Waarom maken mensen schulden en hoe kan je ze vermijden?

Het verband tussen de financiële situatie en eigenwaarde is de grootste factor die bepaalt of iemand het risico loopt om schulden op te bouwen. Waarom hebben mensen financiële problemen? Leiden bepaalde gedragingen of een bepaalde manier van denken naar financiële mislukkingen? Studies hebben reeds bewezen dat sommige mensen met bepaalde karaktereigenschappen meer vatbaar zijn voor het creëren van een schuldenberg met financiële problemen als gevolg. Maar wat kan je zelf doen wanneer je merkt dat je financiële situatie de verkeerde kant opgaat en het alsmaar moeilijker wordt om de eindjes aan elkaar te knopen aan het einde van de maand?

Beheersingsoriëntatie – locus of control

Mensen met een lager inkomen hebben meer kans om schulden op te bouwen. Vooral jongeren die net de werkvloer betreden en het dus moeten stellen met een startersloon zouden een verhoogd risico lopen. Afgezien van deze voor de hand liggende factoren zijn er ook bepaalde psychologische aspecten die een impact kunnen hebben op de financiële situatie van mensen. Een van deze aspecten is de locus of control of beheersingsoriëntatie, de individuele perceptie van bepaalde gebeurtenissen in het leven. Mensen met een externe beheersingsoriëntatie hebben de neiging om te geloven in het lot, toeval en geluk waardoor ze zich sneller hulpeloos zullen voelen. Mensen met een interne beheersingsoriëntatie daarentegen zien hun eigen beslissingen als leidende kracht in het leven. Deze beheersingsoriëntatie is een belangrijk aspect om persoonlijkheid en gedrag te definiëren. Er bestaat een sterke correlatie tussen de houding van een individu tegenover zijn eigen leven en de de situaties waarin hij terechtkomt. Zo bestaat er ook een sterk verband tussen de financiële situatie van een individu en zijn manier van psychologisch denken. Mensen met een interne locus of control zullen doorgaans meer gefocust zijn op datgene wat ze willen bereiken, zullen daardoor ook beter betaalde jobs krijgen waardoor ze financieel sterker zullen staan.

Emotionele aspecten van geld

Onderzoeken op studenten hebben aangetoond dat er meerdere verbanden bestaan tussen het creëren van schulden, wanbeheer van geld en financiële onverantwoordelijkheid en het gedrag, de persoonlijke verwachtingen en algemene houding van de studenten. Zelfvertrouwen, beheersingsoriëntatie en zelfovertuiging spelen een belangrijke rol in de manier waarop iemand omgaat met geld. Dit gedrag is echter vrij complex aangezien geld verschillende emotionele betekenissen kan hebben voor verschillende personen gaande van macht, obsessie tot tekortkoming en mislukking. Schulden stralen geen macht uit maar kunnen misschien wel worden veroorzaakt in een poging de onmacht te maskeren door bepaalde zaken te bezitten die gelinkt worden met succes. Het hebben van schulden leidt ook tot gevoelens van tekortkoming en mislukking. Mensen met een externe beheersingsoriëntatie hebben het dan meestal ook moeilijk om een stabiele financiële situatie te creëren omdat ze te kampen hebben met dit gevoel van tekortkoming. Ze gaan er vanuit dat het geluk of toeval wel eens in hun voordeel zal uitdraaien waardoor ze zelf geen specifieke acties zullen ondernemen om tot een oplossing te komen.

Wanorde en schulden

Mensen die gevoelig zijn voor het maken van schulden zijn doorgaans ordeloos tot zelfs chaotisch. Te veel rommel leidt tot meer schulden, simpelweg doordat mensen zaken verliezen die ze reeds hebben gekocht of openstaande facturen verliezen waardoor er extra kosten worden aangerekend. Zo zal je al extra moeten betalen wanneer je een boek te laat binnen brengt in de bibliotheek. Sloddervossen zullen ook sneller geneigd zijn om kortingsbonnen of terugbetalingsbewijzen van de ziekenkas kwijt spelen waardoor ze deze inkomsten mislopen. Maar deze rommel heeft nog meer invloed dan je zou denken op je schuldenberg. Een nette, overzichtelijke leefomgeving zorgt voor minder stress en een grotere efficiëntie wat op zijn beurt zal leiden tot een gevoel van voldoening en geluk.

Tips om schulden te vermijden

De psychologie die schuil gaat achter het al dan niet gevoelig zijn voor het creëren van schulden is vrij ingewikkeld. Er zijn veel redenen waarom mensen worstelen met financiële problemen en waarom bepaalde mensen hier gevoeliger voor zijn dan anderen. Wanneer je zelf met schulden zit kan het nuttig zijn om jezelf beter te leren begrijpen of contact te zoeken met een professional. Enkel de stress die gepaard gaat met financiële problemen zou al een grondige reden moeten zijn om professionele hulp in te schakelen want deze kunnen invloed hebben op elk aspect van het leven, werk, familie, relaties, eigenwaarde en dagdagelijkse activiteiten. Zoals eerder vermeld kan wanorde eveneens leiden tot het creëren van schulden dus zorg ervoor dat je structuur en organisatie schept in je dagelijkse leven. Zorg ervoor dat je belangrijke papieren op orde hebt zodat ze binnen handbereik liggen wanneer ze gebruikt dienen te worden. Denk aan mogelijk consequenties voor je financiële situatie wanneer je iets koopt, zoek uit wat je echt nodig hebt en welke kosten gemakkelijk vermeden kunnen worden.

Andere tips die schulden kunnen vermijden omvatten:

• Vergroot je eigenwaarde, waardeer wie je bent en wat je hebt.
• Stel het spenderen van geld uit naar morgen.
• Vraag jezelf af wat je gaat doen met datgene je hebt gekocht.
• Verminder impulsief gedrag.
• Geloof in jezelf.
• Leg doelstellingen op die je nastreeft.
• Beloon jezelf wanneer je ook maar een kleine doelstelling hebt bereikt.
• Stel een realistisch en haalbaar budget op.
• Stel grote aankopen uit tot de volgende maand en zie dan hoeveel interesse je nog hebt in deze aankoop.
• Denk na hoelang je wel moet werken om het geld te verdienen dat je wilt uitgeven en weeg af of het dan wel de moeite waard is.
• Maak een jaartotaal van dagelijkse uitgaven en ga na waar je kunt besparen. Kleine bedragen per dag kunnen sterk oplopen op jaarbasis.
• Koop dingen voor jezelf en niet om anderen te imponeren.