Huwelijk en erfbelasting betalen

Met een algehele gemeenschap van goederen kunt u erfbelasting besparen. Het erfdeel van een partner is in een huwelijk anders wanneer er in gemeenschap van goederen is getrouwd of als er huwelijkse voorwaarden zijn opgesteld. Met een huwelijk is minder erfbelasting betalen mogelijk. De partner heeft een grote vrijstelling en met een juiste aanpak hoeft minder belasting over de erfenis te worden afgedragen aan de Belastingdienst. Vanaf 1 januari 2018 is de algemene gemeenschap van goederen niet meer standaard van toepassing, maar de beperkte gemeenschap van goederen. Overigens hoeven huwelijkse voorwaarden ook niet erg duur te zijn en kunnen die in uw geval prima uitpakken.

Huwelijk en erfenis in 2020 en 2021

Als u gaat trouwen, staat u er niet bij stil dat uw partner voor u kan komen te overlijden waardoor u erft van uw echtgenoot of echtgenote. Dat soort overwegingen spelen bij de start van een huwelijk meestal geen rol en u zult uw bruiloft zeker niet door die gedachten willen laten verpesten. Maar toch is het goed om bij deze mogelijkheid stil te staan. U kunt op enig moment van uw huwelijkse partner erven en andersom kan dat natuurlijk ook gebeuren. Als dit zich voordoet, wat betekent dat dan voor de erfenis en de erfbelasting?

Huwelijk en erfbelasting betalen

De langstlevende partner heeft in vergelijking met een andere erfgenaam een relatief grote belastingvrijstelling van ruim 660.000 euro 2020 in 2021. Vergelijk dit met de vrijstelling die een broer heeft. Die vrijstelling is slechts in de orde van grootte van een paar duizend eur. Bovendien is het belastingtarief voor een langstlevende partner meestal lager dan voor andere erfgenamen. De langstlevende echtgenoot of echtgenote is ook nog eens bij wet beschermd tegen mogelijk sprinkhanengedrag van de kinderen. De kinderen erven wel, maar de langstlevende hoeft dat erfdeel niet meteen uit te betalen. En dan nog toch betalen echtparen regelmatig meer erfbelasting dan nodig is en dat komt door het huwelijksgoederenregime waaronder men getrouwd is op het moment dat de ander overlijdt.

Wat is een huwelijksgoederenregime, wat huwelijkse voorwaarden?

Eenvoudig gezegd bepaalt het huwelijksgoederenregime hoe het vermogen in een huwelijk is verdeeld en wie voor welke schulden aansprakelijk is. In Nederland is het zo dat als u geen aanvullende voorwaarden bij de notaris hebt laten opstellen, u standaard in algehele gemeenschap van goederen bent getrouwd. Dat houdt in dat alle vermogen en alle schulden voor de helft van de ene partner zijn en voor de andere helft van de andere. Het alternatief is het opstellen van huwelijkse voorwaarden. Huwelijkse voorwaarden zijn niet standaard, kunnen zeer uitgebreid en streng zijn, maar ook relatief licht. Huwelijkse voorwaarden gaan van een volledige scheiding van vermogens via de zogenaamde koude uitsluiting tot een aantal aanvullende voorwaarden waarbij slechts een aantal zaken van een gemeenschappelijkheid worden uitgesloten. Huwelijkse voorwaarden kunnen een zeer uitgebreide boekhouding en verrekening vragen, maar dat hoeft dus niet altijd het geval te zijn. In alle gevallen zullen huwelijkse voorwaarden in mindere of meerdere mate de verdeling van de vermogens tussen huwelijkse partners wijzigen.

Algehele gemeenschap van goederen betekent minder erfbelasting betalen

Er kunnen goede redenen zijn om huwelijkse voorwaarden op te stellen. Een reden kan zijn dat de man of vrouw een onderneming heeft waarvoor hij of zij ook persoonlijk aansprakelijk is. Zonder huwelijkse voorwaarden zouden de schuldeisers beslag kunnen leggen op het vermogen van beide partners, en dat wilt u natuurlijk voorkomen. Maar er kan een moment komen dat dit gevaar geweken is, bijvoorbeeld doordat het bedrijf verkocht is. Of er kan een moment komen dat jullie al op leeftijd zijn en de kinderen het huis uit. Wat dan? In dat geval kunnen huwelijkse voorwaarden ook tijdens het huwelijk nog worden aangepast als beide partners dat zo willen. Dit is eenvoudiger dan het omgekeerde proces waarbij een algehele gemeenschap van goederen wordt omgezet in huwelijkse voorwaarden, maar beide omzettingen zijn mogelijk. De rechter zal wel eerst kijken naar de aansprakelijkheden, of eventuele schuldeisers door de omzetting niet worden benadeeld en of inderdaad beide partners hiermee akkoord gaan.

Echtgenote erft een kindsdeel van de helft van de nalatenschap

Bij een gemeenschap van goederen is de helft al van u en erft u een kindsdeel van de helft van uw partner. De erfenis zal zo in alle gevallen lager zijn waardoor de kans dat u minder erfbelasting moet betalen groter is. Of u ook voor deze mogelijkheid kiest en wanneer u dat doet (voor of tijdens het huwelijk), is natuurlijk geheel aan u en uw partner.

Beperkte gemeenschap van goederen in 2018

Vanaf 2018 zal een beperkte gemeenschap van goederen de regel zijn bij een huwelijk, dit kan dus betekenen dat u alleen daardoor al meer erfbelasting gaat betalen als uw partner komt te overlijden. Immers niet alles is automatisch meer gemeenschappelijk, het over te dragen deel via een erfenis neemt toe en daarmee de belastingheffing. Elk huwelijk in 2019, 2020 of 2021 valt onder de nieuwe regelgeving.

Conclusie bespaar op de erfbelasting als uw partner komt te overlijden

Wie getrouwd is kan eenvoudig op de erfbelasting besparen door op tijd te kiezen voor een huwelijk in gemeenschap van goederen U hoeft dit niet te doen voordat u trouwt, want een aanpassing kan ook tijdens het huwelijk plaats vinden. Vereist is dan wel dat beide partners met deze omzetting akkoord zijn.

Lees verder

• Belastingvrij erven 2019 & 2020 en 2021
• Trouwen in 2020/'21: beperkte gemeenschap van goederen