Rente-op-rente effect levert groter eindkapitaal op

Als we een spaarrekening bij een bank hebben krijgen we jaarlijks wat rente uitgekeerd. Op het moment dat die rente wordt bijgeschreven door de bank, gaat dat rentebedrag gelijk deel uit maken van het spaarsaldo, en zal dus ook rente gaan opleveren. Dit is het rente-op-rente effect. Maar als we daarentegen bij een geldverstrekker schuld hebben i.p.v. een spaarrekening, werkt dat rente-op-rente effect juist weer in ons nadeel.

Spaarrente

Als we een spaarrekening hebben zal de rente doorgaans worden bijgeschreven op die zelfde spaarrekening en vanaf dat moment ook rentedragend worden. Dus als je een bedrag van € 1000 op een spaarrekening hebt tegen 3% rente, zal na 12 maanden 30 euro aan rente worden bijgeschreven. En ga je dus vanaf dat moment 3% rente ontvangen over € 1030 oftewel een rentebedrag van € 30,90. Dat lijkt geen groot verschil, maar stel dat je het 10 jaar volhoudt in de (theoretische) situatie dat de rente die 10 jaar ongewijzigd 3% blijft, dan heb je na 10 jaar een bedrag op je spaarrekening van € 1343,92. Dat is dus € 43,92 meer dan dat je die rente van € 30 telkens had laten uitkeren. De in totaal € 343,92 verdiende rente wordt ook wel samengestelde rente genoemd.
Ondanks de extreem lage rentes van van minder dan 1% geldt evengoed dit principe.

Deposito

Bij een deposito heb je dat gunstige effect doorgaans niet omdat de vrijkomende rente wordt bijgeschreven op de lopende betaalrekening en vanaf dat moment, nul of heel weinig rente geeft. Weliswaar kun je die rente opnieuw op een spaarrekening zetten, maar tegen welke percentage is pas op dat moment duidelijk. Dat kan natuurlijk ook gunstig uitpakken, indien de rente gedurende de looptijd van de deposito aan het stijgen is.

Schuld

Als je in verband met een lening een schuld hebt geldt het omgekeerde, tenminste indien je die rente niet betaalt, doch laat meefinancieren. Want stel dat je een schuld van € 1000,- hebt tegen een rentepercentage van 6% dan wordt die schuld na 12 maanden verhoogd, met € 60,- waardoor je vanaf dat moment 6% over 1060,- gaat betalen. Indien we dit ook over een periode van 10 jaar uitrekenen blijkt de lening niet met 10 x 60,- te zijn vermeerderd, doch met een bedrag van € 791,- naar een totale schuld van 1791,- Kijk dus altijd goed naar de voorwaarden van een lening, want misschien wil je graag de rente jaarlijks betalen, terwijl de leningsvoorwaarden dat verhinderen.

Percentage-op-percentage effect

Dat rente-op-rente effect van spaarrekeningen en schulden, is ook van toepassing op onze salarisverhogingen, koopkrachtontwikkeling, inflatieverloop etc. Want het rente-op-rente effect is in feite een percentage-op-percentage effect. Een fenomeen dat onze hele leven beïnvloedt, ook als we niets sparen en niets lenen, zoals u aan de hand van een voorbeeld kunt zien:

Stel dat de prijzen jaarlijks 3% stijgen. Dat houdt dus in dat je op dit moment een product voor bijvoorbeeld € 1,- euro koopt, maar dat over een jaar dit zelfde product € 1.03 kost. Na 10 jaar echter, kost dat product geen € 1,30 doch € 1,34. Als je salaris dat wil bijhouden dient dat natuurlijk ook jaarlijks met 3% te worden verhoogd en ga je bijvoorbeeld van € 2000,- bruto naar € 2.688,- wat ook een totale stijging van 34% is. Stel dat je salaris in die 10 jaar totaal niet was verhoogd, dan had je een koopkrachtverlies van ongeveer 25,5 % en geen 34%.

Deze percentage-op-percentage effecten (negatief of positief) doen zich natuurlijk ook voor bij huurprijzen van huizen, koopprijzen van huizen, producten in de winkel, deflatie, inflatie pensioen, aow. Kortom bij alles dat in geld is uit te drukken.

Lees verder

• Slinkse verkooptruc: 21% BTW-korting is ongepaste misleiding