Echte parels herkennen

Parels zijn de juwelen uit de zee. Er worden echter enorm veel imitatieparels gemaakt. De meeste parels die om mensen hun nek hangen zijn tegenwoordig leuke neppers. Namaakparels kunnen heel frivool staan, maar als je echte parels wilt is het wel prettig om te kunnen herkennen of ze inderdaad echt zijn. Waar moet je op letten om nep parels te onderscheiden van echte? Als je parels erft of ergens tweedehands koopt, is het soms moeilijk om te zien of de parels echt of imitatie zijn. Tegenwoordig kunnen parels erg goed worden nagemaakt. Een echte parel is echter waardevol. Om er achter te komen of parels echt zijn of namaak, zijn er een aantal zaken waar je op kunt letten.

Vorm

De vorm van echte parels is niet zo perfect rond als de vorm van parels uit de fabriek. De fabrieksparel ziet er perfect uit en hebben geen foutjes. Echte parels vertonen onvolkomenheden in vorm en de diameter verschilt. Er bestaan ook langwerpige parels, vormloze en druppelvormige.

Afmeting

De diameter van echte parels kan je ook iets vertellen over de mogelijke echtheid. Als je een parelsnoer krijgt of erft met ongelijke afmetingen in de parels, met kleine parels vanaf het slot tot groter naar het midden van het snoer geregen, dan kan het een ketting met parels zijn uit de vijftiger, zestiger of zeventiger jaren uit de vorige eeuw. Het gradueel oplopende parelformaat was toentertijd populair. De parels waren in die tijd meestal qua afmeting:

• 3, 4, 5, 6, of 7 millimeter in doorsnee

Veel grotere parels waren zeldzaam en ook te duur voor de meeste mensen. Kom je echter een parelsnoer tegen met grotere parels, is de kans groot dat het geen echte parels zijn. Laat het sieraad taxeren om zeker te zijn.

Imperfectie

Echte parels zijn niet perfect. Ze hebben kleine onvolkomenheden in de vorm en in de buitenste laag (nacrèlaag). Perfect ronde parels zijn meestal namaakparels. Laat bij twijfel het sieraad taxeren.

Gecombineerd met goud of witgoud?

Parels die gezet zijn in sieraden van edelmetaal, zijn waarschijnlijk echt. Je zet immers geen namaakparel in een ring van goud of platina. Vraag een juwelier om de waarde.

Draad

Echte parels worden geregen met een speciaal knoopje tussen elke parel. Dit is om te voorkomen dat alle parels wegrollen als het snoer zou breken. Ook helpt het de parels afzonderlijk te beschermen tegen elkaar aan schuren, waardoor de laag van de parels zou beschadigen. Echte parels worden vaak geregen aan een draad van zijde. Helaas worden er tegenwoordig ook steeds meer imitatieparels geregen met knoopjes ertussen, om de illusie van echtheid te vergroten. Op zich geen drama, want een kenner pikt onechte parels er meteen tussenuit.

Sluiting

Een parelsnoer heeft een sluiting. Bij echte parels wordt hier echt goud of platina gebruikt, geen gewoon metaal en ook geen doublé.

Boorgat in de parels

Het boorgat vertelt veel over de echtheid van parels. Echte parels worden met een zeer dun boortje, tweemaal ingeboord. Van de ene kant tot aan het middelpunt, en van de andere kant tot aan het middelpunt. Dit is omdat inboren de parel niet erger hoeft te beschadigen dan nodig, terwijl doorboren aan een kant de nacrèlaag zou beschadigen. Het inboren van echte parels komt dus van twee kanten. Bij namaakparels is het gaatje ruimer en er kunnen schilfertjes zichtbaar zijn rondom de boorgaten.

Parels op echtheid testen met je tanden

Een parel is kwetsbaar, dus met de tandentest kan je de parel welliswaar testen op echtheid, maar ook beschadigen. Maar door een parel langs je voortand te wrijven kan je voelen of hij echt is. Als hij ruw en korrelig aanvoelt, is hij waarschijnlijk echt. Voelt hij glad aan dan is hij waarschijnlijk namaak.

Hoe ontstaan echte parels?

Hoewel vrijwel iedereen denkt dat parels uit oesters komen, zijn oesters een bepaald soort mosselen en dus komen parels eigenlijk uit mosselen. Ook worden parels niet door zandkorrels in de schelp gevormd, maar door parasieten. De mossel die oester genoemd wordt heeft een grote schelp bestaande uit twee afzonderlijke delen die ten opzichte van elkaar bewegen kunnen worden door de mossel. Een parel ontstaat wanneer:

• een parasiet of een ander zeedier zich een weg boort door de mantel van de schelp heen. De parasiet zorgt ervoor dat er door de levende mossel een parel gevormd wordt. Sommige diertjes kunnen zelfs worden teruggevonden in parels. Het vormen van een parel is dus een afweer van het schelpdier tegen een indringer. Soms worden er heel kleine krabbetjes teruggevonden in het binnenste van een parel. Het gaat dus om parasieten die zich vastzetten in de mantel van de schelp. Andere parasieten worden door het schelpdier naar buiten geblazen met zelf geproduceerde waterstralen. Ook zand kan de oester gemakkelijk kwijt. De oester kan ook aangezet worden tot het aanmaken van parels indien:
• de mantel beschadigt en de oestermossel reageert door parelmoer te maken
• een vis hapt van de rand van de mantel en er wordt een parel gevormd om de plaats te helen

Het proces waardoor een parel gevormd wordt begint dus als iets van buitenaf tussen de mantel en de schelp terecht komt of schade aanricht. Dit irriteert de oester zodanig dat het zichzelf gaat beschermen door het vormen van parelmoer. Voor de mosselsoort oester is het te vergelijken met een wondje. Dit wondje voelt onprettig aan en dus maakt het zelf een soort pleister van parelmoer. Omdat de mossel het parelmoer in ronde vormen produceert voelt het prettiger aan voor het schelpdier. De stof die aangemaakt wordt om een parel te vormen wordt nacrè genoemd. De laagjes nacrè vormen op den duur steeds grotere parels.

Wat voor soorten parels bestaan er?

• zoetwaterparels met of zonder parelmoer
• zoutwaterparels met of zonder parelmoer

Parels zonder parelmoer

Parels zonder parelmoer zijn minder bekend maar ze bestaan wel. Ook zijn er andere schelpdieren die parels vormen, alleen ook die zijn minder bekend. Afhankelijk van het gebied, het type schaaldier en het water, zal ook de kleur van de parels verschillen. Er zijn witte, gelige, groenachtige, roze, grijze en zelfs donkergrijze (bijna metaalachtig gekleurde) parels.

Lees verder

• Diamant kopen? Lees eerst de tips
• Wat is het verschil tussen diamant en briljant?
• Goud verkopen. Hoeveel is uw goud waard?
• Robijnen kopen? Bepaal eerst de waarde