Daytrading: richting van de trend bepalen

Voor daytraden is het bepalen van de richting van de huidige trend, één van de meestgebruikte methoden om geld te verdienen. Immers, wanneer men een speculatieve positie inneemt met de trend mee, kan men geld verdienen zonder de positie te wijzigen. De positie, long of short, vermeerdert vanzelf in waarde. Hoe bepaalt men echter de richting van de trend?
Wanneer men spreekt over trend bepalen met technische analyse, zijn de twee meest gebruikte methoden prijsgolven (price swings) en voortschrijdende gemiddeldes (moving averages). Verder gebruikt men mogelijk ook volume ter ondersteuning van een trend, of indicatoren die zich onder een grafiek van prijs bevinden. Een voorbeeld hiervan is de indicator ADX (Average Directional Index).

Price Swings

Wanneer prijs zich in een uptrend bevindt, gaat prijs via golfbewegingen (swings) omhoog en bij een downtrend gaat prijs via swings omlaag. De reden dat prijs zich beweegt in swings is omdat de markt over het algemeen grillig is. Rechte lijnen die men ziet in de grafieken van wiskunde komen nauwelijks voor in de markt. De meest volatiele markten, met zeer grillige swings zijn forex en commodities (goud/olie etc.). De Amerikaanse indexen als Dow en Nasdaq zijn minder volatiel. Het minst volatiel zijn de Europese indexen. Wanneer men nog dieper ingaat op de onderdelen van een index, de aandelen, kan men aandelen vinden die nauwelijks volatiel zijn. Dat zijn vooral de aandelen in de grote indexen (AEX-25 en DOW-30 bijvoorbeeld). De aandelen in de AsCX/OTC-BB bijvoorbeeld, de smallcaps, kunnen zich veel volatieler gedragen door het lage verhandelde volume. Echter het lage volume zorgt er wel voor dat een aandeel over het algemeen weinig beweegt. De richtlijn is hoe volatieler de markt, hoe belangrijker het is dat men een expert is voordat men zich begeeft in een bepaalde markt. Volatiliteit kan zowel voordelig als nadelig zijn voor traders.

Een parabolische stijging wordt gekenmerkt door oplopende hellingen van afgeleides. Hier de "internet-bubbel". Een ander voorbeeld kan worden gezien in de grafiek van olie van 1990 tot 2007 waar hellingen ook constant stegen

Door steunen en weerstanden te trekken die corresponderen met pieken en dalen van swings, kan men punten in de markt onderscheiden waar de trend zich voortzet. Hoewel men kan proberen countertrend te traden, wordt dat zeker niet aangeraden. Als de trend naar beneden is moet men niet persé kopen bij een steun (dat is countertrend). Als men toch countertrend trade, dan moet men een goede reden hebben. De reden kan bijvoorbeeld zijn dat prijs zich in een parabolische beweging bevindt. Zulke prijsbewegingen zijn zeldzaam, maar altijd indicatief van een bubbel. Een andere factor kan zijn, dat men verwacht dat een trend tijdelijk een pauze neemt en een winst scalpt. Echter, waar zet men een stop-loss? Men moet altijd speciale aandacht schenken aan zijn money management als men countertrend een trade doet!

Moving Averages

Een voortschrijdend gemiddelde, oftewel moving average, is een grafische uitwerking van een wiskundige formule die waardes middelt. De meestgebruikte formule is de Simple Moving Average (Voortschrijdend gemiddelde), ook wel SMA genoemd. Deze telt alle waardes op van verschillende prijs-candles en deelt deze door het aantal candles. De prijzen worden gemiddeld, vandaar het woord "average". Een 10 SMA middelt de prijzen van de 9 vorige candles en de huidige candle. De tijdseenheid (timeframe) van de candle kan verschillen. Een 10 SMA op een 5-minuten grafiek zal er anders uitzien dan op een 4-uurs grafiek. Immers, de candles zelf hebben andere highs, lows, closes en opens.

Verdeling van het gewicht wat men toekent aan de huidige candles ten opzichte van de oudere candles, voor een 10 MA

Andere veelgebruikte moving averages zijn de Exponential Moving Average (Exponentieel gemiddelde) en de Weighted Moving Average (Gewogen gemiddelde). Deze worden ook wel de EMA en de WMA genoemd. Beiden laten de huidige candle prijzen een hoger aandeel in de formule spelen. De EMA doet dat volgens een exponentieel verloop en is daardoor populairder dan de WMA. Dit is vooral bij handelaren die scalpen, een versie van daytraden waarbij men snel handelt voor kleine winsten. Wanneer men snel handelt is de overtuiging dat de huidige informatie belangrijker is dan oudere.

Gebruik van Moving Averages

Wanneer een moving average omhoog trendeert, is de trend omhoog, en wanneer een moving average omlaag trendeert, is de trend omlaag
Wanneer prijs zich in een trend bevindt zal prijs trenderen in een uptrend of downtrend. Het gevolg is dat de moving averages ook zullen trenderen. In een uptrend zal dat naar boven zijn en in een downtrend naar beneden. De moving average volgt als het ware de prijs, immers het is een gemiddelde van de waardes van prijs-candles. Men kan dit daarom ook andersom redeneren. Een stijgende MA geeft een uptrend aan en een dalende MA geeft een downtrend aan. Moving averages kunnen dus gemakkelijk gebruikt worden ter ondersteuning van een waargenomen trend als visuele indicatie.

