Smartengeld bij letselschade

In verschillende situaties kun je aanspraak maken op een financiële vergoeding nadat je letselschade hebt opgelopen. Iedereen kent wel de verhalen over enorme bedragen die geclaimd worden in de Verenigde Staten nadat iemand een op het oog relatief onschuldige blessure heeft opgelopen als gevolg van bijvoorbeeld een productiefout. Zo'n 'claim-klimaat' hebben we in Nederland echter niet, maar in bepaalde gevallen is het zeer goed mogelijk om letselschade te claimen.

Wat is smartengeld?

Smartengeld is een vergoeding voor opgelopen letsel in de vorm van financiële compensatie. De betreffende schade kan zowel lichamelijk als geestelijk zijn. Ooit is er een bedrag van € 136 miljoen euro uitgekeerd aan een Nederlands slachtoffer van een medische fout. Hij had in het ziekenhuis verkeerd bloed toegediend gekregen, waardoor bij besmet was geraakt met HIV. Zeer hoog was ook de schadevergoeding die Lucia de Berk ontving nadat zij jarenlang onschuldig in de gevangenis had gezeten. De hoogte van de schadevergoeding die advocaat Stijn Franken voor haar wist te bemachtigen is in dit geval nooit bekend gemaakt. Over het algemeen scoort Nederland echter niet erg hoog op de uitkering van smartengeld. De bedragen liggen gemiddeld vrij laag.

Letselschade bij een whiplash

Het komt regelmatig voor dat een betrokkene bij een auto-ongeval een pijnlijke nek overhoudt. Dit kan tijdelijk zijn, maar sommige mensen houden er maanden, jaren, of zelfs levenslang last van. Vaak is het een gevolg van een aanrijding van achterop, een zogeheten kop-staart-botsing. Dit kan zelfs gebeuren bij een aanrijding met lage snelheid. Het Postwhiplash Syndroom bestaat vaak uit een pijnlijke nek, pijnlijke schouders, hoofdpijn, duizelingen, concentratieproblemen en geheugenproblemen. Rechtszaken hierover kunnen zeer lang duren, omdat er maar moeilijk bewezen kan worden wie de schuldige is. Omdat schadevergoedingen vaak hoog zijn, is een verzekeraar er alles aan gelegen niet te hoeven betalen.

Smartengeld voor nabestaanden

Vaak wordt onterecht aangenomen dat het mogelijk is voor nabestaanden van slachtoffers aanspraak te maken op smartengeld. In veel landen is hier een wet voor - vooral de claimcultuur in de Verenigde Staten is berucht - maar in Nederland is dat niet het geval. Er wordt nog wel onderscheid gemaakt tussen twee typen schade op dit gebied:

Affectieschade (immatrieële schade) is er wanneer een naaste ernstig gewond raakt of overlijdt en men emotioneel te lijden heeft onder deze situatie.
Shockschade is er als er na waarneming van een ongeval met ernstig gevolgen aantoonbaar geestelijk letsel is ontstaan.

Bij shockschade bestaat wel de mogelijkheid op het ontvangen van een schadevergoeding.

Smartengeld bij overlijdensschade

Na een dodelijk bedrijfsongeval of verkeersongeval kan de familie van het slachtoffer aanspraak maken op een vergoeding van de schade. Soms duren dergelijke processen in het geval dat de overledene kostwinner was, en een partner zonder inkomen achterlaat, erg lang. Het maken van een berekening van het totale gederfde inkomen is niet eenvoudig. Zoals in het eerdere kopje aangegeven bestaat in Nederland geen mogelijkheid aanspraak te maken op smartengeld. Vaak is het niet eens nodig een rechtszaak aan te spannen tegen je werkgever. Als er een goede verstandhouding bestaat kan het vaak ook informeel worden afgehandeld. Maar ook in het geval dat een zaak wel nodig is, zijn er vaak goede vooruitzichten op een goed resultaat voor de aanklager.