Wurgkrediet: hoe kom je er vanaf?
Er wordt wel van een wurgkrediet gesproken wanneer je een lening hebt met een variabele rente waarbij de rente dusdanig hoog is opgelopen dat het overgrote deel van de aflossing die je maandelijks doet niet ten goede komt aan de afbetaling van je lening maar enkel aan het vergoeden van de rente. Heb je een laag inkomen of ben je al op leeftijd dan is omzetting naar een persoonlijke lening met een vaste rente vaak geen optie. De meeste kredietverstrekkers vinden het risico dan te groot. De Stichting Geldbelangen van Rob Goedhart zet zich in voor de belangen van deze mensen en wist al successen te boeken voor klanten met een lening bij Interbank.
Wat is een wurgkrediet?
De term wurgkrediet wordt veel gebezigd in consumentenprogramma's. Hiermee worden kredieten omschreven met een dusdanig hoog opgelopen variabele rente dat degenen die ze afnemen maandelijks aan alleen de rente al dusdanig veel kwijt zijn dat ze amper aan aflossen toekomen. Een andere term voor het wurgkrediet is een
locked-in-lening, om aan te geven dat het gaat situaties waarin consumenten niet kunnen overstappen naar een andere kredietverstrekker en aan hun huidige lening vastgeklonken zitten. Zo kan het bijvoorbeeld gebeuren dat een doorlopend krediet wordt afgenomen van enkele tienduizenden euro's met een rentepercentage van 10% waarbij maandelijks enkele honderden euro's worden afgelost. Na verloop van tijd kan blijken dat al meer dan het geleende bedrag is terugbetaald terwijl slechts een klein percentage van het krediet daadwerkelijk is afgelost. De betaalde termijnen blijken dan bijna uitsluitend de rente te dekken.
Voorbeeld uit de praktijk
Het consumentenprogramma Kassa maakte zo in april 2016 een reportage over een echtpaar dat in 2003 via een tussenpersoon een lening afsloot bij Interbank. Het ging om een doorlopend krediet van in totaal € 33.000 met een variabele rente van 9,6%. Door netjes elke maand de afgesproken aflossing van € 300 te betalen hebben ze in 13 jaar tijd ongeveer € 46.000 betaald aan Interbank. Daarvan bleek uiteindelijk slechts € 4.500 euro bestemd geweest te zijn voor aflossing. De overige € 41.500 ging naar aflossing van de rente en het gezin heeft nog steeds een restschuld van € 28.500. De boosdoener in dit geval is de zogenoemde woekerrente: een hoog rentepercentage dat niet correspondeert met de algemene tendens in de economie maar nog wel valt binnen wat een bank wettelijk mag rekenen. De variabele rente is namelijk nog verder gestegen van 9,6 naar 12,3%. Omdat het maandelijks te betalen bedrag gelijk blijft maar slechts de interne verhouding tussen het aflossingsdeel en het rentedeel wijzigt hebben consumenten vaak geen idee van de stijging van de rente.
Reactie van de minister
In juli 2016 heeft de minister van Financiën Kamervragen van het lid Henk Nijboer van de PvdA over de problemen met rentepercentages bij doorlopende kredieten van Interbank beantwoord. Hierin wordt erop gewezen dat de meeste wurgkredieten stammen uit de tijd dat de inkomenstoets voor consumptieve kredietverlening minder streng was. Door invoering van een verbeterde inkomenstoets, een verscherping van het toezicht door de AFM en een aanpassing van de gedragscode Vereniging van Financieringsondernemingen (VFN) zouden uitwassen zoals hierboven beschreven sinds 2012 minder voor moeten komen. Voor mensen die voor die tijd een persoonlijk krediet hebben afgesloten dat uiteindelijk een wurgkrediet bleek kan of wil de minister weinig doen. Kredietverstrekkers die de woekerrentes hanteren handelen immers binnen het kader van de wet.
Als je aan een wurgkrediet vastzit: hoe kom je er vanaf?
Heb je een doorlopend krediet met een variabele rente en is deze rente dusdanig hoog dat je amper aflost op je lening, dan is het zaak zo snel mogelijk uit te zoeken welke opties je hebt. De meest voor de hand liggende eerste stap om te nemen is in dit geval
in overleg te treden met je kredietverstrekker, al dan niet via een tussenpersoon. Op deze manier kan dan bekeken worden of het bijvoorbeeld mogelijk is om het doorlopend krediet om te zetten in een persoonlijke lening met een vaste rente die beter aansluit op jouw situatie. Hierbij kun je een beroep doen op de redelijkheid en billijkheid die de kredietverstrekker volgens de wet in acht moet nemen. Een beroep hierop is zeker in het geval van een wurgkrediet gerechtvaardigd. Het omzetten van een doorlopend krediet in een persoonlijke lening zal echter niet in alle gevallen mogelijk zijn. Vooral wanneer je een laag inkomen hebt of al op leeftijd bent en een hoge lening hebt kom je voor een dergelijke omzetting niet in aanmerking omdat het risico voor de kredietverstrekker dan te groot is.
Stichting Geldbelangen zet zich in voor klanten met een wurgkrediet
De
Stichting Geldbelangen heeft zich opgeworpen om collectief de belangen te behartigen van mensen die niet via de normale weg van hun wurgkrediet af kunnen komen. Rob Goedhart van de Stichting Geldbelangen heeft zich in het consumentenprogramma Kassa meermaals uitgesproken over met name de houding van kredietverstrekker Interbank in deze. Hij heeft consumenten met een wurgkrediet dan ook opgeroepen om zich bij hem te melden. Begin september 2016 hadden reeds 400 mensen dit gedaan, waarvan 200 de stichting tevens machtigden om namens hen in onderhandeling te treden met Interbank. De 90 klanten die hij de stichting tot dan toe al had weten te helpen heeft dit een gemiddelde besparing van zo'n € 14.500 opgeleverd. De besparing komt deels uit omzettingen naar leningen met een lagere rente en deels door gedeeltelijke kwijtscheldingen.