Het getal waarmee een moving average wordt aangegeven bepaalt of de MA gebruikt wordt voor de korte of lange termijn
Het populairste getal om een moving average mee te gebruiken is de 200 candle SMA, oftewel de 200 bar SMA. Deze middelt over 200 candles. Dit is een arbitrair getal maar is populair omdat hiermee lange-termijn trends kunnen worden aangegeven. Sommige mensen hechten namelijk meer waarde aan lange-termijn trends. De gedachte erachter is dat een lange-termijn trend meer winsten biedt. Voor korte termijn trends gebruikt men vaak de volgende ma's: 3,5,8,12,14,20,21,22,26,34,50,54,55 en 100 MA's, voor SMA of EMA. Welke lengte men voor ma's men gebruikt hoeft niet veel uit te maken. Dit is afhankelijk van het doel van een specifieke trading strategie.

Zwart - 50 SMA, Groen - 200 SMA, wanneer de 50 SMA de 200 SMA kruist is de trend omlaag. Vervolgens zien we prijs omlaag gaan.

Een moving average kruising kan een verandering van de trend aangeven
Een moving average met een laag getal, zoals 5, is altijd "sneller"dan een moving average met een hoog getal als 200. Nieuwe candles zijn namelijk belangrijker bij een moving average die minder candles in zijn berekening heeft. Met dit principe ontstaat er een nieuwe gebruik van de moving average, de moving average kruising (cross-over). Wanneer een snellere MA een langzamere MA kruist kan dat betekenen dat er een nieuwe trend aan het vormen is. De snellere moving averages, afhankelijker van nieuwe candles, geven aan dat een korte-termijn trend aan het veranderen is. Elke MA-kruising kan een trendverandering aangeven. het nadeel van een kruising is dat de effectiviteit grondig afneemt wanneer de markt zich in een consolidatie bevindt en oscilleert. Omdat de richtlijn is dat de markt 80% van de tijd zich in een consolidatie patroon bevindt kan het voorkomen dat een strategie puur gebaseerd op kruisingen veel geld verliest.

Een korte termijn MA boven een lange termijn MA geeft trend sterkte en trend momentum aan voor een long, dit is tegenovergesteld voor een short
Wanneer men posities long of short inneemt, is de gedachte dat men zo snel mogelijk wilt zien dat een trade werkt. Tijd is risico. Men zoekt daarom een instappunt uit waarop een trend veel momentum of sterkte heeft om te beginnen of te continueren. Men kan dit doen door belang te hechten aan de plaatsing van moving averages ten opzichte van elkaar. Hoe verder de korte-termijn MA is verwijderd van de lange termijn MA, hoe sterker de trend, en hoe groter het momentum. Met momentum wordt bedoeld de impuls, het vermogen van een trend om door te gaan zonder externe druk. Een veelgebruikte combinatie van MA's is de 21/34 en de 12/26. De laatste zie je meestal niet in een grafiek zelf, maar is onderdeel van een standaard MACD (Moving Average Convergence Divergence indicator). Omdat niet iedereen experimenteert met andere opties van de standaard MACD gebruiken ze indirect de 12/26 combinatie om trend sterkte aan te geven.

Men kan combinaties van SMA en EMA's maken om trend gebieden te creëeren
Een trading strategie kan zijn dat men alleen long gaat wanneer prijs zich bevindt boven een MA, of short gaat wanneer prijs zich bevindt onder een MA. Echter omdat mensen niet altijd dezelfde gereedschappen gebruikt kan men een globaal trend gebied creëeren ter ondersteuning van een trend. Men kan bijvoorbeeld beslissen alleen long te gaan wanneer prijs zich bevindt boven een 50 SMA én een 50 EMA. De WMA zit in dit trend gebied zelf en is geen deel van een uiterste als SMA en EMA, daarom ook niet noodzakelijk om te gebruiken.

Moving averages als dynamische steun en weerstanden
MA's kunnen ook gebruikt worden als steun en weerstand, echter als dynamische steun en weerstand. Dit is anders dan de statische steun en weerstanden die technische analisten tekenen. Wanneer prijs zich bevindt boven een 200 SMA, en zich terug naar een 200 SMA beweegt, kan men verwachten dat de 200 SMA zich als een steun gedraagt. Dit is geen vastgestelde feit, maar richtlijn. De gedachte erachter is namelijk dat wanneer prijs zich onder een MA bevindt, de trend omlaag is, en boven een MA, de trend omhoog is. Wanneer een trend intact is proberen de bulls en bears beide het gevecht te winnen, de bulls proberen bijvoorbeeld prijs boven een 200 SMA te houden, terwijl de bears proberen die onder een 200 SMA te houden.

Trend bepalen met indicatoren

De meestgebruikte trend indicator is de ADX. Deze heeft twee lijnen, de -DI en de +DI en een basislijn, welke de combinatie is van beiden en ADX heet. Een stijgende ADX lijn betekent dat een trend, long en short, sterker aan het worden is. Wanneer de ADX boven een bepaalde waarde komt, kunnen dat koop en verkoopsignalen zijn.

Over het algemeen zijn indicatoren, en ook indicatoren gebaseerd op trend, alleen in bepaalde gevallen bruikbaar. Indicatoren op zich leiden niet tot een winstgevend systeem. De Aroon-indicator bijvoorbeeld, kan worden gebruikt om lange termijn bull-markets aan te geven. Echter in honderd jaren zijn er maar enkele signalen afgegeven. Doordat er weinig signalen zijn, kan statistiek in dit geval niet bepalen of een indicator altijd zal blijven werken. Om te bepalen of een indicator potentie heeft, en men het statistisch als mogelijk winstgevend kan beschouwen, moet men minstens 30-50 signalen hebben. Het belangrijkste is het hebben van een systematisch en compleet trading plan.