Hypotheekrenteaftrek afschaffen, huizenprijzen sterk omlaag

De discussie over de hypotheekrenteaftrek hangt al jaren boven de hoofden van de huiseigenaren, maar politici durven zich er nog steeds niet aan te branden. Het zou voor de huizenmarkt goed zijn dat de overheid eindelijk een keer een duidelijk standpunt gaat innemen over de hypotheekrenteaftrek. De fiscale regeling met betrekking tot de hypotheekrenteaftrek is veel te kostbaar geworden. Dit wordt voor een groot deel veroorzaakt doordat de aflossingen van de hypotheken niet meer maandelijks gebeurt, maar pas op de einddatum van de hypotheek. Dit wordt gedaan om gedurende de looptijd van de hypotheek maximaal te kunnen profiteren van de aftrekbaarheid van de hypotheekrente. Doordat er niet meer tussentijds afbetaald gaat worden, gaat de regeling steeds meer belastinggeld kosten.

Hypotheekschuld maximaal houden

Tientallen jaren geleden werd een hypotheek zo snel mogelijk weer afbetaald. Door afbetalingen nam de schuld ook af en werden de maandlasten lager. Door te kiezen voor de laagst mogelijke maandlasten in de eerste jaren van de looptijd van de hypotheek, werd de aflossing van de schuld doorgeschoven naar de toekomst.

Hypotheekrenteaftrek in één keer afschaffen

Huizenbezitters zijn bang voor een volledige afschaffing van de hypotheekrenteaftrek. Hoewel de kans daarop zeer klein is, ligt het uiteraard wel binnen de mogelijkheden.

In Zweden is in 1991 besloten om de hypotheekrenteaftrek drastisch te beperken. Dit heeft tot gevolg gehad dat de huizenmarkt volledig is ingestort. In de periode tussen 1991 en 1995 zijn de huizenprijzen in Zweden gemiddeld met 26 procent gezakt. Dit heeft in die jaren ook consequenties gehad voor de economie van het land. Veel huizen werden verkocht in de gedwongen verkoop, en de werkloosheidscijfers zijn sterk gestegen.

Geleidelijke beperking van de hypotheekrenteaftrek

Verstandiger en waarschijnlijker is dat de beperking geleidelijk doorgevoerd gaan worden. U zou kunnen denken aan maatregelen die eerst de hoogste hypotheken of de hogere inkomens treffen. De overheid weet namelijk dat miljoenen gezinnen afhankelijk zijn van de teruggave van de hypotheekrente.

Geleidelijke beperking in Engeland

In Engeland is de hypotheekrenteaftrek afgeschaft in meerdere stappen. In 1979 is de overheid begonnen door eerst het aftrekbare bedrag te maximeren. Daarna werd het belastingtarief waar de hypotheekrente van kon worden afgetrokken verlaagd van 60 naar 40 procent. Uiteindelijk heeft dit geresulteerd in een volledige afschaffing van de aftrek per het jaar 2000. Door af te bouwen in 21 jaren, zijn de gevolgen beperkt gebleven.

Doemscenario, de hypotheekrenteaftrek wordt direct afgeschaft

De consequenties zullen niet alleen groot zijn voor de huizenprijzen, maar voor de gehele economie. Doordat het economisch slechter gaat, zal de werkloosheid stijgen en de bestedingen van de consumenten zal dalen. Minder mensen komen in de positie om een huis te kopen, dus dalen de huizenprijzen sterk naar een veel lager niveau. Uiteindelijk zal de bodem bereikt worden, maar de daling kan veel schade aanrichten.

Natuurlijke correctie is op zijn plaats

Ondanks de dalingen van de huizenprijzen in de periode tussen 2008 en 2011, zijn de huizenprijzen nog steeds tientallen procenten te hoog. Een correctie zal op de lange termijn wenselijk kunnen zijn, maar de consequenties op korte termijn zijn te ingrijpend.