mijn kijk op

Economische dip op termijn vaak gunstig voor onze koopkracht

Overvloed leidt tot verspilling. Daarom is het niet altijd verkeerd als het soms tijdelijk wat minder gaat. Dan gaan overheden, bedrijven en consumenten weer verstandiger om met het schaarse budget dat over is. Als de economie vervolgens weer wat aantrekt komen we met z'n allen vaak sterker, gezonder en met meer koopkracht uit de recessie te voorschijn. Want we hebben dan ook weer geleerd met minder rond te komen. Uiteraard geldt dit niet voor degenen die het slachtoffer worden van die bezuinigingen of lockdown.

Herstel ongezond uitgave patroon

Het is een menselijk verschijnsel dat je pas bij zorgwekkende omstandigheden gaat nadenken wat je fout hebt gedaan, hoe je weer kunt herstellen en voortaan dergelijke fouten kunt voorkomen. Vergelijk het maar met gezondheidsklachten als gevolg van overgewicht, te weinig bewegen te veel drinken enz. Pas als het mis gaat beseffen we dat het roer om moet. Datzelfde mechanisme is van toepassing op de portemonnee van de staat, uitgavepatroon van bedrijven en individuele personen.

Gezinsbudget

Als je in materieel opzicht niets te kort komt, gaat je maandsalaris vaak toch op. Uiteraard niet volledig aan eerste levensbehoeften, maar vooral ook aan allerlei onnozele dingen, waar je geen echte behoefte aan hebt. Zoals drie vakanties per jaar, abonnementen waar je amper gebruik van maakt, onnodige aanschaf van kleding, elektronica, meubels, keukens etc. Allemaal dingen waar je maar heel kort blij mee bent. Als dan onverwachts je inkomen daalt is het belangrijk om je uitgavenpatroon in kaart te brengen, prioriteiten te stellen en bezuinigingen door te voeren. Vaak blijk je dan met veel minder toch rond te kunnen komen. Wordt je financiële positie t.z.t. weer beter dan heb je groot voordeel van die noodzakelijke bezuinigingsronde omdat je in plaats van opnieuw te gaan verspillen, wellicht wat meer kunt sparen, om een appeltje voor de dorst te hebben.

Overheidsfinanciën

Wat hierboven voor een gezinssituatie is geschetst geldt ook voor een overheid, die in tijden van hoogconjunctuur eveneens allerlei scheefgroei op financieel gebied toelaat. Zoals o.a. een laag btw-tarief op kunstuitvoeringen, hetgeen allerminst een eerste levensbehoefte is. Deze misstand is inmiddels aangepakt. Zo werd er op velerlei terrein geld over de balk gegooid. Een economische depressie biedt echter kans om misstanden op financieel gebied aan te pakken en saneringen door te voeren, omdat er dan ook politiek draagvlak voor is. Als we daarna economisch weer uit het dal klimmen is de staatshuishouding beter dan voorheen op orde, wat uiteindelijk de belastingbetaler minder geld kost en gunstig is voor onze concurrentiepositie met het buitenland.

Bedrijven

Bedrijven geven eveneens vaak onnodig veel geld uit aan minder belangrijke zaken zolang de bomen tot in de hemel groeien. Maar de kantoorinventaris kan vaak nog wel een paar jaar mee, en de bedrijfsauto’s kunnen ook best een slag kleiner. En de klanten begrijpen best dat de relatiecadeaus wat minder zijn als het tegen zit. Personeel met hart voor de zaak, en dat zijn de meesten, vinden het niet leuk maar snappen best dat de eindejaarsuitkering een keertje minder is. Ook de toeleveranciers voelen aan dat een prijsverhoging er even niet in zit. Als het straks weer beter gaat heeft de onderneming zijn concurrentiepositie en slagkracht inmiddels weten te vergroten door te snijden in de kosten.

Minder salaris leidt tot lagere prijzen

Er is nog een ander bijzonder fenomeen in tijden van economische teruggang, gebaseerd op de "Wet van Vraag & Aanbod". Doordat de consument minder te besteden heeft, en dus de vraag naar producten daalt, gaat ook de omzet van winkels, fabrikanten en andere ondernemingen omlaag. Maar dat is het laatste wat die ondernemingen willen en dus gaan ze hun prijzen verlagen waardoor de daling van de vraag tot stilstand komt. Dat betekent dat bij een recessie weliswaar het inkomen van veel consumenten stagneert of zelfs krimpt, maar dat een deel van het inkomensverlies wordt gecompenseerd door lagere prijzen en dus sterk afnemende inflatie.

Verliezers

Niet iedereen wordt natuurlijk beter van een recessie. Zoals degene die door economische teruggang z'n baan kwijt raakt, en vervolgens de boot mist als het daarna weer beter gaat. Bijvoorbeeld omdat je door je leeftijd moeilijk weer aan de slag kunt komen.