Samenwonen: gevolgen voor de belasting en inkomsten?

Wie gaat samenwonen moet rekening houden met het feit dat dit gevolgen kan hebben voor de belasting en voor je inkomsten. Deze gevolgen gelden zowel voor u als voor de persoon met wie u samenwoont. Welke veranderingen dit zijn hangt af van enkele voorwaarden. In dit artikel wordt beschreven welke mogelijke gevolgen samenwonen heeft voor uw belastings- en inkomstensituatie.

Gevolgen voor belasting?

Wanneer u samenwoont verandert uw fiscale situatie. Onderstaand twee voorbeelden waarmee rekening gehouden moet worden.

Fiscaal partner

Een belangrijk vraagstuk voor de gevolgen voor uw belastingssituatie is of u fiscale partners bent van elkaar. Fiscale partners kunnen meerdere aftrekposten gunstig onderling verdelen (bijvoorbeeld studiekosten of hypotheekkosten). In tegenstelling tot getrouwden zijn samenwonenden niet direct fiscaal partners. Sinds 1 januari 2011 kan er niet meer vrijelijk worden gekozen voor fiscaal partnerschap. Aangezien er ook nadelen kunnen zitten aan het fiscaal partnerschap was het voor velen interessant om zelf de keuze te maken geen fiscaal partner te zijn. Dat is dus voorbij, je bent het of je bent het niet. Om fiscaal partner te zijn moet u voldoen aan enkele voorwaarden. U dient langer dan zes maanden onafgebroken te hebben samengewoond en een gedeelde huishouding te hebben gevoerd, u moet samen ingeschreven zijn geweest op hetzelfde adres in de Gemeentelijke Basisregistratie van uw gemeente en u en uw partner moeten allebei ouder dan 18 jaar zijn geweest.

Toeslagpartner

Wanneer u en de persoon waarmee u samenwoont geen fiscale patners zijn, bestaat er nog wel de kans dat jullie toeslagpartners van elkaar zijn. Toeslagpartners vragen samen toeslagen aan (bijvoorbeeld zorgtoeslag of huurtoeslag) waarbij de inkomsten samen tellen voor de hoogte van de toeslag. Getrouwde stellen of stellen met een geregistreerd partnerschap zijn automatisch elkaars toeslagpartner.Ook samenwonenden kunnen elkaars toeslagpartner zijn. Hierbij moet één van onderstaande voorwaarden voor de samenwonenden van toepassing zijn:

• er is sprake van fiscaal partnerschap
• er is een samenlevingscontract afgesloten
• de samenwonenden hebben samen een kind
• één van de samenwonenden heeft een kind van de ander erkend
• de samenwonenden waren het jaar ervoor ook al toeslagpartner
• de samenwonenden zijn pensioenpartners
• de samenwonenden hebben samen een koophuis en samen verantwoordelijk voor de hypotheek

Gevolgen voor uw inkomen?

Bovenstaand zijn gevolgen beschreven die van toepassing zijn op de belastingsituatie. Maar samenwonen kan ook ingrijpende gevolgen hebben voor uw inkomsten.

AOW

U heeft recht op minder AOW wanneer u samenwoont. Dit komt omdat samenwonen in verhouding goedkoper is dan alleen wonen omdat vaste lasten kunnen worden gedeeld. Voor samenwonenden bedraagt de AOW 50% van het minimumloon.

Bijstandsuitkering

Wanneer u gaat samenwonen met een andere bijstandsuitkeringgerechtigde, dan wordt de bijstandsuitkering per persoon verlaagd. Voor uw eigen bijstandsuitkering zijn ook het inkomen en het vermogen van uw partner van belang voor de bijstandsuitkering. Hierbij wordt het inkomen en het vermogen vergeleken met de bijstandsnorm. Als u bijvoorbeeld gaat samenwonen met iemand die meer verdient dan de bijstandsnorm voor samenwonenden, verliest u het recht op de bijstandsuitkering. Dit geldt ook voor het vermogen.

Partneralimentatie

Uw partneralimentatie vervalt indien u gaat samenwonen met een andere partner. Hierbij moet het samenwonen wel vergelijkbaar zijn met een huwelijk.

WAO, WIA of WW-uitkering

Samenwonen heeft geen gevolgen voor deze uitkeringen. Alleen wanneer u bepaalde toeslagen ontvangt op deze uitkeringen, kunnen deze toeslagen vervallen.