Langstlevende maakt kindsdeel erfenis op

De langstlevende partner heeft in veel gevallen recht op de totale erfenis. Het kindsdeel van de kinderen is op zijn vroegst pas opeisbaar als ook de langstlevende is overleden. De langstlevende heeft zo in feite tijdens zijn leven schulden aan zijn kinderen. Maar deze vader of moeder mag de erfenis gewoon opmaken gedurende zijn of haar leven. Wat gebeurt er in dat geval met de kindsdelen uit de erfenis van de eerstoverledene? Wat kan een kind dat nog recht heeft op zijn kindsdeel doen?

Wat als een ouder de hele erfenis opmaakt

• De langstlevende erf alles
• Langstlevende ouder maakt de erfenis op
• Kinderen kunnen hun wilsrechten inroepen
• Stel vader maak het kindsdeel op en maakt schulden
• Vader laat schulden na
• U hebt ruzie met enkele kinderen
• Krijgt u uw kindsdeel ooit uitbetaald?

De langstlevende erf alles

Voor 2013 was het nog zo dat een overlijden van een ouder ertoe kon leiden dat de kinderen hun kindsdelen opeisten en de overblijvende ouder verplicht was om de woning te verkopen. Met de huidige wetgeving is het zo dat als er geen testament is opgesteld de langstlevende alles onder zijn beheer krijgt. Men zegt ook wel dat de langstlevende partner alles erft. In werkelijkheid is het zo dat de kinderen wel degelijk een erfdeel erven maar dit pas krijgen uitbetaald zodra de langstlevende ouder daartoe bereid is of zelf komt te overlijden. Deze ouder betaalt wel direct de erfbelasting voor de kinderen, wat overigens ook voor geldproblemen kan zorgen.

Langstlevende ouder maakt de erfenis op

De langstlevende heeft gedurende diens leven het volledige beheer over de erfenis die door de overleden partner is achtergelaten. Dat betekent ook dat de langstlevende het geld helemaal mag opmaken, inclusief de kindsdelen van de kinderen. In een leven kan er veel gebeuren. Als de moeder is overleden, kan de vader bijvoorbeeld ruzie krijgen met de kinderen en ze willen onterven. Er zijn gevallen bekend waarbij enkele kinderen de vader onder curatele willen stellen om zo toch eerder aan het geld uit de eerste erfenis te kunnen komen. Bij een verzoek om curatele is het vrij eenvoudig: een kantonrechter moet daarover beslissen en zal niet snel met het verzoek instemmen om vader onder curatele te stellen als daarvoor geen zeer zwaar wegende redenen zijn. Wordt een dergelijk verzoek gedaan, dan is de kans helemaal groot dat vader alles zal opmaken en de betrokken kinderen met zijn testament zal onterven.

Kinderen kunnen hun wilsrechten inroepen

Als vader de erfenis verkwist of gaat hertrouwen, dan kunnen de kinderen via de kantonrechter hun wilsrechten inroepen, om zo hun erfdelen te beschermen. Maar dat wil helemaal niet zeggen dat een rechter daarmee akkoord zal gaan. Kortom, het nieuwe erfrecht waarbij de kinderen een vordering ter grootte van een kindsdeel hebben op de langstlevende ouder is in de praktijk een hele goede bescherming van de langstlevende waarbij de kinderen aan het kortste eind kunnen trekken. Als vader hertrouwt en daarna komt te overlijden, schuift de erfenis mogelijk weer verder door naar de volgende langstlevende. De kinderen kunnen er zo weer naast grijpen.

Stel vader maak het kindsdeel op en maakt schulden

Vader mag het kindsdeel van de kinderen opmaken, vader mag schulden maken zolang het maar niet gaat om een overduidelijke verkwisting van geld. Als vader zelf komt te overlijden zal zijn erfenis verdeeld moeten worden onder de erfgenamen. Dat kunnen zijn kinderen zijn, maar dat hoeft niet want vader kan zijn kinderen hebben onterfd. De vorderingen van de kinderen als gevolg van het overlijden van de moeder staan nog steeds overeind. Deze vorderingen gaan af van de erfenis van vader. Wat er dan nog aan erfenis overblijft, kan worden verdeeld.

Vader laat schulden na

Stel nu dat vader goed heeft geleefd en schulden nalaat, respectievelijk minder geld en vermogen dan nodig is om de eerdere kindsdelen uit te betalen. In dat geval is de erfenis negatief en erven de erfgenamen van vader deze schulden, waaronder de vorderingen van de kinderen. Omdat het om forse bedragen kan gaan, moeten de erfgenamen zich afvragen of ze de erfenis van vader dan niet beter beneficiair kunnen aanvaarden of volledig verwerpen.

U hebt ruzie met enkele kinderen

Een testament biedt een uitgebreid scala aan mogelijkheden om ervoor te zorgen dat uw nalatenschap ook terecht komt waar u wilt dat het terecht moet komen. U kunt personen onterven en ook bevoordelen. Doet u niets, dan bepaalt de wet volledig wie wat zal krijgen. Onterft u een kind, dan heeft het nog wel recht op een legitieme portie. Als u schulden nalaat, is een onterfd kind beter af dan een erfgenaam, omdat een onterfd kind automatisch niet de schulden op zich neemt.

Krijgt u uw kindsdeel ooit uitbetaald?

De conclusie is dat de langstlevende goed wordt beschermd door de successiewet en dat de kinderen op een aantal specifieke momenten in actie kunnen komen om hun wilsrechten in te roepen. De kantonrechter zal dan desgevraagd vonnis vellen. Het wordt nog iets ingewikkelder als de erfgenamen van vader niet dezelfde personen zijn als de erfgenamen van moeder. Vader kan inmiddels immers een kind hebben onterfd en enkele nieuwe erfgenamen hebben aangewezen. In dat geval is het nog maar de vraag of de tweede groep van erfgenamen bij de verdeling van de erfenis wil opdraaien voor de uitbetaling van de erfdelen van de eerste groep erfgenamen of dat ze er dan maar voor kiezen om de erfenis van vader volledig te verwerpen. Natuurlijk kan de relatie met de kinderen ook uitstekend zijn en blijven, en hoeft u zich dan waarschijnlijk geen zorgen te maken. Maar toch, laat u zich hierover goed adviseren.

Lees verder

• Beneficiair erven: nadelen?
• Boedel erfenis verdelen - ruzie