Islamitisch bankieren is in opmars

Islamitisch bankieren is in opmars Er is steeds meer vraag naar islamitisch bankieren en de sukuk. De waarde van alle sukuk in de wereld steeg in de periode 2003- 2019 van 10 miljard tot ruim 300 miljard dollar. Ook in Nederland wordt islamitisch bankieren met renteloze lening aangeboden. De Chaabi Bank, dochter van de Marokkaanse Banque Populaire, opent in Europa steeds meer vestigingen en ook in Nederland. Let ook op de Attijariwafa Bank. Er zijn vestigingen in Utrecht, Rotterdam, Den Haag en Amsterdam. Grote Marokkaanse banken zien in Nederland genoeg mogelijkheden om te bankieren. Wat is islamitisch bankieren eigenlijk?

Islamitisch bankieren is in opmars in ons land

Nederlandse financiële instellingen zijn geïnteresseerd in het aanbieden van bancaire diensten onder de noemer van islamitisch bankieren. Hierbij worden halal, verantwoorde of reine, producten aangeboden. Ze moeten aan de volgende drie vereisten voldoen:
  1. Rente wordt gezien als een onaanvaardbare vorm van vermogens vermeerdering. Alleen een renteloze lening of spaarrekening is toegestaan.
  2. Er worden geen zaken gedaan met onethische bedrijven, dus niet seks-, muziek-, gokken-, wapens- alcohol- en varkensvlees gerelateerd.
  3. Speculatie is niet toegestaan.

Marokkaanse banken in Nederland

Meerdere Marokkaanse banken hebben vestigingen in Nederland en richten zich actief op de Marokkaanse gemeenschap, ongeveer driehonderdvijftig duizend mensen. Zo zitten de Attijariwafa Bank en de Chaabi Bank in de Randstad. Denk aan Utrecht, Rotterdam, Den Haag en Amsterdam.

Islamitisch bankieren in Europa

Het IMF, het Internationaal Monetair Fonds, schatte eind 2018 dat er wereldwijd ongeveer 2 biljoen euro omgaat in islamitisch bankieren en denkt ook dat het islamitisch bankieren verder zal blijven groeien. In Europa is vooral Engeland koploper, de Al Rayan Bank is er de grootste islamitische bank. De potentiële markt is verder groeiende, onder meer door een beter opleidingsniveau en inkomensniveau en de mond op mond reclame.

Wereldwijd islamitisch bankieren

Het is en wordt wereldwijd een zeer grote markt. Zo becijfert investeringsbank Goldman Sachs dat het halal bankieren in omvang binnen vijf jaar wereldwijd zal verdubbelen. Meer recent zijn de investeringen van buiten de traditionele islamitische investeerders in het Midden Oosten en Afrika.

Nederlandse banken en islamitisch bankieren

Er is onderzocht of het mogelijk is om voor de grote moslimgemeenschap in Nederland halal-producten aan te bieden. Bij de Rabobank liep hiermee een proef in de regiokantoren in Utrecht en Boskoop. De klanten kregen dan zelf geen spaarrente bijgeschreven, maar de rente wordt meteen geboekt naar een goed doel. De uitkomsten van die proef waren dat de animo in ons land nog te klein is. Ook zouden halal hypotheken een probleem zijn, als er geen rente is is er immers ook geen hypotheekrenteaftrek.

Werkwijze islamitisch bankieren

Hoe het één en ander werkt blijkt bij het aanvragen van een persoonlijke lening. Aangezien geen rente mag worden berekend, wordt een tussenstap gemaakt. De bank koopt het product dat de klant graag wil hebben en verkoopt het met opslag door aan de klant. Een sale-and-lease-back constructie dus. De klant betaalt het geld immers in termijnen terug. Formeel is in deze constructie de verrekening zonder rente. Wat betreft het beleggen zijn van te voren indices en bedrijven geoormerkt die voor halal beleggen in aanmerking komen. Lastig punt is met name de halal hypotheek. Omdat het onderdeel rente niet in het geheel voorkomt en er dus sprake is van een renteloze lening, is er per definitie geen aftrek van hypotheekrente.

Halal hypotheek

Volgens de huidige letter van de Nederlandse belastingwetten geen sprake van een betaling van hypotheekrente. De Belastingdienst is vooralsnog niet bereid om de belastingaftrek toe te staan. Sommige moslims huren nu een huis en geven de rente op een spaarrekening weg aan een goed doel.

