Geld: het gevoelige punt in je relatie

En jij dacht dat seks een gevoelig onderwerp is om over te praten met je lief? Probeer dan maar eens een eerlijk en open gesprek aan te gaan over geldzaken zonder torenhoge irritaties, onbegrip of angst om je partner te kwetsen. We ruziën vaak over onze zuurverdiende centen, zo blijkt uit een recent Nederlands onderzoek. Toch heb je niet zo enorm veel kunstgrepen nodig om het ook financieel gezien gezellig met elkaar te hebben. Genoeg onderwerpen waar je met je geliefde over kunt kibbelen. Maar absolute nummer één is ruzie over geld. Uit recent onderzoek van het Nederlandse NIBUD (Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting) naar geld en relaties, blijkt dat maar liefst 42 procent regelmatig en 15 procent vaak ruzie heeft over geld. Niet echt verbazingwekkend volgens NINA-relatietherapeute Marijke Leys: «Geld is één van de basisbehoeften. Simpel: om een beetje redelijk te kunnen leven, moetje geld hebben. Het zorgt voor een gevoel van veiligheid en stabiliteit. En als je met twee bent, moet je ook met twee aan dat gevoel werken. Dus geef je ook een stukje zekerheid uit handen als je geld deelt. De ander zou ongewenste dingen met jouw geld kunnen doen, dus moet er vertrouwen zijn. In het begin van je relatie ga je er waarschijnlijk van uit dat je partner en jij een gelijkaardige visie hebben. Maar als dan na een tijdje blijkt dat de één vooral wil sparen en de ander graag van het goede leven wil genieten, zorgt dat voor gevoelens van onzekerheid.

Én voor de nodige turbulentie. Plus ook: zonder geld is het lastig leven. Dus als je tekort komt, is dat een stressfactor. Geld is dus niet zomaar weg te wuiven als onbelangrijk.»

Pijnpunten

Alhoewel volgens de Nederlandse cijfers zo’n 60 procent regelmatig tot vaak ruziet over geld, denkt Marijke Leys dat geld bij élk koppel wel eens tot meningsverschillen leidt. Dat hoeven niet meteen heftige conflicten te zijn. Soms kunnen de verschillen zelfs grappig zijn. Als je als vrouw een paar keer per week boodschappen doet en je netjes aan je lijstje houdt, kan het bijna aandoenlijk zijn om manlief met een karrenvracht aan dure producten te zien thuiskomen die je ofwel niet gebruikt,. ofwel nooit kunt consumeren voor de versheidsdatum is verstreken. Marijke Leys lacht: «Ik maak dat zelf thuis ook wel eens mee, ja. Maar de grootste pijnpunten zijn vooral in situaties waarin er (dreigend) geldgebrek is. Maar ook als je wel genoeg te besteden hebt, moet je afspraken maken.» Een voorbeeld dat perfect illustreert waar het bij geldzaken in je relatie voor een groot deel over gaat: betrokkenheid. En vertrouwen. Je wilt weten wat er met je gezamenlijke geld gebeurt. Kortom: jouw mening telt. Vooral als het over grote uitgaven gaat. Bespreek je die dingen niet, dan leef je naast elkaar. Moordend voor een liefdevolle band.

Of je regelmatig over geld praat, hangt erg af van hoe lang je bij elkaar bent. Bij nieuwbakken koppeltjes lijkt het not done. Meestal heb je dan nog allebei je eigen aparte inkomen of je maakt maar een klein potje voor gemeenschappelijke kosten. «Liefde en geld lijken niet zo goed samen te gaan.Want één van de meest opvallende conclusies uit ons onderzoekwas dat ver-se stelletjes vaak gaan samenwonen zon-der dat ze met elkaar spreken over wat ze met geldzaken doen», zegt NIBUD-woordvoerster Gabriëlla Bettonville. Door het onderzoekis duidelijk geworden waar de grootste valkuil ligt. Niet praten dus.

«Het lijkt wel alsof geld in die beginperiode het minst belangrijk is. Ze bespreken totaal andere dingen. Zoals hoe de slaapka- mer wordt ingericht... Maar het is toch wel zo fijn om te weten waar je allebei graag je geld aan uitgeeft. Als het jouw droom is om in een fantastische villa te wonen, maar je partner ziet zichzelf eerder een wereldreismaken, dan is het wel zo handig dat j e dat van elkaar weet. Als je niet weet hoe je partner over die essentiële dingen denkt, krijg je algauw irritaties. Maar het zit ook niet in onze aard om het over geldzaken te hebben. We denken dat het wel vanzelf loopt. Of we durven niet.»

