Daytrading: opbouw van een grafiek

Voor daytraden is het vinden van een adequate voorstelling van de financiële producten waarin men gaat traden, essentieel. Men kan aandelen, opties, futures, turbo's en meer traden. Deze worden weergegeven op veel verschillende manieren, waarvan de candlestick-methode de populairste is. Waarom is dat echter zo?

Tickers

Vroeger was het gebruik van tickers, vooral in de jaren '20 van de 20e eeuw wijdverbreid. Dat was ook wel nodig, want er bestonden nog geen computers. Prijzen werden op borden geschreven, en de markt was niet direct real-time. Men maakte hun eigen grafieken (charts) met de hand en daarop werd technische analyse toegepast. Gerealiseerde transacties werden weergegeven als Time and Sales. Dit is een manier om volume weer te geven, maar waarbij ook de prijs van het verhandelde aandeel werd genoteerd.

Lijn-grafieken

Van de ruwe prijzen maakte men lijn-grafieken. De zijn grafieken waarop één lijn aangeeft wat de waarde van een aandeel or ander financieel product was. Deze lijn is een gemiddelde van de bied- en laatkoersen en wordt veel gebruikt in kranten om aandelenprijzen weer te geven. De meeste traders gebruiken deze grafiek echter niet, omdat de high en low van een grafiek hiermee niet worden weergegeven. Stop-losses kunnen namelijk getriggerd worden door deze high en lows.

Bar-charts

Professionele traders begonnen bar-charts te gebruiken. Hierbij wordt een grafiek verdeeld in verschillende bars, afhankelijk van de tijd. Een bar is een figuur met open, close, high en low. Stel dat een bar wordt getekend op een 5-min bar chart. Wanneer men dan van 0:04:59 overgaat naar 0:05:00 wordt een nieuwe bar getekend. De prijs die op dat moment de prijs is van een aandeel is de open, wanneer men overgaat naar 0:10:00 wordt de prijs genoteerd, welke de close is van een 5-min bar. De uitersten van alle prijsbewegingen ertussen zijn de high en de low. Realiseer men wel dat de open, close, high en low nog steeds gemiddelden zijn van bied- en laatkoersen.

Candlestick-grafieken

Na de Tweede Wereldoorlog kwam een nieuw fenomeen uit Japan omhoog drijven, de candlestick, of candle. Deze grafiek methode werd daar al honderden jaren beoefend. De candlestick-bar is hetzelfde als een gewone bar, maar met een body. Deze body kan verschillende kleuren hebben afhankelijk van naar welke richting de bar toegericht is. Als de bar bearish is, is deze bijvoorbeeld rood, als deze bullish is, is deze bar bijvoorbeeld wit of groen. De candlestick geeft dus een klein beetje extra informatie bovenop een normale bar-chart. Dit zorgde ervoor dat candlestick-charting behoorlijk populair werd. Zoveel mogelijk informatie werd compact weergegeven. Men kan ook andere tijds-indelingen kiezen van de candlestick-bars, genaamd de timeframes, zodat informatie op grafieken nog handiger kan worden vertoond. De veelgebruikte timeframes beginnen vanaf het tick-niveau, dit niveau is het niveau waarop één trade wordt uitgevoerd. Vanaf deze gebruikt men gecustomiseerde timeframes, zoals 1 min, 2, 3, 4, 5, 10, 15, 30, 60, 120, 240, daily, weekly tot aan monthly toe. Maar weinigen gebruiken grotere timeframes als quarterly (één candle per kwartaal).

Candlestick analyse

Uit de popularisering van candlesticks kwam candlestick-analyse naar voren. Deze gedachte werd vooral door de grondlegger Steve Nison aangemoedigd. De vercomputerisering van het daytraden hielp ook mee, men kan grafieken letterlijk binnen een aantal seconden op het scherm toveren. Bij candlestick-analyse neemt men aan, dat bepaalde vormen van candlesticks leiden tot statistische trading voordelen, oftewel een edge. Wanneer men bijvoorbeeld een doji waarneemt, is de markt onzeker en kan deze naar boven of naar beneden. Bij een key reversal is de kans dat de markt draait meer dan 50%. Op basis van deze filosofie werd candlestick-analyse een vorm van technische analyse: uit de geschiedenis van de candles kan men de toekomst traden. Echter het is de vraag, hoezeer candlestick-analyse bruikbaar is om mee te daytraden. Men kan zeggen, dat wanneer men een key reversal ziet, men kan verwachten dat de markt draait. Echter het omgekeerde kan men ook zeggen: wanneer de markt draait, is de kans groter dat men een key reversal ziet. Bij een trendverandering van de markt ziet men als gevolg daarvan meer key reversals, maar dat hoeft niet te betekenen dat er een causaal verband bestaat, dat key reversals leiden tot trendveranderingen van een markt. Men dient goed na te denken of er wel een statistisch en/of logisch verband bestaat, die candlestick analyse ondersteunt (zie artikel Daytrading: the trend is your friend).

