Belastingdruk 2019 en 2020 naar 60 procent?

De belastingdruk in 2019 en 2020 gaat voor een aantal van ons naar 60 procent. Deze lastenverhoging en lastenverzwaring is al enkele jaren gaande. Dit is in strijd met de voorstellen van de commissie Van Dijkhuizen die een nieuw belastingstelsel met een belastingverlaging naar 38% bepleitte en in strijd met de belastingverlagingen die ons werden beloofd. Let wel, niet de belastingtarieven voor de loon- en inkomstenbelasting gaan in 2019 en 2020 omhoog (in 2020 dalen ze zelfs), maar de marginale belastingdruk is zo hoog. Door de hoge marginale belastingdruk krijgt u bij een hoger inkomen minder heffingskortingen uitbetaald en dat loopt aardig in de papieren. Dat betekent meer belasting betalen. Een alleenverdiener met een hoger inkomen betaalt helemaal de volle prijs. In 2020 zijn wel wat kleine verbeteringen aangebracht, hoe zit dat?

Wat is de belastingdruk?

De belastingdruk is wat u gegeven uw inkomen aan belasting moet betalen. Voor de meesten zijn dat de tarieven uit de schijven inkomstenbelasting die kunnen oplopen van 19,1% tot bijna 52% (in 2020 is dit 49,5%). Maar dat is maar het halve verhaal. Door de veranderingen die in de inkomstenbelasting zijn aangebracht, zijn de belastingtarieven alleen niet meer de goede manier om te berekenen hoeveel belasting u moet betalen en wat dus de belastingdruk is. De tarieven vertellen maar de helft van het verhaal. Doordat meer heffingskortingen inkomensafhankelijk zijn gemaakt met zelfs een afbouw naar nul, kunt u bij een iets hoger inkomen toch veel meer belasting moeten betalen. Dat komt doordat dit extra inkomen ertoe leidt dat u minder aan algemene heffingskorting en minder aan arbeidskorting krijgt. Het voordeel dat u bij een lager inkomen nog zou hebben, verdwijnt plotseling als sneeuw voor de zon en is daarmee een extra heffing die niet buiten beschouwing mag blijven.

Inkomstenbelasting en belastingtarieven 2019 en 2020

Niets wijst erop dat de belastingtarieven de komende jaren zullen worden verhoogd, het is immers de bedoeling om de belastingtarieven te verlagen. Maar er is meer wat uw belastingdruk bepaalt. Ons belastingstelsel kent namelijk ook heffingskortingen. De algemene heffingskorting is daarvan een goed voorbeeld. In 2020 heeft iedereen in beginsel recht op de algemene heffingskorting en deze bedraagt maximaal 2.711 euro (AOW-er krijgt maximaal 1.413 euro), ook lagere inkomens vanaf 7.500 euro per jaar ontvangen het maximale bedrag: belastingvrij verdienen 2019 en 2020. Hoge inkomens kunnen volledig achter het net vissen en krijgen niets.

Inkomensafhankelijke heffingskortingen maken het de alleenverdiener erg moeilijk

De algemene heffingskorting is inkomensafhankelijk. Vanaf een inkomen van 38.000 euro krijgt u al gauw 1.000 euro minder heffingskorting dan uw collega die minder verdient. Er blijft er naar schatting nog maar 40% van de heffingskorting over als u 50.000 euro verdient. Bij de arbeidskorting zijn gelijksoortige maatregelen doorgevoerd.

Tweeverdieners versus een kostwinner

Tweeverdieners hebben hier relatief minder last van. Tweeverdieners hebben immers elk als individu recht op heffingskortingen. Hebben tweeverdieners samen een inkomen van 20.000 euro dan hebben ze de maximale heffingskortingen binnen bereik, terwijl een kostwinner als alleenverdiener met een inkomen van 40.000 euro met veel minder heffingskorting naar huis gaat. Hetzelfde gezamenlijke inkomen, maar netto veel minder. De alleenverdiener betaalt zo onevenredig veel belasting in Nederland.

Rekenvoorbeeld ware belastingdruk 2019 en 2020 richting 60%

Misschien is 2020 wel een goed voorbeeld. Men neme een hoog inkomen. Dan staat er van alles op nul. Een eenvoudig voorbeeld, stel u verdient 90.000 euro. Dan is uw heffingskorting (algemene en arbeidskorting) in 2019 en 2020 gelijk aan nul, ofwel bijna 3.000 euro minder dan een collega in uw belastingschijf met een inkomen van 60.000 euro. Dat betekent dat u met een extra inkomen van 40.000 euro 3.000 euro extra belasting betaalt ofwel 7,5% meer dan uw collega. De marginale belastingdruk is dan inderdaad bijna in 2019 59% (bijna 60%) en in 2020 57%. Iets lager in 2020 dan in 2019, maar nog steeds hoog. En bij de huidige lage spaarrente is het marginaal belastingtarief in box 3 nog vele malen hoger.

De marginale lastendruk in ons land is een belangrijk aandachtspunt

En het gaat nog verder. De toeslagen van de Belastingdienst zijn ook inkomensafhankelijk. Dat heeft als gevolg dat u niet alleen bij een hoger inkomen minder toeslag van de Belastingdienst krijgt, maar het kan ook betekenen dat u bij een beetje extra inkomen helemaal niets meer krijgt. Omdat de toeslagen meer worden toegespitst op de lagere inkomens, kan de terugval bij een extra inkomen groot zijn. Daarvoor hoeft u geen grote bedragen te verdienen. Het effect van deze lastendruk wordt daarom ook door veel mensen gevoeld.

Goed nieuws over de toeslagen

Goed nieuws is er voor 2020 ook te melden. Het kabinet heeft zich de hoge marginale belastingdruk bij de huurtoeslag ter harte genomen door de inkomensgrens flexibel te maken, de ouderenkorting heeft een flexibeler inkomensgrens gekregen en ook bij het kindgebonden budget zijn dergelijke ontwikkelingen gaande. Dit biedt een beetje soelaas.

Inkomenspolitiek staat weer op de agenda door lastenverzwaring

De inkomenspolitiek staat weer op de agenda. Wie moet wat van de bezuinigingen betalen die na corona op ons bordje zullen vallen. Wat is uw draagkracht? De inkomensafhankelijke regelingen in ons land en de inkomensafhankelijke heffingskortingen, zorgen ervoor dat de effecten op uw netto inkomen in een jaar minder transparant zijn geworden. Wat zeker ontbreekt is een nieuwe belastingtabel waaruit duidelijk wordt wat u werkelijk aan belasting gaat betalen. Een paar jaar geleden zou een belastingtarief van 60% ondenkbaar zijn geweest, maar inmiddels is dit hoge belastingtarief in een aantal gevallen dichterbij dan ooit. Het kabinet Rutte 3 verlaagt de belastingtarieven, maar die verlagingen pakken niet voor iedereen goed uit. Er worden voor de eigen woning bijvoorbeeld allerlei lastenverzwaringen doorgevoerd (beperking hypotheekrenteaftrek. afschaffen van de Wet Hillen). En waar niets aan gedaan wordt is de onevenredig hoge belasting die een alleenverdiener moet betalen in vergelijking tot tweeverdieners. De belastingdruk in Nederland kan in een aantal gevallen daarom als zeer hoog worden gekwalificeerd.

Lees verder

• Belastingherziening 2021: hoge belasting in box 3 mogelijk
• Inkomstenbelasting: tarieven kabinet Rutte 2010/'20 verschil