Islamitische spaarrekening

Bij een Islamitische spaarrekening wordt geen vaste rente gegeven, maar een soort winstdeling.

Derivatenhandel

Gokken en speculeren is niet toegestaan. Hieronder valt ook de derivatenhandel zoals de optiehandel.

Veel voorkomende termen

Enkele veel gebruikte termen zijn:
  • Halal. Dit is wettelijk toegestaan door de Islam.
  • Haram. Dit is niet wettelijk toegestaan en dus verboden door de Islam.
  • Bilaa Riba. Dit is renteloos.
  • Riba. Dit is de rente.
  • Hawala. Dit is een geldoverdracht, schuldoverdracht of andere een geldelijke verplichting tussen personen.
  • Riba al-Fadl. Dit zijn variabele geldtransacties met variabele bedragen.
  • Riba an-Naseeyah. Vergelijkbaar met een hypotheekrente.
  • Takaful, islamitisch verzekeren. Het systeem van takaful zorgt voor een gedeelde verantwoordelijkheid, waarbij mensen vrijwillig een bijdrage storten in een fonds dat bij verlies of schade uitgekeerd.

principes bij islamitisch bankieren

Belangrijke principes waaraan moet zijn voldaan zijn:
  • Vermijd zoveel mogelijk Gharar en neem dus geen onverantwoorde risico's.
  • Laat je niet in met zaken die Haram zijn, zoals wapens, drank, de seksindustrie of gokken.
  • Geen Maysir, niet gokken en winst maken op basis van toeval.
  • Geen Riba, rente.

Wat is een sukuk obligatie

Tot slot de sukuk-obligatie. Deze wint duidelijk aan terrein. Er wordt namelijk hard gewerkt aan een internationale kapitaalmarkt voor islamitische obligaties, sukuk, en derivaten. Bij een sukuk wordt het rendement bepaald door de winst van de onderliggende onderneming, in plaats van de jaarlijkse vaste rentevergoeding over het belegde vermogen. Het voldoet aan de regels dat het op papier is geschreven, voor een bepaalde tijd geldt en dat het wordt uitgegeven wanneer een bedrijf productiviteitsgroei toont.

Kredietcrisis

Islamitische banken hadden niet of nauwelijks direct te lijden onder de kredietcrisis. Hooguit indirect door een afnemende groei van de wereldeconomie. Vooral doordat deze banken niet handelen in schulden, terwijl juist daar de Achilleshiel ligt en lag van de Westerse banken. Zoals ik aangaf is ook het speculeren voor deze banken not done. Het islamitisch bankieren is gericht op handel in duurzame producten. Iets waar ook de Westerse banken interesse in hebben. Sommigen stellen dat als alle westerse banken islamitisch zouden hebben gebankierd, er nooit een kredietcrisis zou zijn opgetreden.

Marokkaanse Banque Populaire

De Chaabi Bank, dochter van Banque Populaire du Maroc, opende een vestiging in Amsterdam. Dit na al eerder in Rotterdam, Den Haag en Utrecht, een vestiging te hebben geopend. Deze bank respecteert de islamitische wetgeving, maar biedt niet het islamitisch bankieren aan.

Slot

Werd eerst nog door Westerlingen een beetje vreemd aangekeken tegen islamitisch bankieren. Nu is een belangrijk deel van deze wijze van bankieren voor vele banken waarschijnlijk een duurzame en mooie toekomst. Duidelijk is dat de ontwikkeling van producten, wereldwijd in beweging is. Een goede en ook een te verwachten ontwikkeling, waar velen hun voordeel mee kunnen doen. De belangstelling stijgt, maar het ontbreekt nog wel eens aan daden in Nederland.

