Financieel plan voor ZZP'ers

Zonder een financieel plan bent u als zzp'er net zo hulpeloos als een kapitein zonder GPS in dichte mist: u weet niet precies waar naartoe. Om uw doelstellingen te bereiken, moet u altijd de oriëntatie behouden. Een financieel plan is dan uw belangrijkste navigatie-instrument.

Een financieel plan, hoe maakt u dat?

• in een financieel plan volgt u de instructies die u heeft opgegeven in uw businessplan. Zij vormen het uitgangspunt voor uw berekeningen;
• in een financieel plan legt u ook aan uw geldschieters uit hoe uw cijfers tot stand zijn gekomen. Zorg ervoor dat uw aannames overeenkomen met de doelstellingen en besluiten die u in uw businessplan heeft opgesteld;
• de belangrijkste aandachtsgebieden van de financiële planning zijn de rentabiliteitsprognose en de liquiditeitsplanning.

Liquiditeitsplanning

Liquiditeit is altijd belangrijker dan winstgevendheid. Uw rekeningen moet u op tijd betalen, anders gaat u failliet. Om dit te voorkomen, moet u de liquiditeit van uw bedrijf plannen. De tijdsperiode die u daarbij normaal gesproken in aanmerking kunt nemen, zal liggen tussen enkele weken en enkele maanden.

Kostenraming

Op de eerste plaats moet u alle te verwachten kosten voor een tijdsbestek van bijvoorbeeld een maand in kaart brengen. Daartoe behoren onder meer:

• facturen van leveranciers;
• salaris;
• huur;
• financieringslasten (rente, aflossing);
• belastingen.

Zo kent u dus uw liquiditeitsbehoefte en ook de momenten waarop u moet betalen.

Raming van uw inkomsten

In een volgende stap doet u hetzelfde met de opbrengsten. Wanneer kan ik welke inkomsten verwachten? Als u klanten heeft die regelmatig te laat betalen, neem dat dan gelijk in de planning mee. Zo vermijdt u onaangename verrassingen. Uit een vergelijking van inkomsten en uitgaven blijkt dat de voorhanden middelen in kas (of de kredietlijn bij de bank) volstaan of dat u behoefte aan extra geld heeft .

Rentabiliteitsprognose

De rentabiliteitsprognose kan men zien als een voorspelling van de winstgevendheid en moet onder meer antwoord geven op de volgende vragen:

• hoe winstgevend zal mijn bedrijf in de toekomst zijn?
• hoeveel geld moet ik minimaal verdienen om in ieder geval mijn kosten te dekken?
• wat is mijn behoefte aan kapitaal?
• ben ik voldoende kredietwaardig en kan ik voldoen aan mijn financiële verplichtingen?
• ook helpt een rentabiliteitsprognose om vast te stellen of een specifiek project de moeite waard is (het starten van uw bedrijf, het lanceren van een nieuw product, enz.);
• kan ik investeerders overtuigen van de economische levensvatbaarheid van een project?
• welke afwijkingen bestaan er tussen planning en werkelijke cijfers?

Bepaal contributiemarge I

Om een prognose van de winstgevendheid te maken, moet u eerst contributiemarge I bepalen zoals uw producten die genereren. Om die bijdrage te identificeren verzamelt u alle kosten die betrokken zijn bij het maken van een product of het leveren van een dienst. Daartoe behoren onder meer:

• de inkoop van materialen;
• gebruik van machines;
• personeelskosten per eenheid.

Die kosten trekt u van de verkoopprijs van het product of dienst af. Het verschil is de gezochte contributiemarge I.

Bepaal contributiemarge II

Contributiemarge II wordt verkregen door de direct toerekenbare verkoopkosten (provisie, verzending, verpakking) van contributiemarge I af te trekken. Contributiemarge II moet over het hele boekjaar bezien (en over alle producten/diensten samen) minimaal zo hoog zijn dat die alle overige kosten dekt die niet direct verband houden met de productie of verkoop (bijvoorbeeld huur, afschrijvingen, financieringskosten en salaris).

Bereken uw break-even-point

Om te achterhalen hoeveel u maandelijks moet afzetten om alle kosten te dekken, kunt u het break-even-point berekenen. Daarvoor deelt u de vaste lasten door contributiemarge II. Het resultaat is de hoeveelheid van een product of dienst die u in ieder geval maandelijks moet afzetten om winst te maken. Heeft u meerdere producten/diensten in de aanbieding dan wordt de berekening enigszins complexer. In dat geval bepaalt u niet meer de individuele aantallen producten of diensten maar de omzet die in een bepaalde maand nodig is.

Bepaal uw rentabiliteitsprognose

U kent nu de opbrengst van elk product en weet hoeveel u ervan moet verkopen om uw kosten te dekken. Bepaal vervolgens welke hoeveelheden u reëel beschouwd kan verkopen/afzetten. Houd daarbij rekening met verschillende afzetverwachtingen in bepaalde maanden (slapte in de zomermaanden, kerstverkopen). Plan in ieder geval zo gedetailleerd mogelijk. Bepaal op deze manier uw mogelijke jaarinkomsten. Als u vervolgens de omzet relateert aan de kosten vindt u eenvoudig uw rentabiliteitsprognose.

Let op:

Tekent zich bij uw planning al af dat u problemen met uw opbrengsten zult krijgen, kijk dan kritisch naar uw kosten:

• zijn er alternatieve leveranciers met gunstiger condities?
• heb ik wel de goedkoopste energieleverancier?
• kan ik besparen op marketing, reiskosten of autokosten?