Beleggen in goudbaren of gouden munten
Er zijn veel vormen van beleggen, waaronder beleggen in goud. Deze vorm van beleggen kent zoals alle andere beleggingsvormen voor- en nadelen. Goud is een bijzonder edelmetaal dat ook onder beleggers een bijzondere status heeft. De meest pure vorm van beleggen in goud is beleggen in fysiek goud zoals goudbaren of gouden munten. Wat is van invloed op de waarde van goud en wat zijn de mogelijke voor- en nadelen van beleggen in fysiek goud?
Beleggen in goudbaren of gouden munten algemeen
Beleggen is een vorm van investering waarbij geld voor langere of kortere tijd wordt vastgelegd met als doel om financieel voordeel te behalen. Beleggen in goud is een manier om een hoger rendement te krijgen in vergelijking met bijvoorbeeld een spaarrekening. Al lijkt er een wezenlijk verschil tussen sparen en beleggen, bij beide wordt geld ingezet met als doel vergoeding en rendement te behalen. Op basis van haar waardeontwikkeling heeft goud aangetoond op lange termijn rendabel te kunnen zijn. Onderstaande opsomming is op geen enkele wijze bedoeld als een advies, maar is een informatieve beschrijving van situaties en/of omstandigheden welke in meer of mindere mate van toepassing kunnen zijn:
Geen sprake van tegenpartij risico
De waarde van het goud is niet afhankelijk van de prestatie van een tegenpartij, het zogenaamde counterparty risk. Dit in tegenstelling tot bijvoorbeeld beleggen in aandelen en obligaties waar ondernemersprestaties en management van invloed kunnen zijn.
Goud is schaars en kan niet worden bijgemaakt
Er is een beperkte hoeveelheid goud aanwezig. Goud kan niet worden 'gemaakt'. Er komt alleen extra goud in omloop doordat het wordt gewonnen uit de mijnen. Hierdoor stijgt de aanwezigheid van fysiek goud met circa 1,5% per jaar. Omdat goud schaars is kan bij een hogere vraag dan aanbod de waarde stijgen.
Minder inflatiegevoelig
De waarde van het goud kan moeilijk worden beïnvloed door de mens en neemt niet jaarlijks in waarde af zoals geld dat doet, de zogenaamde geldontwaarding.
Goud vergaat niet
Goud kan niet vergaan, het slijt niet. Het is deelbaar en blijft haar waarde behouden. Verdelen van goud in kleinere delen zorgt niet voor waardevermindering, het brengt verhoudingsgewijs nog steeds hetzelfde op.
Goud blijft buiten het geldsysteem
Een financiële crisis kan een financieel systeem bedreigen waardoor beleggingen in gevaar komen en in waarde dalen, dit noemt men systeemrisico. Fysiek goud blijft buiten dit systeem waardoor dit vermogen beter beschermd blijft tegen deze mogelijke invloeden.
Goud is (wereldwijd) erkend
Goud is een algemeen aanvaard waardeproduct. Over de hele wereld wordt de waarde van goud erkend en kan goud als ruilmiddel worden gebruikt. Dit in tegenstelling tot bijvoorbeeld papiergeld.
Risicospreiding
De algemene tendens is dat bij een verslechterende economie de prijs van goud stijgt: de aandelen dalen en de goudprijs stijgt. De riscofactoren bij goud zijn anders dan bij bijvoorbeeld aandelen en obligaties. In het geval een totale beleggingsportefeuille wordt gespreid over aandelen, obligaties en goud geeft dit ook een spreiding van het risico.
Belegging én verzekering
Naast het beoogde rendement kan fysiek goud ook een effectieve verzekering zijn omdat het een vermogen 'veilig stelt' buiten het reguliere geldsysteem.
Goud heeft altijd waarde
Goud heeft altijd een intrinsieke waarde. Ze bevat geen recht of plicht tot betaling zoals spaartegoed, aandelen of obligaties. Het goud is haar gewicht waard door de fysieke eigenschap en heeft geen virtuele waarde zoals spaartegoeden, aandelen of obligaties.
Goud heeft een grote dichtheid
Goud heeft een grote waarde per eenheid: een grote dichtheid. Door de grote dichtheid is relatief weinig volume noodzakelijk om een grote waarde te vertegenwoordigen. Zodoende is er weinig opslag benodigd en wordt transport vergemakkelijkt.
Productiekosten worden steeds hoger
Het wordt steeds lastiger om nieuwe bronnen aan te boren en goud uit de aarde te halen. Het delven staat onder druk en de productiekosten nemen toe. Dit kan een prijsopdrijvend effect hebben.
Waarde fluctueert
De waarde van goud fluctueert sterk, deze kan zelfs per minuut variëren. Goudhandelaren en/of goudwisselkantoren kunnen u inzicht geven in de actuele goudkoersen en de prijs waarop het goud op dat moment wordt verhandeld. Dit noemt men de zogenaamde actuele goudprijs.
