Ontwikkeling van de AEX

De AEX-index bestaat sinds 1983. Het is een index die is samengesteld uit de 25 belangrijkste fondsen van de Amsterdamse beurs. Daarmee geldt de index als een belangrijke graadmeter voor de stand van de economie. De meningen verschillen daar overigens wel over. De koers van de AEX was het hoogst om 2000. Daarna daalde koers weer fors. In oktober 2008 brak de Kredietcrisis uit en daalde de koersen fors, om in de jaren daarna weer op te klimmen.

AEX-index

De AEX wordt beheert door het bedrijf Euronext. Met de AEX index werd begonnen op 4 maart 1983. Dit gebeurde toen nog onder de naam EOE-index. Dit staat voor European Options Exchange. De index was bedacht door Tjerk Westerterp, de toenmalige directeur van de optiebeurs. Het idee had hij opgepikt in de Verenigde Staten. In Europa was tot dan toe alleen de CBS Herbeleggingsindex actief. Die berekende twee keer per dag hoe de gemiddelde koersontwikkeling van alle aandelen was. De AEX was de eerste aandelenindex die de hele tijd uitgerekend werd. Daarmee liep zij voor op de aandelenbeurzen in Groot-Brittanië, Duitsland en Frankrijk.

Samenstelling AEX

In het begin werden dertien fondsen opgenomen in de aandelenindex. Dit waren op dat moment de grootste verhandelde fondsen. Deze fondsen waren ABN, Ahold, Akzo, Amro, Gist-Brocades, Heineken, Hoogovens, KLM, Koninklijke Olie, Nationale Nederlanden, Philips, Unilever en Nedlloyd. Uiteindelijk zou het aantal fondsen dat in de AEX werd opgenomen worden uitgebreid tot 25. Elk jaar wordt in maart vastgesteld welke fondsen in de index worden opgenomen. Als er een fonds wegvalt kan er in september een plaatsvervangend fonds in de index worden opgenomen. De koers van de index begon op honderd punten De index wordt gezien als graadmeter van de Nederlandse economie, maar sommige zeggen ook dat de koers van de AEX ongeveer een half jaar voorloopt op de ontwikkelingen in de reële economie.

Aandelenbeurs

Elk fonds neemt een bepaald percentage in van de AEX-index. Dit percentage is niet voor ieder fonds even groot. Het wegingspercentage wordt toegekend op basis van marktkapitalisatie. Ook wordt er rekening gehouden met hoeveel aandelen niet in vaste handen zijn en dus verhandelbaar. Dit wordt de free float genoemd. Een fonds mag nooit meer dan 15 procent van de AEX-index uitmaken. Anders zou een bedrijf als Shell te veel invloed uitoefenen op de koers van de AEX-index en was de AEX te weinig representatief.

Koers van de AEX

Op de beurs werd de euro ingevoerd op 4 januari 1999. De koers van de AEX-index werd toen gedeeld door de waarde van de euro, namelijk 2,20371. Op 7 augustus 1997 was de duizend puntengrens in guldens bereikt. De hoogste koers had de AEX-index op 4 september 2000. In euro's was de koers toen 703,18 punten. Op dat moment spatte de internetbubbel echter uit elkaar en akte de koers snel. Op 12 maart 2003 bereikte ze haar dieptepunt. De koers van de AEX was toen 218.44 punten. Daarna klom de koers weer naar boven de 500 punten om ten tijde van de kredietcrisis weer fors te dalen.