Heeft samenwonen invloed op de AOW?

Voor de hoogte van de AOW maakt het uit of er sprake is van samenleving of niet. Een alleenstaande ontvangt namelijk een hogere AOW in vergelijking met een samenwoner. De AOW is gebaseerd op het minimumloon. Het percentage dat de pensioengerechtigde krijgt van het minimumloon, is afhankelijk van het wel of niet samenleven. Een alleenstaande heeft recht op een AOW gebaseerd op 70 procent van het minimumloon. Gehuwden en samenwonende partners hebben recht op ieder 50 procent van de volledige uitkering. Er bestaat dus een financieel belang om niet als samenwoners te worden aangemerkt.

Wanneer is er sprake van samenwonen?

Er bestaat onduidelijkheid over het feit wanneer er sprake is van samenleving in het kader van de AOW. Het ene kantoor van de Sociale Verzekeringsbank (SVB) houdt striktere normen aan dan andere kantoren van de SVB. In bepaalde situaties is het duidelijk, mensen die zeven dagen in de week in hetzelfde huis slapen, wonen samen. Twee partners die alleen in het weekend bij elkaar in één huis wonen kunnen niet worden gezien als samenwoners, maar toch is het ter beoordeling van de SVB om vast te stellen of er sprake is van samenwonen. Het is in dit soort situaties wel verplicht om het te melden bij het SVB.

Heeft het hebben van een relatie invloed op de AOW?

Nee, het gaat om samenleven in hetzelfde huis. Het is geen vereiste om op hetzelfde adres ingeschreven te zijn om gezien te worden als samenwoners. Ook het wel of niet hebben van een samenlevingscontract doet niet ter zake.

Maakt het verschil of de partner nog niet pensioengerechtigd is?

Samenwonende pensioengerechtigden worden gekort op de AOW. Het maakt hierbij geen verschil of de partner wel of geen recht heeft op de AOW. De pensioengerechtigde heeft recht op een AOW gebaseerd op 50 procent van het minimumloon. Onder voorwaarden kan er recht bestaan op een aanvulling indien de partner nog niet pensioengerechtigd is. De hoogte van deze zogenaamde partnertoeslag is afhankelijk van de hoogte van het inkomen van de niet-pensioengerechtigde partner. Inkomsten uit arbeid en onderneming worden gedeeltelijk vrij gelaten. Uitkeringen worden volledig gekort op de partnertoeslag. Deze partnertoeslag komt te vervallen per 2015.

Heeft een scheiding invloed op de hoogte van de AOW?

Ja, zodra mensen niet meer als partners worden aangemerkt, krijgen ze recht op een AOW voor een alleenstaande. Door een echtscheiding stijgt de AOW-uitkering dus van 50 naar 70 procent van het minimumloon.

Ondanks een lagere AOW, toch gaan samenwonen

De AOW is voor veel partners een reden om niet samen in één huis te gaan wonen. Hierbij moet echter wel gerealiseerd worden dat de besparingen in veel gevallen opwegen tegen de lagere inkomsten. Door samen in één huis te gaan wonen daalt de AOW van 2 x 70 procent, naar 2 x 50 procent, maar daar staat een lastenverlichting tegenover. Er hoeft namelijk maar één huis betaalt te worden en ook maar één huishouden onderhouden worden. Daar staat weer tegenover dat één van beide het huis moet verkopen of de huur moet gaan opzeggen. Indien de relatie geen stand houdt, moet later alles weer worden teruggedraaid.

In de praktijk zullen de meeste pensioengerechtigde ervoor kiezen om niet aangemerkt te worden als samenwoners, het financieel belang is namelijk te groot.