Belastingen, rechten en plichten

Iedereen die in Nederland woont of werkt of in het buitenland een Nederlands inkomen heeft, is belastingplichtig. De Belastingdienst int, namens de Rijksoverheid, de belastingen. De belastingen worden geheven op grond van een wet. Dit is het zogenoemde legaliteitsbeginsel, welke staat vermeld in artikel 104 van de Grondwet.

Functies

Het innen van belasting heeft verschillende functies. Dit zijn een budgettaire en een instrumentele functie.

Budgettaire functie

De budgettaire functie houdt in, dat de overheid, met de opbrengsten van de heffingen, collectieve goederen en diensten betaalt. Deze goederen en diensten moeten dan algemeen toegankelijk zijn. Hierbij kan je denken aan zaken als rechtspraak, politie, defensie, het wegennet, bijstand, sociale zekerheid, subsidies, onderwijs, kunst en cultuur en zorg.

Instrumentele functie

Naast de budgettaire functie heeft belasting betalen ook nog een instrumentele functie. Dit houdt in dat de overheid het geïnde belastinggeld nog voor andere doelen wilt gebruiken. Hierbij kan je denken aan een wijziging van de inkomensverdeling, een bescherming van de nationale bedrijvigheid of het stimuleren van een milieuvriendelijk, gezond of sociaal gedrag.

Soorten belastingen

In ons land heeft vrijwel iedereen met het betalen van belastingen te maken. Zo betaal je onder meer belasting over je salaris, benzine, alcohol of een erfenis. Er zijn twee soorten belastingen. Dit zijn directe en indirecte belastingen.

Directe belastingen

Directe belastingen zijn belastingen die worden geheven op het inkomen, winst en vermogen. Deze belastingen draag je, als belastingplichtige, zelf af aan de Belastingdienst. Een bekend voorbeeld hiervan is de inkomstenbelasting.

Indirecte belastingen

Indirecte belastingen worden weer door iemand anders aan de Belastingdienst afgedragen. Hierbij is de belasting in de prijs van de goederen en de diensten verwerkt. Deze heet ook wel de kostprijsverhogende belasting. Zo is accijns een voorbeeld hiervan. Als consument betaal je de belasting, maar de leverancier draagt het belastingbedrag weer af aan de Belastingdienst.

Rechten

Als belastingplichtige heb je enkele rechten. Zo kan je altijd een bezwaar maken of in beroep gaan. Ook heb je recht op een uitleg als er van je aangifte wordt afgeweken. Daarnaast mag je altijd de hulp inschakelen van een adviseur die dan je belangen behartigt.

Plichten

Naast de rechten, heb je natuurlijk ook een aantal plichten. Zo moet je je aangifte juist, volledig en op tijd invullen, moet je je gegevens aan de belastingdienst verstrekken als deze daarom vraagt en moet je op tijd je belasting betalen.

Belastingzaak beginnen

Wanneer je het als individu of als organisatie absoluut niet eens bent met een belastingaanslag, dan kan je een belastingzaak beginnen. Als je het niet eens bent met de uitspraak van de rechter, dan kan je nog in hoger beroep gaan bij het gerechtshof en ook nog door middel van cassatie bij de Hoge Raad.

Fraude

Hoewel het gros van de particulieren en ondernemen voldoet aan de belastingverplichtingen, komt fraude nog redelijk vaak voor. Om deze fraude tegen te gaan wordt de FIOD ingezet. Dit is de opsporingsdienst van de Belastingdienst. De overheid neemt steeds meer maatregelen tegen fraude.