De fiscale eenheid

Een fiscale eenheid houdt in dat er één belasting wordt gegeven over meerdere belastingplichtige lichamen. Dit kunnen dus meerdere ondernemingen zijn, zoals een moedermaatschappij en dochtermaatschappijen. Wat zijn de voorwaarden van een fiscale eenheid en wanneer wordt hieraan voldaan? Wat zijn de voordelen en de nadelen?

Voorwaarden voor een fiscale eenheid

De voorwaarden voor het aangaan van een fiscale eenheid luiden als volgt: (te vinden in art. 15 Wet Vennootschapsbelasting):

• De moedermaatschappij bezit ten minste 95% van de aandelen in de dochtermaatschappij;
• Het aangaan van de fiscale eenheid gebeurt op verzoek van beide belastingplichtigen;
• De fiscale eenheid gaat in op de door moedermaatschappij en dochtermaatschappij gewenste datum, maar niet eerder dan 3 maanden vóór dat verzoek;
• De boekjaren van de moeder- en dochtermaatschappij(en) zijn gelijk;
• De moeder- en dochtermaatschappij(en) gebruiken hetzelfde winstbepalingsstelstel;
• De moeder- en dochtermaatschappij zijn beide feitelijk in Nederland gevestigd;
• De moedermaatschappij is een nv, bv, coöperatie of onderlinge waarborgmaatschappij, dan wel een naar aard en inrichting vergelijkbaar lichaam, opgericht naar het recht van een EU-land of een land waarmee Nederland een verdrag ter voorkoming van dubbele belasting heeft gesloten;
• De dochtermaatschappij is een nv of bv, dan wel een naar aard en inrichting vergelijkbaar lichaam, opgericht naar het recht van een EU-land of een land waarmee Nederland een verdrag ter voorkoming van dubbele belasting heeft gesloten.

Op het moment dat aan al deze eisen wordt voldaan, kan er een fiscale eenheid worden gevormd. Dit kan alleen als alle belastingplichtigen het hiermee eens zijn. De fiscale eenheid heeft 3 maanden om dit aan te geven bij de inspecteur. Dus stel: een paar ondernemingen willen per 1 januari een fiscale eenheid vormen, dan moeten ze voor 1 april een verzoek hebben gedaan.

Een fiscale eenheid ‘over de landsgrens’ is niet mogelijk, omdat zowel de dochtermaatschappij als de moedermaatschappij feitelijk in Nederland gevestigd moeten zijn. Als een dochtermaatschappij een onderneming drijft in Nederland, maar in het buitenland is gevestigd, is het onder voorwaarden mogelijk om een fiscale eenheid aan te gaan.

Voordelen

Een fiscale eenheid heeft meerdere voordelen:

• Er hoeft slechts één aangifte vennootschapsbelasting te worden ingediend, op naam van de moedermaatschappij;
• Binnen het jaar worden verliezen en winsten onderling tegen elkaar weggestreept;
• Interne leveringen blijven buiten beschouwing en winsten daarop worden dus niet belast;
• Binnen een fiscale eenheid is het mogelijk om belastingvrij te herstructureren.

Nadelen

Een fiscale eenheid heeft ook enkele nadelen:

• Iedere vennootschap is binnen de fiscale eenheid hoofdelijk aansprakelijk voor de gehele vennootschapsbelastingschuld van de fiscale eenheid
• Een eventueel liquidatieverlies kan binnen een fiscale eenheid niet worden genomen, en daarna ook niet meer.
• Het tariefopstapje van 20% geldt maar één keer.
• Het investeringsaftrekpercentage zal sneller lager zijn, omdat alle investeringen moeten worden samengenomen.

Voor een grote onderneming wegen de nadelen niet op tegen de voordelen. Vooral het feit dat er onderling winsten en verliezen tegen elkaar kunnen worden weggestreept is zeer relevant. Ook is het een groot voordeel dat er maar één keer belasting hoeft te worden geheven. Het grootste nadeel dat er tegen over staat is dan wel dat iedere vennootschap hoofdelijk aansprakelijk is.

Gevolgen aangaan fiscale eenheid

Als aan alle gevolgen zijn voldaan zal de inspecteur het verzoek inwilligen. In de aangifte van de vennootschapsbelasting zal er één geconsolideerde balans en winst- en verliesrekening moeten worden opgenomen. Eventuele schulden die de ondernemingen hebben naar elkaar, zullen moeten worden geëlimineerd. Eventuele verliezen of winsten kunnen op het moment van aangaan van de fiscale eenheid, alleen nog maar binnen de eenheid worden verrekend.

Voorwaarden voor beëindiging

De fiscale eenheid eindigt als er niet meer aan de voorwaarden wordt voldaan. Ook kan een fiscale eenheid worden beëindigd op verzoek van de belastingplichtigen. Dit kan niet met terugwerkende krachten ongedaan worden. Als een dochtermaatschappij binnen een jaar uit een fiscale eenheid stapt, wordt er geacht dat er nooit een fiscale eenheid is ontstaan.