Fractale analyse

Het bestaan van meerdere timeframes leidde tot de popularisering van fractale analyse. Vanaf het niveau van de kleinste timeframe, tot aan de grootste, gaat prijs altijd één richting uit. De interpretering van de richting van de markt is echter afhankelijk van een timeframe. Een "kleine" beweging naar beneden kan groot zijn op de 1 min timeframe, maar miniem van belang zijn op een monthly (maandelijks) timeframe. Men kan beargumenteren dat wanneer een trend aanwezig is op een groot aantal timeframes, deze trend belangrijker en/of winstgevender is, dan een trend die maar op een klein aantal timeframes aanwezig is. Met de term fractale analyse bedoelt men dan ook, dat de markt in wezen klein begint, vanaf de kleinste fractaal, en steeds groter wordt, tot aan de grootste fractaal. Hoe meer fractalen in overéénstemming zijn, hoe groter de kans dat de trend een "echte" trend is waarmee geld kan worden verdiend. Als gevolg van deze filosofie gebruiken veel daytraders méérdere timeframes. Ze kijken niet alleen op dagelijkse grafieken, maar ook op grafieken gebaseerd op 60 min, 30 min of 15 minuten. Scalpers kijken soms zelfs naar het tick-niveau van een grafiek.

Elementen waaruit een grafiek bestaat

In de basis, bestaat een grafiek van een standaard financieel product als een aandeel, altijd uit de volgende drie inputs: prijs, volume en tijd.
Indicatoren, zoals moving averages, zijn afhankelijk van prijs of volume als input, waardoor sommige traders indicatoren beschouwen als onzin. Zij kijken alleen direct naar prijs, en naar volume, en bepalen aan de hand daarvan of de markt omhoog of omlaag gaat. Dit zijn de zogenaamde tape readers.
Men heeft ook traders die tijd in beschouwing nemen bij hun beslissingen. Deze traders zijn vooral fan van esoterische technische analyse als Gann en Elliot Wave. Omdat dit veel lijkt op waarzeggerij, nog meer dan normale technische analyse, is deze technische analyse niet bijster populair.

Variaties op candlestick

Candlestick bars zijn gebaseerd op tijd om zich in onder te verdelen. Omdat niet iedereen gelooft dat ieder moment van de dag even belangrijk is, heeft men andere vormen van candlestick-charts bedacht. Voorbeelden zijn tick-charts (niet te verwarren met timeframe tick of market internals tick), range charts, Heiken-Ashi, en renko.

• Tick charts tekenen candlesticks na een bepaald aantal trades, in plaats van een bepaald aantal seconden. Op deze manier kan men trades gemaakt door professionele handelaren (met meer aandelen) beter onderscheiden van particuliere beleggers (aan de hand van volume). Wanneer men denkt dat professionele beleggers de zogenaamde "smart money" zijn, en men deze beleggers wilt volgen, kunnen tick charts daarbij helpen.
• Range charts tekenen candlesticks na een minimale hoeveelheid van de beweging van prijs. De gedachte is dat wanneer prijs consolideert er weinig winsten te behalen zijn. Door kleine bewegingen niet weer te geven in een grafiek, kan men de consolidatie periodes makkelijker negeren. Gevolg zou moeten zijn dat trends beter zichtbaar zijn op range charts.
• Heiken-Ashi en Renko zijn twee vormen van grafieken die net als candlesticks uit Japan komen. De eerste wordt gebruikt om candlestick grafieken met "gaps" vloeiender te laten uitzien. Gaps zijn stukken van een grafiek waar er geen candle te zien is, terwijl dat esthetisch wel handiger is. De tweede gebruikt geen tijd en volume in zijn grafiek. Beide variaties zouden er in principe voor moeten zorgen dat trends beter zichtbaar zijn op een grafiek van een financieel product.