Tips voor een goed kasboek

In deze tijd van crisis kijken veel mensen weer kritisch naar hun eigen financiële situatie. Maar eigenlijk is het altijd verstandig om een goed beeld van je eigen financiën te hebben. Dit helpt bij het nemen van een hele hoop belangrijke financiële beslissingen in je leven. Een goede manier om dit inzicht in je financiën te krijgen is het bijhouden van een kasboek.

Waarom een Kasboek?

Vaak heeft men de neiging om gewoon zoveel uit te geven als er ook binnen komt. En daar is in principe helemaal niks mis mee. Toch zijn er van die momenten dat het handig kan zijn om te weten hoeveel je waar aan uitgeeft. Belangrijke reden om dit te doen is om te kijken welke uitgaven redelijk vast zijn, en op welke posten eventueel eenvoudig bezuinigd kan worden. Dit inzicht in je eigen uitgaven patroon kan helpen bij het nemen van beslissingen zoals het nemen van een hypotheek (of andere lening), berekenen hoeveel spaargeld u als reserve wil aanhouden, berekenen van uw pensioengat etc. Neem bijvoorbeeld de hypotheek. Een bank zal u wel voorrekenen hoeveel geld u op basis van uw inkomen zou kunnen besteden aan uw hypotheek. Toch is het wel prettig als u dit eens naast uw eigen overzicht kunt leggen. Wellicht blijkt dan wel dat dit in uw situatie zou betekenen dat als u werkelijk zoveel aan hypotheeklasten zou krijgen, dit ten koste zou gaan van het geld dat u normaal uitgeeft aan uitgaan, of vakanties. Dat hoeft geen probleem te zijn, maar het is wel handig als u bewust deze beslissing kunt nemen. In plaats van na het aangaan van uw hypotheek te ontdekken dat dit allemaal niet meer kan. Wellicht zou u toch kiezen voor een lagere hypotheek als u dit eerder ziet.

Hoe doe ik dat?

Het bijhouden van een kasboek kan op allerlei manieren. Het kan heel simpel door gewoon in een schrift al uw inkomsten en uitgaven te noteren. Voordeel van deze methode is dat het heel makkelijk en laagdrempelig is. Het is heel eenvoudig en snel bij te werken, en het is zelfs mogelijk om het mee te nemen zodat ook in de winkel alles meteen genoteerd kan worden. Nadeel van deze methode is dat het niet zo makkelijk is om echt een overzicht van de uitgaven en inkomsten te krijgen. Alles is wel genoteerd, maar om een totaal te berekenen van hoeveel u bijvoorbeeld in een maand aan boodschappen heeft besteed zult u al gauw met de rekenmachine aan de slag moeten.

Vandaar dat het een goed idee is om uw kasboek elektronisch bij te houden op uw computer. Dan is het vaak veel makkelijker om ook uw totale inkomsten en uitgaven plaatje samen te stellen. De computer kan heel snel de verschillende bedragen optellen en zo een goed overzicht geven over de geldstromen in een bepaalde periode.

Er zijn veel commerciële programma's beschikbaar voor het bijhouden van uw kasboek. Hoewel deze vaak mooie overzichten kunnen geven, zijn ze vaak al gauw duurder en complexer dan eigenlijk nodig. Voordeel is wel dat ze vaak functies hebben om de transacties van uw bankrekeningen automatisch te kunnen importeren. Dan hoeft u die zelf al niet meer in te geven.

Gewoon een spreadsheet programma zoals Excel gebruiken voor uw kasboek is een mooie tussenoplossing: geen tijd en geld kwijt met de aanschaf en inrichting naar eigen smaak van een commercieel kasboekprogramma, maar zelf snel aan de slag met Excel. En ook in Excel is het eenvoudig om overzichten te maken van de totale in- en uitgaven stromen. En om het u nog makkelijker te maken hier een voorbeeld Kasboek in Excel waarmee u zo aan de slag kunt.

Belangrijke aandachtspunten

Zoals ook in de vorige paragraaf al werd aangestipt is het belangrijk om in de gaten te houden dat u het kasboek vooral wil gebruiken om inzicht te krijgen in waar uw geld naar toe gaat. Vandaar dat het niet voldoende is om alleen de transacties te registreren, maar ook om de transacties in te delen in bepaalde categorieën. Zoals bijvoorbeeld: Wonen, Verzekeringen, Energie, Eten en Drinken. Door de totalen per categorie te bekijken krijgt u snel een beeld van waar uw geld aan opgaat. Dit is nodig om goed te kunnen bepalen waar u eventueel zou kunnen besparen en waar niet. Bijvoorbeeld gaat er al gauw veel geld zitten in uw woning (huur dan wel hypotheek), maar toch zal het niet eenvoudig zijn om hier op te gaan bezuinigen.

Het verdient aanbeveling om niet alleen de grote transacties die via uw bankrekeningen lopen mee te nemen in uw kasboek. Vaak is het namelijk zo dat net in de grote hoeveelheid aan kleine transacties die u contant betaald stiekem toch veel geld gaat zitten. Dit zijn ook de moeilijkste transacties om goed bij te houden, maar het zal veel voordeel opleveren om dit toch mee te nemen. Dit zijn vaak ook de posten waar makkelijk op te bezuinigen zou zijn (indien nodig).

Tot slot is het ook belangrijk om het bijhouden van een kasboek gedurende langere tijd te doen. Het gedurende een maand bijhouden zal al een redelijk overzicht geven, maar eigenlijk moet het minstens een heel jaar zijn. Er zijn namelijk toch wel wat kosten die niet maandelijks maar jaarlijks zijn. Zoals bijvoorbeeld de jaarafrekening van de energie, vakantiegeld, dertiende maand, belastingen, etc.. Vandaar dat het beste is om een keer de hele cyclus van 1 jaar vol te houden. Als uw inkomsten en uitgaven redelijk stabiel zijn, heeft het waarschijnlijk niet veel zin om het nog langer te doen: tegen die tijd heeft u het overzicht wel zo goed in uw hoofd zitten, dat u automatisch aanvoelt hoe u ervoor staat. Wel kan het raadzaam zijn het weer opnieuw een tijdje te doen als er opeens iets drastisch in uw situatie veranderd aan de uitgaven of inkomsten kant.