Lees verder

© 2007 - 2024 Zeemeeuw, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Rabobank, de Rabobank en tv bankierenRabobank, de Rabobank en tv bankierenDe Rabobank timmert met allerlei vormen van betalen en financieren aan de weg. Wat nog minder bekend is, is de mogelijkh…
De Rabo Scanner van de RabobankDe Rabo Scanner van de RabobankDe Rabobank komt met iets nieuws, namelijk de Rabo Scanner. Dit apparaat moet uiteindelijk de Random Reader volledig gaa…
Halal vlees: wat zijn de regels van het halal slachten?Halal vlees: wat zijn de regels van het halal slachten?Moslims eten alleen het vlees op van dieren die halal geslacht zijn. Dit staat ook wel bekend als halal vlees. Tegenwoor…
Hoe gebruik ik de Rabo Scanner?Hoe gebruik ik de Rabo Scanner?De Random Reader is in 2014 verleden tijd met de komst van de Rabo Scanner. De authenticatiemethode van de Rabobank heef…

Uw geld is deels beschermd via het BeschermingsfondsUw geld is deels beschermd via het BeschermingsfondsEen financiële instelling kan in ook in 2019 of 2020 in België failliet gaan. In 1997 was het voor de uit de diamantbuur…
Erf geen schulden: erfenisErf geen schulden: erfenisPas op voor schulden bij een erfenis in 2023 en neem dus uw maatregelen. Schulden erven van een overledene: schulden kom…
Reacties

Youssef, 06-11-2020
Beste,

Anno 2020. Wanneer komt die halal-hypotheek nou in Nederland? Duitsland is ons voorbij. Frankrijk is ons voorbij. Engeland is ons voorbij.
De moslimgemeenschap in Nederland is steeds beter opgeleid heeft sterk behoefte om een huis te kopen maar worden hier in enorm achtergesteld doordat deze hypotheekvormen nog steeds niet wordt aangeboden. Reactie infoteur, 08-11-2020
Beste Youssef,
Helemaal mee eens. Het is de kunst om dit weer op de politieke agenda te krijgen, bijvoorbeeld via kamervragen.
Met vriendelijke groeten,
Zeemeeuw

Caroline, 10-03-2013
Beste Just me,

Zelf ben ik Moslim en er is in NL geen mogelijkheid om de rente op een spaarrekening achterwege te laten. Ik heb het zelf gevraagd aan de bank. Als enige oplossing daarvoor is om niet zelf de rente te ontvangen dus MOET het wel weggegeven worden, zodat je de rente dus bewust niet accepteert. De banken willen het geld niet terugnemen dus geven we het weg aan een goed doel… dat is de enige mogelijkheid. Ja… of geen spaarrekening openen. Ik heb dan ook geen spaarrekening. Reactie infoteur, 15-12-2019
Beste Caroline,
Klopt Caroline, op een spaarrekening wordt rente gegeven. Alleen een betaalrekening aanhouden kan of de ontvangen rente aan een ander geven die het wil accepteren kan een oplossing zijn.
Met vriendelijke groeten,
Zeemeeuw

Emen (infoteur), 15-06-2009 #5
@Door just me en Zeemeeuw

Dit is een goede conclusie, ondanks dat het naar een goed doel gaat is het nog steeds rente. Het is dus een vorm van misleiding en volgens islamitische maatstaf zuiver islamitisch bankieren. Reactie infoteur, 15-12-2019
Onzuiver islamitisch bankieren Emen.

Marcel, 21-02-2009
Ik zou verre blijven van de producten van Piet Bloemink. Hij heeft vele Nederlanders de ellende ingeholpen met zijn LegioLease en Koerskompas. Gelukkig is zijn plannetjes om Nederland aan het islamitisch bankieren te helpen mislukt: http://www.bilaa-riba.nl/. Bilaa Riba is gestopt met al zijn activiteiten. Reactie infoteur, 15-12-2019
Beste Marcel,
Er is een duidelijke markt voor islamistisch bankieren, die ook in Nederland zeker verder zal worden opgepakt. Ook de grote banken raken hierin steeds meer geïnteresseerd. Met of zonder hr. Bloemink.
Met vriendelijke groeten,
Zeemeeuw

Just Me, 06-02-2009
Hoe kan je rente aan een goed doel geven? Je mag het niet in je bezit hebben en als je het niet in je bezit hebt kan je het ook niet weggeven. Snappen ze het niet of doen ze alsof om de mensen te misleiden… Reactie infoteur, 15-12-2019
Beste Just Me,
De bank is tussenpersoon, zodat de rekeninghouder de rente niet ontvangt. Er is wel rente, maar omdat het meteen naar een goed doel gaat, lijkt het acceptabel.
Met vriendelijke groet,
Zeemeeuw

Zeemeeuw (1.579 artikelen)
Laatste update: 03-03-2020
Rubriek: Financieel
Subrubriek: Geld
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.