Komt er een strafrente voor spaarders?

De goedkoopgeldpolitiek van centrale banken is mislukt. Inmiddels circuleert een nieuw idee hoe burgers gedwongen kunnen worden om hun geld in consumptie te steken: centrale banken zouden overwegen om een negatieve rente in te voeren.

De financiële elite wil contant geld afschaffen

Introductie van een negatieve rente (of strafrente zo u wilt) werkt echter alleen in een maatschappij zonder contant geld. Het IMF pleit al jaren voor zo´n afschaffing van contant geld. En er is een aantal staten dat wat dat betreft al actie heeft ondernomen. In de Verenigde Staten heeft Obama-adviseur Larry Summers het voortouw genomen met betrekking tot de nieuwe strategie.

Negatieve rente een serieuze optie

Centrale banken en het IMF overleggen hoe ze via monetair beleid de crisis kunnen overwinnen. Een centrale rol speelt daarin de afschaffing van contant geld. Vurig pleitbezorger is Obama’s adviseur Larry Summers.

Al jaren proberen de centrale banken met lage rentes de stagnerende economieën weer op gang te brengen. Dat experiment is faliekant mislukt. Larry Summers, naaste adviseur van de Amerikaanse president Barack Obama, heeft nu, tijdens een bijeenkomst van het IMF, voor het eerst openlijk aangegeven dat die rente ook wel eens minder dan nul kan zijn. Alle voorgaande maatregelen (geld bijdrukken) zouden immers niet hebben gewerkt volgens Summers. Het rentebeleid van centrale banken is dan ook niet zonder kritiek.

Aansturen economieën via rentebeleid van centrale banken is een heilloze weg

Het zijn weliswaar zeer onconventionele gedachten maar Summers is van mening dat permanente vermeerdering van de geldhoeveelheid zijn doel schromelijk voorbijschiet, namelijk het bevorderen van economische groei en werkgelegenheid.
En Summers staat niet alleen in zijn opvatting. Anderen komen tot soortgelijke conclusies: als de economieën alleen nog worden aangestuurd door de centrale banken middels hun rentebeleid, is een negatieve rente de logische eerstvolgende stap.

Afschaffing contant geld voorwaarde voor invoering negatieve rente

Het is een feit dat centrale banken hun belangrijkste rentetarief niet onder nul kunnen brengen, want dan zouden mensen hun geld gaan oppotten in plaats van het naar de bank te brengen. Daarom gaan er binnen financiële kringen steeds meer stemmen op voor de afschaffing van contant geld. We zouden ons in die gedachtegang moeten ontwikkelen naar een maatschappij zonder enig baar geld, waarin alle geld alleen maar elektronisch bestaat. Dat maakt het onmogelijk om het geld buiten een bank om op te potten. Centrale banken zouden vervolgens hun rente onder nul kunnen brengen waardoor mensen aangespoord zouden worden om meer geld uit te geven.

Uitweg uit de financiële crisis

Die uitleg maakt dus concreet hoe de huidige financiële crisis kan worden opgelost: volledige afschaffing van contant geld opent de weg voor invoering van een strafrente voor alle spaarders. Al in 2004 heeft het IMF in een document gezinspeeld op de specifieke consequenties daarvan. Naar het oordeel van het IMF zou het fenomeen "centrale banken" door een alom toegepaste afschaffing van contant geld niet achterhaald zijn. Er zou in een dergelijke opzet geen sprake zijn van decentralisatie van financiële systemen, maar controle van de geldstromen zou wel een stuk efficiënter verlopen.