Beurs: wat zijn een berenmarkt en een stierenmarkt?

Beleggen op de beurs kan een heel aantrekkelijke bezigheid zijn waarbij je een mooi potentieel rendement kan gehaald worden. Toch moet je altijd rekening houden met opwaartse en neerwaartse trends, en dus mogelijke verliezen. Het devies "laag kopen en hoog verkopen" is niet zo makkelijk als het lijkt. Aandelen kopen en verkopen kan pas winstgevend zijn als je grondig de op- en neergaande trends bestudeert. De verschillende trends worden aangeduid met "bear market" of berenmarkt, en "bull market" of stierenmarkt. Vaak ontstaan er ellenlange discussies tussen de voorstanders van de twee soorten markten, met name de "bears" en de "bulls". Wat betekenen deze specifieke termen precies en welke symboliek is ermee verbonden?

Beurs: aandelen schommelen

Aandelen zijn een uiterst aantrekkelijke manier om geld te investeren. Door aandelen aan een lage prijs aan te kopen en tegen een hoge prijs te verkopen kan je een mooie winst maken. Daarnaast kan het beleggen in aandelen natuurlijk ook verlies opleveren. Op zich lijkt winst halen heel makkelijk; je hoeft in feite niets anders te doen dan het juiste moment kiezen om te kopen of te verkopen. Maar net daar ligt de moeilijkheid. Voor het behalen van rendement is een goede kennis van de financiële actualiteit nodig. Daarnaast moet je goed op de hoogte zijn van de specifieke termen die op de beurs gebruikt worden. Twee voorbeelden van zulke termen zijn berenmarkt of "bear market" enerzijds, en stierenmarkt of "bull market" anderzijds.

Wat is een "bear market" of berenmarkt?

Neerwaartse trend

Een berenmarkt op de beurs betekent dat de aandelen in het algemeen een neerwaartse trend vertonen. Dit kan doordat de economie in een slechte toestand verkeert of doordat beleggers worden overspoeld met negatief economisch nieuws. In een berenmarkt gaat de trend niet recht naar beneden, maar verloopt in schommelingen: koersen van aandelen gaan omlaag, dan weer even omhoog, en dan weer omlaag. Belangrijk is dat de blijvende algemene trend neerwaarts is. Voorbeeld van een berenmarkt is bijvoorbeeld de beurscrash van 2008 na het ineenstorten van de huizenmarkt in Amerika en het failliet gaan van de Lehman Brothers bank. In geval van een berenmarkt spreekt men ook wel over een "baisse" (Frans: neergang, daling) van de aandelen.

Symboliek berenmarkt

Waarom is er eigenlijk voor de naam "berenmarkt" gekozen? De naamkeuze is geen toeval. De beer is een dier dat aanvalt met neerslaande bewegingen van de klauwen en op die manier zijn prooi tegen de grond werkt. De essentie van de symboliek van de berenmarkt is dus de neergaande beweging. Niet alleen de markt zelf kan zo genoemd worden, maar ook personen die pessimistische ideeën hebben over de beurs. Bijvoorbeeld beursanalisten of -strategen die menen dat de beurs zich in een neerwaartse trend bevindt, worden soms "bears" of beren genoemd.

Wat is een "bull market" of stierenmarkt?

Opwaartse trend
Een stierenmarkt is het tegenovergestelde van een berenmarkt en komt er op neer dat de beurs zich in een opwaartse trend bevindt. Bij de beleggers is dan optimisme troef en men verwacht alleen maar positieve evoluties. De koersen van aandelen stijgen fors en het lijkt niet op te kunnen. Meer en meer beleggers stappen in de boot van de "bull market" en willen grote winsten maken. Voorbeeld van een stierenmarkt is de forse koersstijging van goud vlak na de economische crisis van 2008. Men zegt dan dat goud zich in een stierenmarkt bevindt. In plaats van stierenmarkt heeft men het soms ook wel over een "hausse" (Frans: opgang, verhoging) van de aandelen op de beurs.

Symboliek stierenmarkt

Ook bij de stierenmarkt is de naam niet toevallig gekozen. Als een stier ten aanval trekt, heeft het de specifieke eigenschap om zijn prooi op te tillen. Vandaar dus de verwijzing naar de stier in de beleggingswereld: in een stierenmarkt worden aandelen omhoog gestuwd. Die opwaartse stuwing kan een hele tijd aanhouden en lijkt soms wel eeuwig te blijven duren. Ook analysten en kenners die positief staan tegenover de beurs of een bepaalde belegging worden aangeduid met "bulls" of stieren. In het district Wall Street, het financiële centrum van New York en de Verenigde Staten, is een groot beeldhouwwerk geplaatst van een stier, waarmee het positivisme en optimisme op de beurs wordt voorgesteld.

"Bears" versus "bulls"

Bij een stierenmarkt kunnen er op gespecialiseerde televisiezenders, websites en fora levendige discussies ontstaan tussen "bears" en "bulls". Eerstgenoemden menen dat de "bull market" op zijn einde loopt, terwijl de laatstgenoemden van oordeel zijn dat het niet op kan en dat het einde van de stierenmarkt nog lang niet in zicht is. Voor particuliere beleggers is het een kwestie om argumenten van zowel bears als bulls grondig te beoordelen alvorens een weloverwogen keuze te maken wat betreft het kopen of verkopen van aandelen.

Lees verder

• Beurs: wat is het verschil tussen aandelen en obligaties?