Pensioen, voldoende inkomen na het stoppen met werken

Personen die geboren zijn voor 1950 gingen ervan uit dat er een pensioen zou zijn als de 65 jarige leeftijd zou worden bereikt. Velen konden gebruikmaken van de mogelijkheid om eerder te stoppen met werken. Deze personen hadden recht op een vut of prepensioenregeling. Ook zijn er werknemers die gebruik hebben gemaakt van een ouderenregeling of levensloopregeling. Vaak hebben zelfstandigen gespaard voor een zogenaamde oudedagsvoorziening. Ook is er veel geld gegaan naar koopsompolissen.

Pensioenleeftijd en de overheid

De overheid heeft in het belang van de economische en maatschappelijke ontwikkelingen besloten dat deelname aan het arbeidsproces niet leeftijdsgebonden mag zijn. Wel is er een minimum leeftijd voor krantenbezorgers en andere (studenten)bijbanen. Naast de bepalingen over de hoogte van het minimum loon, zijn er ook regels bij arbeidsongeschiktheid, werkloosheid en pensioensparen. Verder zijn er wettelijke bepalingen over de rechten van werknemers en werkgevers en is er geen leeftijdsdiscriminatie en ook geen verschil meer in leeftijd en afkomst. Wat blijft is de (verbetering en) stimulering van de deelname aan het arbeidsproces van mensen die 65 jaar en ouder zijn.

Fiscale regelingen

De overheid streeft er naar om mensen langer aan het arbeidsproces te laten deelnemen. Het gevolg is dat regelingen, om te sparen voor een oudedagsvoorziening die voor de 65 jarige leeftijd in zou moeten gaan, onaantrekkelijker worden gemaakt De vraag: "hoeveel inkomen heb ik straks nodig om van te leven" kan door velen al niet meer beantwoord worden. Ooit was het eigen huis een pensioenvoorziening. Echter de dalende huizen prijzen zorgen voor onzekerheid en verplichten de huizenbezitter zelfs om langer door te werken. Ook de met veel ophef door de overheid ingevoerde levensloopregeling blijkt niet te functioneren. Dit omdat bijvoorbeeld door ontslag er geen beroep meer op kan worden gedaan. Veel mensen die voor 1950 zijn geboren hebben koopsompolissen gekocht die niets meer waard blijken te zijn.

Pensioensparen

Vanaf 2008 is het ook mogelijk om voor een extra pensioen te sparen. Dit sparen moet wel op een geblokkeerde bankrekening. De voorwaarden voor pensioensparen zijn:

1. minimaal 15 jaar sparen;
2. de hoogste inleg mag niet meer zijn dan 10 keer de laagste inleg;
3. er moet sprake zijn van een fiscaal pensioengat;
4. de uitkering moet ieder jaar even hoog zijn;
5. de uitkering moet uiterlijk ingaan als men 70 jaar wordt;
6. de uitkering die ingaat op de 65 jarige leeftijd moet minimaal 5 jaar duren;
7. uitkeringen die voor de 65 jarige leeftijd ingaan moeten minimaal tot de 85e levensjaar duren.

Het tegoed van het pensioensparen mag ook gebruikt worden voor een direct ingaande lijfrente.

Pensioenoverzicht

Werknemers die aangesloten zijn bij een pensioenfonds ontvangen ieder jaar een uniform pensioenoverzicht. De ex-deelnemers van een pensioenfonds ontvangen eens in de 5 jaar een uniform pensioenoverzicht. Een voorbeeld van een Uniform Pensioen Overzicht (UPO) is te vinden op www.pensioenkijker.nl. Op deze site is ook eenvoudig te berekenen wat het inkomen zal kunnen worden als men met pensioen gaat. De berekeningen op www.pensioenkijker.nl zijn zowel bruto als netto te maken. Daarnaast is er op deze site veel informatie te vinden over het pensioen en de opgebouwde pensioenrechten.

Betaalbaarheid van het pensioen

De premies worden door de pensioenfondsen belegd in aandelen of andere geldswaardige investeringen. Bepalend voor de financiële positie zijn de aanwezige financiële middelen in de kas en het rendement op de beleggingen. Vanaf 1 januari 2007 moeten pensioenfondsen aan extra toezichtcriteria voldoen. Zo moeten de pensioenfondsen hun financiële verplichtingen herberekenen op basis van de actuele 30-jaarsrente. De verplichte dekkingsgraad van de pensioenfondsen is daardoor een zogenaamde "dagkoers" geworden. De financiële positie van een pensioenfonds is door de invoering van de zogenaamde “dagkoers” overgeleverd aan de waan van iedere dag. De “dagkoers” kan dus iedere dag schommelen. Het gevolg is dat niet het beleid regeert, maar het paniek "voetbal" zorgt voor onrust in pensioenland. Immers dalingen van de koersen brengt ook de dekkingsgraad in gevaar. Als de dekkingsgraad van een pensioenfonds in de gevarenzone komt, dan is het niet ondenkbaar dat de werkgevers en werknemers de rekening moeten betalen.

Financiële toekomst doorberekenen

Door de Sociale Verzekeringsbank (SVB) en alle pensioenfondsen is www.mijnpensioenoverzicht.nl opgericht. Op www.mijnpensioenoverzicht.nl zijn alle pensioenen die een werknemer heeft opgebouwd te vinden. Op www.mijnpensioenoverzicht.nl is niet terug te vinden welke voorzieningen er door een werknemer zelf zijn opgebouwd. Op de pensioenoverzichten die men jaarlijks ontvangt staat het uitgerekende bedrag dat de betreffende werknemer vanaf een bepaalde leeftijd zal kunnen gaan ontvangen. Een eenvoudige rekensom maakt dan duidelijk hoeveel er minder ontvangen wordt dan tijdens het werken. De meeste mensen gaan met het pensioeninkomen er met het netto-inkomen op achteruit. Een mogelijkheid is om vroegtijdig te inventariseren wat er aan vermogen is. Dit kan bijvoorbeeld op www.consumentenbond.nl/berekenjepensioen. Op deze site geeft het invullen van een pensioencalculator inzicht in het nettobedrag dat men gaat ontvangen als men 65 jaar wordt. Een optie is om jaarlijks een berekening te maken en op basis van de berekening te beoordelen of het wenselijk is om extra financiële voorzieningen te treffen. Extra financiële voorzieningen zijn vooral nodig als er onvoldoende inkomsten zijn om het gewenste leef- en woonniveau te kunnen handhaven.

Eigen financiële maatregelen

Een werknemer die nog enkele jaren aan het arbeidsproces wenst deel te nemen, kan ook zelf invloed uitoefenen op de hoogte van toekomstige pensioenuitkeringen.

Enkele mogelijkheden zijn:

• sparen en of beleggen;
• gerealiseerde pensioenopbouw bijhouden;
• eerder stoppen met werken;
• banksparen;
• lijfrentepolis;
• hypotheek.

Inkomsten na ingang van het pensioen

Op het moment dat men met pensioen gaat is het goed om te controleren of er rechten zijn op:

• partnerpensioen;
• spaartegoed;
• beleggingen;
• lijfrente;
• inflatie;
• kapitaalsverzekering.

Een goede administratie heeft altijd nog financieel voordeel opgeleverd.

Lees verder

• Belastingvoordeel belastingaangifte, voor mensen met inkomen
• Belasting en de huishoudelijke uitgaven rond een kind/gezin