Koopkrachtberekening klopt zelden

De koopkracht van alle Nederlanders staat voortdurend in de politieke belangstelling, maar een koopkrachtberekening is zelden correct en de berekende situatie is zelden op u van toepassing. Als er een nieuwe Miljoenennota verschijnt, een nieuw Regeerakkoord of nieuwe Macro Economische Verkenningen van het Centraal Planbureau (MEV), altijd koopkrachtplaatjes. Deze berekeningen kloppen helaas zelden en toch worden in Nederland vele koopkrachtberekeningen gemaakt. Door het Centraal Planbureau, het Centraal Bureau voor de Statistiek en vele andere instellingen gaan hiermee gewoon door. Hoe ziet uw koopkrachtplaatje er uit?

Jan Modaal en zijn koopkracht

Kent u Jan Modaal? Zo’n standaard huishouding dat slechts een enkele keer in ons land voorkomt. Hij heeft volgens de definitie van politiek Den Haag in ieder geval twee kinderen tussen de 6 en 11 jaar. Hij heeft geen lease auto, gaat nooit op vakantie en voldoet dus niet aan de gemiddelde voorwaarden. Mensen worden in een standaard huishouden ook niet ouder en veranderen niet van baan. Absoluut onrealistisch dus. Maar reken maar dat politiek Den Haag er voor zorgt dat Jan Modaal er in de cijfers bijna nooit op achteruit gaat. In de cijfers, want de werkelijkheid is anders.

De inflatiecijfers van het CBS

Wist u dat de definitie van het inflatiecijfer van het Centraal Bureau voor de Statistiek regelmatig wijzigt? Dat dit ook maar een berekening is die niet de werkelijkheid weergeeft voor u en mij. Als u meer dan gemiddeld auto rijdt, een lease auto heeft en bijvoorbeeld meer wijn drinkt dan Jan Modaal, hebben de CBS cijfers voor u nauwelijks betekenis. Maar toch rekent het kabinet met die inflatiecijfers.

Koopkrachtberekeningen volgens het Centraal Planbureau, het bekende koopkrachtplaatje

Een voorbeeld dan maar. Stel volgens het Centraal Planbureau in de Macro Economische Verkenningen, MEV, zal de koopkracht met gemiddeld 1% dalen, bij een economische groei 1% en 2% inflatie. Maar wat hebt u daar dan aan, immers het maakt nogal wat uit wat voor huishouden u hebt:

• Een gezin met meerdere kinderen heeft van allerlei kortingen last. Als het jonge kinderen zijn en u maakt gebruik van kinderopvang komen daar nog vele kortingen bij.
• 65 plussers zullen zien dat de AOW of het pensioen niet worden geïndexeerd, terwijl de inflatie wel 2% is. Dat betekent direct 2% koopkrachtverlies.
• Mensen met een bijstandsuitkering gaan er ook direct tot 25 euro per maand op achteruit.
• Misschien hebt u wel veel zorgkosten.
• Misschien hebt u wel wat spaargeld opgebouwd.
• Misschien reist u wel erg veel met het openbaar vervoer.

De modale koopkracht, wat kunt u ermee?

Of de modale koopkracht uit het regeerakkoord van Rutte 2, die cijfers vielen wel mee zei men. Maar wie nauwkeuriger naar de cijfers kijkt en dus ook de puntenwolk bestudeert, ziet direct dat de modale koopkracht weinig zegt. Ook de spreiding is erg belangrijk, Wie verderop in de puntenwolk zit met zijn huishouding gaat er wel degelijk fors op achteruit, ook al beweren politici graag anders

Uw koopkracht gaat omhoog?

Jan Modaal bestaat niet en de inflatiecijfers en het koopkrachtplaatje, waarmee politiek Den Haag rekent, zijn per definitie niet de inflatiecijfers waarmee iedereen ook te maken heeft. Koopkracht leidt iedereen af uit zijn loonstrookje en de kosten van het dagelijkse leven. Het maakt nogal voor uw persoonlijke koopkracht nogal wat uit of u een eigen woning hebt, een hoge energierekening, veel ziektekosten hebt, u rookt of veel koopt in de warenwinkel. Ieder huishouden is weer anders en heeft andere kenmerken. Met een algemeen koopkrachtplaatje bent u niet goed vergelijkbaar. Dat de politiek met een algemeen koopkrachtplaatje werkt, is op zich niet vreemd, want men kan onmogelijk 17 miljoen koopkrachtplaatjes maken. Maar toch, om nu algemene uitspraken te doen over de koopkracht, bijvoorbeeld dat bijna iedereen er in koopkracht op vooruit gaat, gaat ver. Hoe hard is dat cijfer als er ook maar iets verandert? De loonbelasting gaat in een aantal gevallen dan waarschijnlijk omlaag, maar de lasten stijgen ook en dan spreken we nog niet over de vele klimaatlasten die eraan komen, uw energierekening de extra btw in de supermarkt, de stijgende huren en woonlasten, de pensioenkortingen. Wilt u echt uw koopkracht kennen, dan kunt u het beste een eigen huishoudboekje bijhouden.