenaar van de gehele boedel en vervalt mijn recht op de helft van de boedel?
Ik word bovendien door de hypotheekmaatschappij alsook door de energieleverancier nu als enige aangesproken voor het vervullen van de maandelijkse betalingen van de woning (die leeg staat), omdat de erfgenamen nog steeds geen beslissing hebben genomen wat ze willen doen met de erfenis, kan ik deze bedragen straks ook van hen terugvorderen? Reactie infoteur, 10-06-2014
Beste Marie-France,
1. Als er niet anders aantoonbaar is afgesproken, is de helft van de boedel en het huis van u en valt buiten de erfenis. De rest is onderdeel van de nalatenschap.
2. Als de ouders de erfenis aanvaarden, nemen ze daarmee ook zijn schulden over.
3. De bank kan voor de hypotheek bij u aankloppen als die hypotheek gezamenlijk is afgesloten. De energiemaatschappij moet bij de gebruiker zijn, niet bij u. Dit verbruik is dus ten laste van de erfenis. De energiemaatschappij moet niet bij u zijn, maar gewoon even wachten. U bent immers geen erfgenaam.
Met vriendelijke groeten,
Zeemeeuw

Zeemeeuw (1.579 artikelen)
Laatste update: 20-03-2022
Rubriek: Financieel
Subrubriek: Hypotheek
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.