Verhoogde tegemoetkoming (België)

Een aantal mensen in België hebben recht op een verhoogde tegemoetkoming in de ziekteverzekering of kortweg verhoogde tegemoetkoming. Wat is de verhoogde tegemoetkoming? Wie heeft recht op verhoogde tegemoetkoming in de ziekteverzekering en aan welke voorwaarden moet je voldoen om het recht te krijgen? Hoe kan je de verhoogde tegemoetkoming aanvragen? Op welke sociale voordelen hebben mensen die de verhoogde tegemoetkoming krijgen recht?

Inhoud

• De ziekteverzekering
• Voordelen van verhoogde tegemoetkoming
• Wie heeft recht op verhoogde tegemoetkoming?
• Hoe verhoogde tegemoetkoming aanvragen?
• Verwarring

De ziekteverzekering

Iedereen in België is in principe verplicht zich aan te sluiten bij een ziekenfonds of mutualiteit voor een ziekteverzekering. Als je ziek wordt en niet meer kan werken, kan je via het ziekenfonds door die verzekering toch een inkomen ontvangen. Ook bij een opname in het ziekenhuis, de kosten voor doktersbezoeken en medicijnen biedt de ziekteverzekering een financiële tussenkomst. De ziekenfondsen bieden ook bijkomende voordelen, enkel aan hun eigen leden, die niet wettelijk verplicht zijn.

Wie zich aansluit bij een ziekenfonds, moet een jaarlijkse, driemaandelijkse of maandelijkse bijdrage betalen. In ruil krijg je een SIS-kaart (of de SIS-kaart zit geïntegreerd in je digitale identiteitskaart of e-ID) en papieren met zogenaamde 'klevertjes'. Op een klevertje staat behalve je naam en je adres ook in cijfers vermeld welk soort ziekteverzekering je hebt. Mensen bij wie op het klevertje de cijfers xx1/xx1 staan, hebben recht op verhoogde tegemoetkoming.

Voordelen van verhoogde tegemoetkoming

Wie het recht op de verhoogde tegemoetkoming heeft, heeft een aantal bijkomende rechten in de ziekteverzekering. Het gaat onder andere om (normen geldig in november 2015):

• derdebetalersregeling bij dokters (je betaalt in de praktijk enkel remgeld van € 1,- voor een gewoon doktersbezoek, het verschil wordt tussen de dokter en het ziekenfonds geregeld zonder dat jij daar iets voor moet doen)
• lager remgeld voor doktersbezoek, tandarts, geneesmiddelen, ziekenhuisopname, kinesitherapeut
• lagere verblijfskosten in een ziekenhuis
• lagere maximumfactuur (max. € 450,- per jaar aan remgeld te betalen)
• lagere bijdrage voor de verplichte Vlaamse zorgverzekering
• korting op een abonnement bij DeLijn (€ 50,- per jaar)
• korting op treintickets bij NMBS (-50%)
• extra kortingen en voordelen naargelang je ziekenfonds
• kortingen op lidmaatschap en toegangsprijzen bij sportverenigingen, bibliotheken, sociale en culturele evenementen

Wie heeft recht op verhoogde tegemoetkoming?

Automatisch

Sommige mensen krijgen automatisch de verhoogde tegemoetkoming toegekend. Het gaat om de volgende groepen (normen geldig in november 2015):

• mensen die een leefloon of equivalent leefloon ontvangen van het OCMW (minstens 3 opeenvolgende maanden)
• mensen die een IGO of inkomensgarantie voor ouderen ontvangen van de RVP (rijksdienst voor pensioenen)
• mensen die een GIB of gewaarborgd inkomen voor bejaarden ontvangen van de RVP
• mensen die een tegemoetkoming ontvangen voor personen met een handicap, zoals een IVT (inkomensvervangende tegemoetkoming), IT (integratietegemoetkoming) of THAB (tegemoetkoming voor hulp aan bejaarden)
• gerechtigde NBMV (niet-begeleide minderjarige vreemdeling)
• gerechtigde wees jonger dan 25

Zelf aanvragen

Andere mensen kunnen ook recht hebben op de verhoogde tegemoetkoming, maar krijgen dat niet automatisch toegekend. Het gaat om de volgende mensen (normen geldig in november 2015):

• iedereen die een totaal jaarlijks bruto belastbaar inkomen heeft dat lager is dan € 16.965,47 + € 3140,77,- per bijkomend gezinslid
• telt niet mee als jaarlijks bruto belastbaar inkomen: kadastraal inkomen (enige woning) tot € 1268,- + € 211,- per bijkomend gezinslid
• alle andere inkomsten tellen mee in de berekening

Hoe verhoogde tegemoetkoming aanvragen?