Goud kopen
Bij goudhandelaren en/of goudwisselkantoren kan men goud kopen en verkopen. In Nederland zijn er diverse. Hier kan via een bankoverschrijving en/of met contact geld fysiek goud gekocht worden. Boven een bepaald bedrag kan een identificatie noodzakelijk zijn omdat goudhandelaren verplicht zijn zich te houden aan de wet ter voorkoming van witwassen (WWFT). Hierbij is de handelaar verplicht tot cliëntonderzoek en/of meldingsplicht. Dit heeft te maken met eventueel witwassen van geld: fysiek goud heeft een waarde dat geldt als vermogen. Over dit vermogen is boven een bepaalde grens, de zogenaamde heffingsvrije grens, vermogensbelasting verschuldigd. Dit is een belasting die men betaalt over een fictief rendement. Meer informatie over deze vermogensrendementsheffing en de heffingsvrije grens is te vinden op www.belastingdienst.nl.
Soorten goud
Fysiek goud is te koop in goudbaren en gouden munten met uiteenlopende waarden. Hiermee wordt ingespeeld op uiteenlopende behoeften zoals verhandelbaarheid en verzamelwaarde.
Goudbaren
Goudbaren worden meestal gebruikt voor grotere investeringen dan gouden munten omdat de gewichten (veel) hoger liggen. De prijs van goudbaren ligt per eenheid gemiddeld een klein beetje lager omdat hierover een lagere opslagmarge wordt geteld. Een goudbaar heeft meestal een zuiverheid van 99,9%, oftewel 24 karaat. De goudbaren worden wereldwijd geaccepteerd en zijn allen voorzien van een keurmerk en serienummer om de afkomst en echtheid aan te tonen. Goudbaren zijn er in verschillende gewichten:
- 50 gram
- 100 gram
- 250 gram
- 500 gram
- 1000 gram
Gouden munten
Gouden munten worden vaak gebruikt om te sparen in fysiek goud, mede omdat de prijs per munt lager ligt dan bij goudbaren. Er zijn diverse gouden munten uit verschillende landen. Deze gouden munten zijn in het land van oorsprong een wettig betaalmiddel en doordat deze munten uit puur goud bestaan worden ze net als goudbaren wereldwijd geaccepteerd. De waarde van deze gouden munt wordt bepaald door de hoeveelheid (puur) goud. Dit in tegenstelling tot bijvoorbeeld een reguliere munt waarbij land, afkomst en/of jaartal ook van invloed kan zijn op de waarde. Sommige munten zijn wat populairder voor verzamelaars maar dat heeft te maken met “verzamelwaarde”. Onderstaand een aantal van de meest populaire gouden munten en het land van herkomst:
- Maple Leaf, Canada
- Philharmoniker, Oostenrijk
- Krugerrand, Zuid-Afrika
- Australian Nugget; Australië
- Buffalo, Verenigde Staten
- Gouden Panda, China
- 20 Mark goud, Duitsland
- 100 ECU, België
- 20 Franc goud, Frankrijk
- Gouden dukaat, Nederland
- 100 Pond, Groot-Brittannië
- 50 Pesos, herkomst Mexico
Goud bewaren
Voor het bewaren van goud zijn er diverse opties. Als particulier thuis bewaren, al dan niet in een kluis, is hierbij de meest risicovolle. Goud kan ook bij een bank worden bewaard en worden opgeslagen in een bankkluis(je). Hieraan zijn kosten verbonden. Vaak is de inhoud van de kluis niet verzekerd waardoor er ook sprake is van een risico. Soms kan er een verzekering worden afgesloten op de inhoud van de kluis. Dit is de veiligste wijze van bewaren maar brengt ook de meeste kosten met zich mee. Deze kosten kunnen per bank variëren, meer informatie hierover kan worden opgevraagd bij de betreffende bankinstelling.
Bijzonderheden
Een artikel in Scientias maakte melding dat wetenschappers in 2011 bewijs zouden hebben gevonden dat de aarde door meteorieten zou zijn voorzien van goud. In dat bewijs zou worden aangetoond dat ál het goud op de aarde afkomstig is van een meteorietenregen en dat de aarde vanuit zichzelf geen goud zou bevatten. Meer informatie over dit onderzoek staat in artikelen van
BBC News.
Op zich is dit een bijzondere ontdekking die wellicht ooit scenario’s kan oproepen welke voorheen nooit denkbaar waren. Zou het aannemelijk kunnen zijn dat ons universum een bijna onuitputtelijke bron van goud is? Stel dat met de huidige technologische ontwikkeling het ontdekken van goud op andere planeten bereikbaar wordt? Zou het vervolgens ooit mogelijk zijn om dit goud daadwerkelijk te delven en naar de aarde te transporteren? Wat zou hiervan de invloed zijn? Science fiction of werkelijkheid, de toekomst zal het leren.