Anti-schoonzoon clausule: schoonkind uitsluiten van erfenis

Het klinkt als in een slechte film: de anti-schoonzoon clausule, maar hij bestaat echt. Het is een bepaling die er voor zorgt dat een schoonzoon of schoondochter bij een scheiding geen recht meer heeft op de helft van de erfenis. Om de koude kant af te schermen zeg maar.

Schoonzoon of schoondochter uitsluiten bij erfenis

Je zoon of dochter is getrouwd met iemand die je niet kunt luchten of zien. Je denkt dat dat huwelijk nooit stand houdt en je wilt pertinent niet dat jouw zuurverdiende geld na je dood naar dat loeder of die nare schoonzoon gaat. In dat geval kun je als schoonouders bepalen in je testament dat schoonzoon of schoondochter niet de helft krijgt van wat jij hebt achtergelaten. Dit heet de anti-schoonzoonclausule. De erfenis komt dan niet in de gemeenschap van goederen terecht. Het gaat alleen naar je eigen kind. Daar wordt het zogeheten privébezit . Naar dat geld kan een schoonzoon of schoondochter fluiten als er daadwerkelijk een scheiding is. De clausule is anno 2013 erg populair, waarschijnlijk heeft dat te maken met het hoge aantal scheidingen.

Over je graf heen regeren

Mensen kunnen op die manier na hun dood nog steeds bepalen wat er met hun geld moet gebeuren. Er kan bijvoorbeeld worden vastgelegd dat de opbrengsten van je erfenis zoals rente, huurinkomsten of dividend alleen maar naar je eigen kind gaan en dus niet naar de aangetrouwde leden. Ook kan degene die het testament heeft opgesteld aangeven dat als de erfenis wordt gebruikt om een huis van te kopen of om het te gebruiken voor aandelen, dat alleen beschikbaar blijft voor de eigen kinderen en niet voor de (ex) schoonkinderen.

Je hebt een erfenis gekregen, je ouders hebben bepaald dat je ex het geld niet krijgt

Om aan de bepalingen te voldoen is echter wel een voorwaarde nodig. Bij al deze zaken moet namelijk wel kunnen worden aangetoond dat het geld dat is gebruikt voor bijvoorbeeld een huis of in aandelen uit de erfenis is gefinancierd. Om dat te kunnen bewijzen is het slim om het geld uit de erfenis dan op een aparte rekening te zetten en van daaruit zaken te betalen. Dat kan de verhoudingen wel op scherp zetten, maar het beschermt jezelf als kind wel als je niet wilt dat de erfenis van je ouders door je (ex)partner wordt opgesoupeerd.

Geld uit erfenis voor dagelijkse zaken kan niet uitgesloten worden

Heb je als kind je erfenis al gekregen en heb je daar samen met je echtgenoot of echtgenote in betere tijden (die door de overledene is genoemd als uitgesloten bij scheiding) van genoten in de vorm van goederen of een reis, dan kan je dat geld niet meer terugvorderen bij een scheiding.

Fiscaal nadeel

De anti-schoonzoonclausule is overigens belastingtechnisch niet altijd even handig. Bij overlijden van een van de beide partners (geldt ook bij geregistreerd partnerschap) wordt de erfenis eerst onder de categorie privevermogen ondergebracht. Dat betekent dat er veel meer erfbelasting moet worden betaald dan als het om een "gewone"erfenis zou gaan.

Zachte uitsluiting van schoonkinderen bij erfenis

Naast een harde uitsluitingsclausule is er ook nog een zachtere variant. Die is er als ouders of grootouders hun schoonkinderen niet te veel belasting willen laten betalen als hun eigen kind overlijdt. De regels zijn wel zo opgesteld dat als er toch een scheiding is, dat de schoonzoon of schoondochter toch geen geld krijgt, dus alleen bij een gelukkige relatie gaat de erfenis naar zowel eigen kind als schoonzoon of schoondochter.

Voorkomen dat de erfenis naar de koude kant gaat

Met een uitsluitingsclausule kan overigens niet worden voorkomen dat een schoonkind helemaal geen geld krijgt als zijn of haar eigen partner overlijdt (dus als er niet sprake is van een scheiding). Het geld komt in de nalatenschap van de erfgenaam en dan ligt wettelijk vast dat het geld vervolgens altijd naar de partner gaat.

Erfenis mag echt niet naar schoonfamilie

Wie echt pertinent niet wil dat de erfenis naar schoonfamilie gaat, moet een tweetrapsmaking op laten maken. In dat geval wordt in het testament opgenomen dat het erfrecht van het eigen kind bij zijn overlijden eindigt en dat daarna een of meer anderen als erfgenaam wordt benoemd. Dat kunnen andere familieleden zijn als kleinkinderen of broers of zussen.

Uitsluitingsclausule bij een schenking

Een uitsluitingsclausule kan ook worden ingezet bij een schenking. Als de schenking wordt vastgelegd moet dat al bepaald worden en op papier gezet. Het kan dus niet pas achteraf. Daarvoor hoef je overigens niet naar de notaris. Dat kan gewoon als er opdracht wordt gegeven bij de bank. Door te vermelden dat het gaat om een schenking onder uitsluitingsclausule wordt dit geregeld. De rekeningafschriften moeten dan wel bewaard worden als bewijsstuk.