Wat is belasting?

Niet alleen in Nederland, maar in tal van andere landen, moet men belasting betalen. Dit kan BTW zijn, maar ook inkomstenbelasting, kansspelbelasting of invoerbelasting. Overal worden verschillende percentages gehanteerd. Maar waartoe dient het betalen van belasting eigenlijk en welke typen kunnen we onderscheiden?

Doel van belasting heffen

Eigenlijk is niemand er blij mee dat hij belasting moet betalen, maar het heeft wel degelijk een doel. Belasting heeft een budgettaire functie en een instrumentele functie.

De budgettaire functie houdt in dat de belasting bijdraagt aan het financieren van collectieve diensten en goederen die door de politiek goedgekeurd zijn. Naarmate de mate van belastingbetaling omhoog gaat, zal de belastingbetaler dit via de politiek weer terugzien. De regering gebruikt de belasting als het ware als middel om het land draaiende te houden. De diensten en goederen kunnen bestaan uit subsidies, kunst, cultuur, infrastructuur, bijstand en hulpdiensten.

De instrumentele functie heeft ook invloed. Het kan zijn dat de overheid niet alleen de kas wil vullen, maar ook andere doeleinden nastreeft. Je kan denken aan het stabiel houden van de binnenlandse economie of het eerlijk verdelen van inkomsten over de bevolking (verdelingsfunctie). O.a. de beroemde econoom Keynes heeft beweerd dat de overheid altijd nevendoeleinden moet gebruiken.

Betaalwijze

Een belasting kan op drie verschillende manieren geïnd worden. Het geld kan niet alleen worden overgedragen in valuta, maar ook in natura of in arbeid. Als je het verschuldigde bedrag voldoet via obligaties of aandelen, dan voldoe je in natura. Onder andere de dienstplicht rekenen we tot de belasting in arbeid. Uiteraard vinden we deze niet overal op de wereld meer terug.

Soorten belasting

Uiteraard onderscheiden we in Nederland verschillende soort belastingen of heffingen. Echter elke belasting wordt berekend met de volgende formule: bedrag x tarief. Het tarief kan constant, proportioneel, progressief of degressief zijn.

Opbrengst

Voor de Nederlandse overheid zijn de belastingen de grootste bron van inkomsten. De omzetbelasting en de loonbelasting nemen het overgrote deel voor hun rekening, samen vormen zij 70% van alle belastinginkomsten. De vennootschapsbelasting volgt op gepaste afstand met 15%. Als we kijken naar procentuele hoeveelheden, leveren accijnzen, dividendbelasting en inkomstenbelasting nauwelijks wat op voor de regering, maar bedenk wel dat de laatste als het ware een tweede heffing is na de loonbelasting. Buiten de belasting is de Nederlandse regering afhankelijk van inkomsten uit de export van aardgas en een deel van de inkomsten van bedrijven als KPN en KLM. Dit in tegenstelling tot de overheid van België, die bijna volledig afhankelijk zijn van het belastinggeld.