Belastingaangifte voor beginners

Voor de meeste mensen is de belastingaangifte een gruwel. Maar de moeite loont, want veel mensen krijgen geld terug. Wat moeten beginners weten voor hun belastingaangifte? En wat gebeurt als je verzuimt om aangifte te doen? Wie de basisregels kent, ziet doorgaans niet meer op tegen de belastingaangifte.

Waarom belastingaangifte doen?

De belasting, die maandelijks wordt ingehouden op het loon of salaris, is slechts gebaseerd op een schatting. Er wordt van uitgegaan dat een standaard werknemer het hele jaar door tegen een gelijke beloning werkt en dat hij nauwelijks fiscaal relevante uitgaven heeft. Door middel van de jaarlijkse belastingaangifte wordt met de persoonlijke arbeids- en levensomstandigheden van de belastingbetaler beter rekening gehouden. Een groot aantal belastingplichtigen krijgt geld terug omdat ze diverse kosten kunnen aftrekken in hun aangifte.

Digitaal aangifte doen een uitkomst

Veel belastingplichtigen zijn bang dat ze hun aangifte fout invullen maar voor hen kan de vooringevulde digitale aangifte (voor een deel) uitkomst bieden. Voor de aangifte van 2012 zijn door de belastingsdienst wéér meer gegevens dan in voorgaande jaren ingevuld, zoals de saldi van de spaarrekeningen en de waarde van de effectenportefeuille.

Zelf aangifte doen wordt steeds gemakkelijker

Een toenemend aantal Nederlanders vult zijn belastingaangifte dus in via het internet en en downloadt daarvoor de vooraf ingevulde aangifte van de Belastingdienst. Dat blijkt uit een onderzoek van de consumentenbond in maart 2013. Uiteraard blijft het van belang de reeds door de belastingdienst ingevulde gegevens zorgvuldig te checken. Zo'n 5% van de ondervraagde belastingplichtigen stuitte in 2013 toch nog op fouten in de vooringevulde aangifte. Weliswaar heeft de belastingdienst al enig voorwerk verricht, je blijft als belastingplichtige zelf verantwoordelijk voor de juistheid van de gegevens. Dien uw aangifte dus niet ongezien in.

Mensen wachten bewust met hun aangifte

Doordat door de fiscus meer en meer gegevens vooraf worden ingevuld, wordt het steeds gemakkelijker wordt om de belastingaangifte zelf te verzorgen. Belastingplichtigen wachten bewust met de invulling van hun aangifte tot de gegevens van de vooraf ingevulde aangifte voor download beschikbaar zijn. In 2013 kon dat vanaf 1 maart. Slechts 1 op de 5 Nederlanders doet nog een beroep op hulp van een deskundige of belastingconsulent.

Wanneer moet je de aangifte indienen?

Wie van de belastingdienst een aangiftebiljet ontvangt, is verplicht om tijdig, dat wil zeggen uiterlijk 1 april, aangifte te doen. Wie het niet redt voor 1 april, kan om uitstel verzoeken. Werd je aangifte niet op tijd door de fiscus ontvangen en heb je verzuimd om uitstel aan te vragen, dan moet je rekenen op een boete.

De gevolgen als je structureel verzuimt om aangifte inkomstenbelasting te doen?

De belastingdienst constateerde in 2017 dat er nogal wat belastingplichtigen waren die al jarenlang verzuimden aangifte te doen. Tal van herinneringen en aanmaningen werden door betrokkenen gewoon genegeerd. Het ging daarbij zowel om particulieren als ondernemers. Het verzuim werd aangekaart bij justitie die in 2018 besloot tot strafrechtelijke vervolging. Men ontving een uitnodiging om voor de politierechter te verschijnen. Het merendeel van de zaken werd afgedaan via een schikking of een strafzaak.

Hoe kan je aangifte doen?

Particulieren kunnen op twee manieren aangifte doen:

• schriftelijk door het insturen van een met de hand ingevuld en ondertekend aangifteformulier;
• digitaal via een aangifteprogramma dat is te downloaden op de site van de belastingdienst. Ondertekening van een digitaal ingevulde aangifte kan met behulp van je DigiD-code.

Waarom is een aangifte inkomstenbelasting nodig?

Welnu, in de regel is er al maandelijks belasting ingehouden op het loon of salaris in de vorm van loonbelasting, maar doorgaans is daarbij geen rekening gehouden met diverse persoonlijke omstandigheden.

• denk bijvoorbeeld aan huiseigenaren die de huurwaarde van hun woning bij hun inkomen moeten tellen maar die waarschijnlijk ook hypotheekrenteaftrek genieten;
• mogelijk is ook dat de werknemer in aanmerking komt voor aftrek van bijzondere ziektekosten of kosten voor het volgen van een studie, kosten waarvan de werkgever/inhoudingsplichtige geen weet heeft.

Om dergelijke redenen kan dus achteraf een aangifte inkomstenbelasting noodzakelijk zijn.

Voorlopige en definitieve aanslag

Wie zijn aangifte vóór 1 april heeft ingediend, ontvangt vóór 1 juli een reactie van de fiscus in de vorm van een voorlopige aanslag. Daaruit kan je opmaken of je een bedrag terug krijgt of dat je wellicht moet bijbetalen. De definitieve aanslag volgt later nadat de aangifte door de belastingdienst zorgvuldiger is bekeken.