Nog opvallend uit het onderzoek: als je eenmaal gaat samenwonen, wordt vaak al het geld op één hoop gegooid. Niet altijd verstandig, omdat je zo je gevoel van vrijheid kunt verliezen. En je daardoor misschien minder eerlijkbent naar je partner. Houd altijd een deeltje apart, al is het maar honderd euro. Zo behoud je het gevoel ook iets voor jezelf te hebben.

Bettonville:
«Vrouwen kopen vaak meer dan ze zouden moeten en vertellen het dan niet aan hun partner. Of ze hebben een geheim spaarpotje in de keuken. Mannen leggen vaker stiekem geld opzij om er later wat leuks met het gezin mee te doen, omdat de vrouw ’het anders toch maar opmaakt’. Én ze vinden status belangrijker dan vrouwen. Een dure auto, de nieuwste gsm...
Daar zal hij ook sneller geld aan uitgeven.» Feit: geld en emoties zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Geld zorgt voor een gevoel van vrijheid. Maar het kan ook een troost zijn als je een dip hebt. Door flink te gaan shoppen bijvoorbeeld. Geld zorgt ook voor een gevoel van basisveiligheid, dat je keuzes kunt maken in je leven én minder zorgen hebt. Heb je te kort, dan zorgt dat voor onrust, stress en paniek.

Marijke Leys: «Ik denk dat als je het samen niet breed hebt, je als koppel al redelijk sterk moet staan wil je niet regelmatig ru- zie over geld maken. Maar als je vaak woorden hebt over geld, hangt dat meestal samen met andere problemen. Ruzie over geld is zelden een op zichzelf staand fenomeen. Als jullie vooral om geld strijden, heeft dat meestal een voorgeschiedenis, zoals geldzorgen of een faillissement dat je hebt meegemaakt.»

Geld is macht

Maar buiten die emoties of ervaringen die je kunt linken aan geld, is er nog een reden waarom het zo moeilijk praten is over fi-nanciën. Money is power. En discussies erover kunnen uitmonden in een machts-strijd.

Leys: «Ik hoor vaak de verschrikkelijkste verhalen. Een cliënte vertelde me vorige weeknog dat ze voor elke uitgave de goed-keuring van haar man nodig heeft. Én dat hij dagelijks haar financiële verrichtingen volgt via internet en zij elke avond verant-woording moet afleggen. Pure macht en manipulatie. En de eerlijkheid gebiedt mij te zeggen dat vooral vrouwen daar het slachtoffer van zijn. Die gaan anders met geld om. Vinden geld minder belangrijk.
Mannen verdienen vaak meer en zijn ook meer op de langere termijn bezig met bij- voorbeeld investeren en beleggen.»

Rollen omdraaien

Gouden tip om ruzie over geld te vermijden: eerst zo goed mogelijk proberen te begrijpen waarom je partner die bepaalde mening heeft en waar die mening vandaan komt. Zonder dat jij al dingen invult. Anders kom je al snel in een verwijtende sfeer terecht.

Marijke Leys: «Transparant zijn in wat je wilt, verwacht of denkt, is essentieel. Als je je niet voldoende betrokken voelt bij het financiële stuk, zeg het dan tegen je partner. Draai de rollen eens om. En vraag bij-voorbeeld of hij je leert hoe je je geldzaken beheert via internet. En laat hém eens de wekelijkse boodschappen doen zodat hij ziet hoe duur alles daadwerkelijk is. Zo krijg je allebei inzicht om verstandige financiële keuzes te maken. Durf ook vooruit te kijken. Wat gebeurt er financieel als één van jullie komt te overlijden? Of als je ooit gaat scheiden? Maak afspraken en zet ze op papier. Zelf heb ik een nieuw samengesteld gezin. Mijn man en ik hebben doelbewust alles goed vastgelegd. Dat is voor iedereen duidelijk. Dus ook over die grote thema's moet je kunnen praten.

Maar daar ligt wel nog een beetje een taboe. Omdat de ander misschien denkt dat je bij hem of haar weg wilt, terwijl dat helemaal niet het geval is. Hoe duidelijker en transparanter, hoe meer rust, stabiliteit en minder irritaties. En dat geldt ook voor geldzaken.»

Zo vermijd je de valkuilen over geld

• Spreek financiële doelen af, zoals sparen voor een grotere aankoop of voor je kids.
• Kies uit deze drie manieren om je geld te verdelen:
• allebei evenveel betalen.
• de uitgaven verdelen naar verhouding van het inkomen.
• allebei hetzelfde bedrag overhouden voor privé-uitgaven.
• Ga regelmatig samenzitten om te bekijken hoe je er maandelijks voor staat.
• Maak een jaarbegroting.
• Zorg datje allebei op de hoogte bent van jullie geldzaken en laat dus niet één iemand de financiën regelen.