Als je niet automatisch recht hebt op verhoogde tegemoetkoming, maar je denkt dat je er wel recht op zou kunnen hebben, kan je zelf best contact opnemen met jouw ziekenfonds. Het ziekenfonds zal een dossier opstellen om jouw inkomsten na te gaan. Wanneer ook zij denken dat jij misschien recht hebt op niet-automatisch toegekende verhoogde tegemoetkoming, zullen ze een heleboel documenten nodig hebben. Je zal al je inkomsten moeten bewijzen, bijvoorbeeld van een uitkering, kinderbijslag of loon van je werk. Je moet bewijzen dat je wel of niet eigenaar bent van je woning, bijvoorbeeld door een kopie van je huurcontract, een uittreksel uit het kadaster van onroerende goederen of een (ver)koopakte. Ook een attest dat je gezinssamenstelling bewijst (wie er allemaal in je woning woont) zal je moeten bezorgen aan het ziekenfonds. Daarnaast moet je het ziekenfonds meestal ook schriftelijk toestemming geven om informatie te vragen bij allerlei (overheids)diensten en een inkomensonderzoek te voeren.

Het aanvragen zelf doe je via je eigen ziekenfonds. De belangrijkste ziekenfondsen in België zijn:

• Christelijke mutualiteit (CM)
• De Voorzorg (socialistische mutualiteit)
• Liberale mutualiteit (LM)
• Partena
• Vlaams & neutraal ziekenfonds (VNZ)
• Onafhankelijk ziekenfonds (OZ)

Het ziekenfonds onderzoekt altijd je inkomsten van het vorige jaar (in 2016 vragen ze dus naar bewijzen uit 2015). Daarbij moet jij verklaren (ondertekenen) dat je inkomsten dit jaar naar alle waarschijnlijkheid niet beduidend hoger zullen zijn dan je inkomsten uit het jaar dat ze onderzoeken.

Als er in je gezin sprake is van bepaalde 'indicatoren' kunnen ze echter een inkomensonderzoek doen op basis van de vorige maand, in plaats van een volledig jaar. De bewijzen voor een onderzoek van de vorige maand zijn makkelijker te verzamelen dan die van een heel jaar. Indicatoren kunnen zijn (in november 2015):

• een gezinslid is gepensioneerd
• een gezinslid heeft recht op een invaliditeitsuitkering
• een gezinslid is minstens 1 jaar ononderbroken arbeidsongeschikt of werkloos en ingeschreven bij VDAB en RVA
• een gezinslid is een gerechtigde met een handicap
• een gezinslid is weduwe of weduwnaar
• het is een eenoudergezin

Verwarring

In de volksmond wordt vaak nog gesproken over het 'omnio-statuut' of de 'WIGW-kaart'. Deze twee systemen bestaan echter al een tijd niet meer. Ze zijn samen opgegaan in het ééngemaakte statuut van de verhoogde tegemoetkoming. Wanneer iemand dus zegt dat hij of zij recht heeft op omnio of WIGW, bedoelt die hoogstwaarschijnlijk de verhoogde tegemoetkoming.

In 2014 werd door de regering beslist dat ziekenfondsen voortaan zelf via de kruispuntdatabank op zoek moeten gaan naar mensen die wel recht hebben op verhoogde tegemoetkoming, maar het niet automatisch toegekend krijgen. Zij moeten dan zelf hun leden aanspreken met het voorstel om een inkomensonderzoek te voeren, om te kijken of er werkelijk recht op verhoogde tegemoetkoming geopend kan worden. In de praktijk is van die pro-actieve werking door de ziekenfondsen in 2015 nog niet veel te merken. Je doet er daarom goed aan om eens te informeren bij je ziekenfonds als je twijfelt of jij er misschien recht op hebt.

Lees verder

• Sociale onderbescherming