Is het gebruikte bankrekeningnummer wel juist: de elfproef

Bij het doen van een betaling op internet is een verschrijving zo gemaakt en een tikfout ook. Voordat u het weet is er sprake van een foute bankoverschrijving. Vaak kan bij vele bankrekeningnummers met de elfproef direct worden nagegaan of het aannemelijk is dat een bankrekeningnummer echt klopt en bent u bij een foute invoer dus gewaarschuwd. Maar soms blijft deze waarschuwing uit. Krijgt u geen waarschuwing als u bij internetbankieren toch een tikfoutje maakt en doet u zo een verkeerde boeking, wat moet u dan doen. Een actueel rekeningnummer heeft 18 tekens, IBAN, met een apart controlenummer daarin. Ook het burgerservicenummer, BSN-nummer, heeft een elfproef.

Controleer rekeningnummer en BSN-nummer

• Is het gebruikte bankrekeningnummer wel het juiste nummer
• Internetbankieren en controle
• Wat is de procedure bij foute boeking?
• Rekeningnummer heeft 18 tekens
• Voorbeeld rekeningnummer
• De cijferproef bij een bankrekeningnummer, de elfproef
• Voorbeeld elfproef bij een bankrekeningnummer
• Toets BSN-nummer met elfproef
• Voorbeeld elfproef bij een burgerservicenummer
• Slot, voorkom fouten

Is het gebruikte bankrekeningnummer wel het juiste nummer

Als u een overboeking doet en een bankrekeningnummer invult, bent u niet altijd zeker dat u het juist bankrekeningnummer hebt ingevuld. En dat is gevaarlijk, want wordt het geld naar een verkeerde rekening overgemaakt dan moet u maar zien hoe u het geld terug kunt krijgen. Om u wat meer houvast te geven is de elfproef bedacht.

Internetbankieren en controle

Stel nu u bent aan het internetbankieren. Dan zal een interne overboeking met een rekening van de ING Bank naar een andere rekening bij deze bank geen probleem zijn. De bank weet precies bij naam en toenaam wie zijn rekeninghouders zijn. Voor een overboeking van grootbank naar grootbank worden de fouten er via bovengenoemde 11-proef er volgens de banken bijna altijd uitgehaald. Problemen kunnen in ieder geval wel eens ontstaan bij een kruislingse boeking: van de ING bank naar een andere bank en vice versa. Als u bijvoorbeeld van de ABN AMRO naar de Rabobank overboekt. Wat moet u doen als later blijkt dat er door u toch een tikfout is gemaakt.

Wat is de procedure bij foute boeking?

Bij een tikfout geldt de volgende procedure. U gaat naar de bank bij wie u de opdracht heeft geplaatst. Deze bank neemt namens u contact op met de bank waarheen het geld is overgemaakt. De bank vraagt daar de gegevens van de tegenpartij op en geeft die aan u. Soms neemt ook de bank van de tegenpartij met u contact op. Helaas houdt het daar dan even op, want u bent aan zet. Weinig klantvriendelijk. Als de tegenpartij voet bij stuk houdt en weigert het geld terug te storten, moet u kunnen aantonen dat het daadwerkelijk een tikfout was, en niet dat u wat later op andere gedachten bent gekomen en daardoor de storting wilt terugdraaien. De bewijslast ligt, hoe vervelend dan ook, bij u. Wordt niet vrijwillig teruggestort en is het bedrag interessant genoeg, dan zult u uiteindelijk naar de rechter moeten. Het is niet anders.

Rekeningnummer heeft 18 tekens

Elk rekeningnummer heeft 18 tekens voor zowel de binnenlandse als buitenlandse betalingen binnen Europa. Deze 18 tekens vormen het IBAN nummer, International Bank Account Number. Dit nummer moet in alle administraties worden aangepast en komt als volgt tot stand:

• Eerst een landcode;
• Uw bankrekening van tien cijfers zoals u dat nu al kent;
• Er tussen komt de acht cijferige BIC-code en het 2-cijferig controlecijfer.

Dan nog kunt u de elfproef toepassen, maar dan uiteraard op de laatste tien cijfers exclusief letters en andere toevoegingen (controlenummer) van IBAN en Bic.

Voorbeeld rekeningnummer

NL77BANK9876543210
(land, controlegetal, bank, bankrekeningnummer)

De cijferproef bij een bankrekeningnummer, de elfproef

De cijferproef gaat als volgt. Men neme het de tien cijfers van het rekeningnummer, gepositioneerd direct achter de bankcode. Vervolgens berekent men de volgende som:

10*cijfer1+9*cijfer2+8*cijfer3+ ... +2*getal9 +1*getal10 = X

Als X deelbaar is door 11 is de kans zeer groot dat het nummer bestaat, anders niet. Simpel en eenvoudig.

Voorbeeld elfproef bij een bankrekeningnummer

Stel het gebruikte bankrekeningnummer is: 1514123608, dan zegt de elfproef: 10x1+ 9x5+8x1+7x4+6x1+5x2+4x3+3x6+2x0+1x8= 145. Dit is niet deelbaar door 11.

Toets BSN-nummer met elfproef

Bij het burgerservicenummer vermenigvuldigt u elk getal met 1 behalve het laatste cijfer, die wordt met -1 vermenigvuldigd (negen cijfers wederom met +1, eentje met -1). Controleer of het getal door elf deelbaar is. Zo niet, dan is het BSN-nummer niet correct.

Voorbeeld elfproef bij een burgerservicenummer

Stel het nummer is 1234567890, dan is de som 9x1+8x2+7x3+6x4+5x5+4x6+3x7+2x8+1x9-1x0=165. Dat getal is deelbaar door 11, dus mogelijk een correct nummer.

Slot, voorkom fouten

Hoewel internetbankieren een algemeen aanvaarde en goede betaalwijze is, is een tikfout vlug gemaakt. Banken hebben beloofd om meer te gaan toetsen of een bankrekeningnummer wel hoort bij de juiste persoon of bedrijf. Controleert u uw gegevens dubbel en dwars, zeker als het een kruislinkse overboeking is. Anders zou zo’n foutje u nog duur kunnen komen te staan.