Svenska Handelsbanken in Nederland: bank zonder bonussen

Handelsbanken werd opgericht in 1871. Vandaag de dag is het één van de grotere banken in de Scandinavische regio met meer dan 700 vestigingen wereldwijd. De bank is gespecialiseerd in het leveren van op maat gemaakte persoonlijke en zakelijke bancaire diensten. Sinds 2002 zijn ze ook actief op de Nederlandse markt. Handelsbanken is een bijzondere bank die zich onderscheid van andere banken, doordat bonussen taboe zijn en ze zo dicht mogelijk bij de klant willen blijven.

Svenska Handelsbanken

• De geboorte van een eigenzinnige bank
• Handelsbanken is bezig aan een opmars
• Bonusjunks
• Succesformule
• Focus op de klant
• Nieuws
• Svenska Handelsbanken wil actiever worden in Nederland (15-02-2013)
• Handelsbanken meest klantvriendelijke bank (27-9-2021)

De geboorte van een eigenzinnige bank

De geschiedenis van Svenska Handelsbanken gaat terug tot 1871. In dat jaar richtte een aantal prominente bedrijven en particulieren in de zakelijke wereld van Stockholm (de hoofdstad van Zweden) 'Stockholms Handelsbank' op. De bank begon op 1 juli 1871 met haar activiteiten. In het eerste jaar was de bank al meteen zeer succesvol en na slechts een paar jaar, had Handelsbanken een sterke positie verkregen onder de banken in Stockholm.

Ex-ceo Jan Wallander heeft in 1970 de bank verregaand gedecentraliseerd en de macht bij de filialen gelegd. Bankmanagers worden vrijgelaten in hun ondernemerschap, ze schrijven hun eigen businessplan en verdedigen dat aan de regiodirecteur. Sindsdien maak de bank elk jaar meer winst dan alle andere banken in Zweden, Noorwegen, Finland en Denemarken. In eigen land is Handelsbanken de grootste kredietverstrekker aan bedrijven, de tweede hypotheekverstrekker en de op twee na grootste bank in Scandinavië.¹

Handelsbanken is bezig aan een opmars

Handelsbanken heeft een sterke positie op de Scandinavische markt en sinds 2000 is Handelsbanken ook actief in Groot-Brittannië, waar het in juni 2011 de deuren van haar 100e vestiging opende. Ook in andere landen, zoals Spanje, Duitsland en Nederland, slaat het haar vleugels uit. Hier te lande heeft het inmiddels - we schrijven augustus 2011 - precies 10 vestigingen, verspreid over het hele land: Amsterdam, Breda, Enschede, Eindhoven, Emmen, Groningen, Het Gooi, Rotterdam, Schiphol en Zwolle. Deze kantoren openen ze overigens zonder veel bombarie; ze zijn aan een stille opmars bezig.

Bonusjunks

Het wereldwijde financiële systeem is als een kaartenhuis ingestort vanwege de ‘perverse’ bonusstructuur en nu alweer zijn de bonuspotten tot de rand toe gevuld. Begin 2011 zei ING-topman Jan Hommen dat bonussen in zijn organisatie onvermijdelijk zijn, net zo onvermijdelijk - zo lijkt het - als een junk die zijn dagelijkse shot nodig heeft. "Ik kan geen bedrijf runnen als we alle bonussen afschaffen. Dat gaat me echt niet lukken", zei Hommen op 2 februari 2011 in een rondetafelgesprek met Tweede Kamerleden. 'Leer mij de mens kennen,' hoor ik hem al verzuchten. Het zegt veel over zijn onvermogen een cultuuromslag te bewerkstelligen en zijn totale gebrek aan visie en leiderschap. Een cultuuromslag maken is moeilijk, maar niet onmogelijk.

Al tientallen jaren stellen de medewerkers van het Zweedse Handelsbanken én de Raad van Bestuur zich wél tevreden met een vast salaris. Hoe is dat mogelijk, waarom willen zij niet aan het bonus-infuus liggen? Kim Meijer, kantoordirecteur van Handelsbanken Amsterdam Zuid-Oost, ligt een tipje van de sluier op:

Hier werken ex-bankiers van ING, ABN Amro en Fortis die graag bonus, bureaucratie en de vele overuren inruilden voor vrijheid en zelfontplooiing. Ze wilden geen poppetje meer zijn waaraan werd getrokken. Bovenop hun oude salaris hoefde ik slechts 4 procent te doen. Alleen onze cultuur al sprak hen aan.²

Succesformule

En succesvol zijn ze ook. In juni 2011 zond het actualiteitenprogramma Nieuwsuur een portret uit van deze bijzondere bank. Nieuwsuur stelde:

Volgens de laatste rating van Bloomberg is Handelsbanken de op twee na sterkste bank ter wereld. Bovendien heeft zij de financiële crisis glansrijk doorstaan en wist zelfs winst te maken daar waar andere banken moesten aankloppen voor staatssteun. Waarmee ook de aandeelhouders van het beursgenoteerde bedrijf tevreden blijven.³

Van de schoonmaakster tot de directeur, alle werknemers in Handelsbanken krijgen een vast salaris. Geen variabele beloning of jaarbonussen. Deze zijn uit den boze. Door Handelsbanken wordt het principe gehanteerd dat het personeel gemotiveerd moet worden door de inhoud van hun werk en niet door exorbitante bonussen en andere perverse prikkels die extreem risiconemend gedrag stimuleren, omdat op korte termijn winst gemaakt moet worden en targets moeten worden gehaald. Handelsbanken hanteert echter het motto dat vertrouwen op lange termijn niet samengaat met korttermijn beloningen. Van laag tot hoog wordt het personeel volgens hetzelfde principe extra beloond als de bank het goed doet. Deze beloning wordt pas uitbetaald bij pensionering. Dit stimuleert de loyaliteit van het personeel en maakt korte metten met kortetermijndenken.

Focus op de klant

Handelsbanken wil dichtbij de klant staan. Ze hebben een persoonlijke benadering waardoor ze inzicht proberen te krijgen in elke individuele klant, zijn situatie en zijn persoonlijke wensen en behoeften. De klant staat centraal en niet strenge financiële targets. Ze zijn wat dat betreft wat een bank wezen moet: een dienstverlenende instelling die er is voor de klant. Het personeel wordt niet afgerekend op omzet- en winstdoelstellingen. Handelsbanken werkt volgens het zogeheten 'kerktoren-principe'. Dit betekent dat de bank als het ware alleen zaken doet met klanten die zichtbaar zijn vanaf de plaatselijke kerktoren. De verantwoordelijkheid ligt dan ook niet op het hoofdkantoor, maar bij de lokale vestigingen.


Noten

1. http://www.vkbanen.nl/banen/artikel/Het-kan-een-bank-zonder-bonus/100064.html (voor de laatste keer geraadpleegd op 12 augustus 2011)
2. Ibid.
3. http://nieuwsuur.nl/onderwerp/248539-portret-van-een-bijzondere-bank.html (voor de laatste keer geraadpleegd op 12 augustus 2011)

Lees verder

• Beleggen voor beginners: beleggen in een beleggingsfonds