De hoogte van smartengeld

Smartengeld wordt uitgekeerd als soort van schadevergoeding voor de immateriële schade die iemand opgelopen heeft. Smartegeld is bedoeld om het leed van een slachtoffer enigszins te compenseren. De hoogte van smartengeld wordt bepaald aan de hand van een aantal richtlijnen.

Wat is smartengeld?

Met smartengeld word een vergoeding van de schade die iemand opgelopen heeft bedoeld. Het betreft hier immateriële schade, oftewel schade waarbij het vermogen van iemand niet aangetast is. Voorbeelden van dergelijke situaties zijn bijvoorbeeld pijn, aantasting in de persoon (bijvoorbeeld inbreuk op privacy) en verminderde levensvreugde.

Hoewel de rechter in principe relevante schadeposten vrijelijk mag waarderen bestaan er wel enige richtlijnen met betrekking tot wát de rechter dient te waarderen. De Hoge Raad plaatst de omvang van het nadeel (hiermee wordt de aard en ernst van het letsel bedoeld) centraal als maatstaf voor de omvang van de schadevergoeding. Hierbij wordt eveneens meegenomen dat het bedrag zodanig moet zijn dat het slachtoffer er werkelijk iets mee kan doen.

Factoren waarmee de rechter rekening moet houden bij het bepalen van de hoogte van het smartengeld

• De aard van het letsel
• De duur en intensiteit van het verdriet
• De ernst van de inbreuk op het rechtsgevoel van het slachtoffer
• Het gemis aan levensvreugde
• De aard van de aansprakelijkheid van de 'dader'

Bovenstaande factoren moeten op een zo objectief mogelijke manier gemeten worden. In de praktijk komt het er daarom over het algemeen op neer dat men met name naar de aard en ernst van het letsel kijkt. De daadwerkelijk geleden mentale schade is immers niet meetbaar. Het daadwerkelijke leed moet daarom uit andere bepaalbare factoren afgeleid worden. Het is ook gebruikelijk dat de rechter de zaak gaat vergelijken met eerdere, vergelijkbare gevallen waarin smartegeld uitgekeerd is. Dit wordt gevalsvergelijking genoemd.

Nut smartengeld

Smartengeld dient er met name voor om het slachtoffer te compenseren voor leed dat niet anderszins hersteld kan worden. Het smartengeld wordt over het algemeen gebruikt om het leven wat te veraangenamen en daarom moet het smartengeld in elk geval zodanig groot zijn dat men er ook daadwerkelijk iets mee kan doen. Smartengeld dient er niet toe bepaalde schadeposten te dekken, maar juist om een compensatie te bieden voor datgene wat niet hersteld kan worden.

In Nederland wordt zelden smartengeld uitgekeerd in bedragen hoger dan €10.000 tot €15.000. Er zijn echter ook gevallen bekend waarin €30.000 of zelfs €50.000 aan smartengeld uitgekeerd is.