Uw hypotheek bij faillissement van de bank

Banken en verzekeraars incasseerden tijdens de financiële crisis van 2008 grote verliezen. Overheden benadrukten destijds meermaals dat spaargeld van overheidswege tot een ton gegarandeerd was. Toch vragen nog veel huiseigenaren zich af hoe het zit met hun hypotheek als hun bank failliet gaat.

Behandeling hypotheek als bank failliet gaat

Uiteraard wordt uw hypotheek bij faillissement van uw bank niet kwijtgescholden maar de risico’s zijn beperkt. U krijgt hooguit met een andere wederpartij te maken. Als een bank failliet gaat worden de resterende bezittingen van die bank door een curator verdeeld onder de schuldeisers. Ook uitstaande hypotheken vallen onder de failliete boedel.

Hypotheekportefeuilles met solide onderpanden een gewild overname-object

In Nederland is sprake van een betrouwbare hypotheekmarkt met solide onderpanden en verstrekking op basis van deugdelijke inkomensgegevens. Daarom zijn er altijd partijen die zulke bezittingen graag willen overnemen. Toen bank Van der Hoop in 2005 failliet ging nam Rabobank de hypotheekportefeuille met aanzienlijke korting over: men betaalde er slechts 95 miljoen voor. Met de opbrengst konden de schuldeisers, waaronder de bezitters van spaartegoeden, voor een deel betaald worden.

De nieuwe eigenaar van de hypotheek dient zich te houden aan de condities waaronder u de hypotheek bent aangegaan. Uw hypothecaire lening loopt dus gewoon door. Rente en aflossing moet u voortaan aan de nieuwe bank betalen. Vast staat echter niet of het contract te zijner tijd weer onder dezelfde voorwaarden verlengd kan worden als bij de oude bank.

Verrekening hypotheekschuld met spaartegoed

Als u een schuld en een spaartegoed aanhoudt bij éénzelfde bank, kunnen die in geval van faillissement met elkaar worden verrekend op grond van Art. 53 van faillissementswet: “Hij die zowel schuldenaar als schuldeiser van de gefailleerde is, kan zijn schuld met zijn vordering op de gefailleerde verrekenen, indien beide zijn ontstaan vóór de faillietverklaring of voortvloeien uit handelingen, vóór de faillietverklaring met de gefailleerde verricht”. Het positieve saldo dat u bij een bank aanhoudt kan dus worden benut om de nog openstaande schuld mee af te betalen. Looptijdverschillen tussen hypotheek (vervroegde aflossing is niet altijd toegestaan) en spaartegoed (kan op een deposito staan) spelen bij de verrekening geen rol: bij een faillissement worden schulden direct opeisbaar. U kunt compensatie voorkomen door het spaargeld bij een andere bankinstelling onder te brengen.

Nadeel verrekening

Nadeel van de verrekening is dat u na de vereffening geen spaartegoed meer overhoudt en daar dus ook geen creditrente meer over ontvangt. Bovendien kunt u in liquiditeitsproblemen komen. Weliswaar leidt de verrekening tot een verlaging van uw hypothecaire schuld, maar u verliest over het afgeloste bedrag ook het voordeel van de fiscale renteaftrek.

De relatie met de depositogarantieregeling

Dus ingeval van faillissement liever niet verrekenen, zult u zeggen! Oké, uw hypothecaire schuld blijft dan volledig intact, maar u krijgt tenminste uw spaargeld tot een bedrag van 100.000 euro terug van De Nederlandsche Bank. Maar zo werkt het niet: De Nederlandsche Bank keert alleen uit op basis van het gesaldeerd bedrag van spaartegoed en schulden bij de failliete bank. Als u netto een schuld had aan de bank, ontvangt u geen tegemoetkoming uit de depositogarantieregeling.

Spaarhypotheek en garantieregeling spaartegoeden

Feitelijk is een spaarhypotheek een aflossingsvrije hypotheek. Het bedrag dat aan het einde van de looptijd nodig is om de hypotheek af te lossen wordt in de regel via een levensverzekering bij elkaar gespaard. Aangezien het spaardeel gekoppeld is aan een verzekering, valt dat bedrag niet onder de depositogarantieregeling voor banken.

Helaas kent de verzekeringsbranche geen garantieregeling. Het wettelijk voorgeschreven toezicht verkleint weliswaar de kans op een faillissement maar sluit dat nooit helemaal uit. Bij dreigend faillissement van een verzekeraar probeert De Nederlandsche Bank de portefeuille over te dragen aan financieel gezonde maatschappijen. Voor houders van een spaarhypotheek wijzigt daardoor dus niets.

Ook indien het spaargedeelte van een spaarhypotheek is ondergebracht bij een verzekeraar die geen onderdeel uitmaakt van de bank waarbij de hypotheek is afgesloten, zal er bij een aanstaand faillissement alles aan gedaan worden om de lopende verzekeringen (inclusief de spaardelen van spaarhypotheken) aan een andere partij over te doen. Ook dan blijft het gehele spaarbedrag intact.