Hoge boetes fraude en misbruik toeslagen, uitkeringsfraude

De Belastingdienst intensiveert ook in 2018 en 2019 de opsporing van fraude en misbruik van toeslagen en uitkeringsfraude of adresfraude. De boetes voor zwaar misbruik en het oneigenlijk gebruik van deze toeslagen van de Belastingdienst zijn per 1 januari 2013 ook nog eens verhoogd. U kunt hierbij vooral denken aan de personen die frauduleus voor een aantal mensen toeslagen aanvragen, maar ook u kunt als de fiscus opzet en fraude vermoedt, een hoge boete krijgen. Tegelijkertijd konden Bulgaren ongestoord tot voor kort hun toeslag ophalen in Nederland. Staatssecretaris Weekers beloofde daar een einde aan te maken. Vanaf nu krijgen personen die onbekend zijn bij de Belastingdienst, geen voorschot meer op een huurtoeslag of zorgtoeslag. De regels zijn verder aangescherpt in 2014 en per 1 juli 2015. Deze boetes voor uitkeringsfraude werden in 2015 gewijzigd na eerdere kritiek van de ombudsman op de fraudewet.

Inhoud

• Fraude met toeslagen en uitkeringsfraude
• Wat kosten de toeslagen de belastingbetaler?
• Wat is adresfraude?
• Boetes fraude of misbruik van toeslagen, adresfraude
• De boetes op misbruik van toeslagen 2014, 2015 en 2016
• Uitkeringsfraude en de kritiek van de ombudsman, 2015-2018 en 2019
• Conclusie hoge boetes fraude en misbruik van toeslagen in 2017, 2018 en 2019

Fraude met toeslagen en uitkeringsfraude

De overheid geeft veel geld uit. Dit geld wordt voornamelijk opgebracht door de belastingbetaler. Bovendien is vooral het Rijk slecht bij kas de laatste jaren. Om deze redenen en om reden van efficiency probeert de fiscus steeds meer om fraude te voorkomen en waar mogelijk op te sporen. Daarbij kan het om allerlei soorten van misbruik en oneigenlijk gebruik gaan:

• Bij het betalen van de belastingen;
• Bij het aanvragen van de uitkeringen;
• Bij overheidssubsidies;
• Bij de toeslagen.

Wat kosten de toeslagen de belastingbetaler?

De toeslagen zijn voor veel mensen een belangrijk extra inkomen om uit de dagelijkse kosten te kunnen komen en daarom gaat het inmiddels om forse bedragen. Het gaat om vele miljarden aan euro's (schattingen 2018):

Hoeveel geven we uit aan de toeslagen in 2018:

In totaal gaat het om naar schatting 13,5 miljard euro in 2018. Niet elke belastingbetaler krijgt een toeslag omdat niet altijd aan de voorwaarden is voldaan. Vaak is het inkomen te hoog of doorstaat het vermogen de vermogenstoets niet. Daardoor kan het gebeuren dat een bepaald gezin voor bijna alle toeslagen in aanmerking komen, terwijl een ander huishouden geen enkele toeslag ontvangt.

Wat is adresfraude?

Met adresfraude geeft iemand aan ergens anders te wonen dan waar hij werkelijk woont om zo meer uitkering of toeslagen te kunnen ontvangen. In 2018 zal deze vorm van fraude strenger worden aangepakt.

Boetes fraude of misbruik van toeslagen, adresfraude

Bij de toeslagen bestaat de systematiek van voorschotten. De toeslag die u krijgt voor de zorg bijvoorbeeld is een voorlopig bedrag dat is gebaseerd op de gegevens bij de Belastingdienst van voorgaand jaar. Na afloop van het jaar vindt een herberekening plaats en dat kan betekenen dat de definitief berekende toeslag afwijkt van wat u hebt gekregen. Het kan betekenen dat u nog geld krijgt of dat u geld moet terug betalen. Beide zaken vallen niet onder fraude. Het wordt anders wanneer met opzet verkeerde gegevens worden ingevuld en op basis daarvan een zorgtoeslag of huurtoeslag wordt aangevraagd. Bekend zijn ook gevallen waarbij voor vele mensen tegelijkertijd een toeslag wordt aangevraagd op basis van onjuiste data en dat terwijl men weet dat er geen recht op een hoge toeslag is. Zo zijn er zware gevallen van fraude en misbruik en wat lichtere gevallen. In beide gevallen kan de Belastingdienst boetes uitdelen, boetes die voor de zware gevallen ten opzichte van 2012 zijn verhoogd:

Hoogte van de boetes bij misbruik van toeslagen fiscus, vergrijpboete zware overtreding:

Bij de minder ernstige overtredingen zijn de boetes gelijk gebleven of omlaag gegaan:

Hoogte van de boetes bij misbruik van toeslagen fiscus, minder zware overtreding:

De boetes op misbruik van toeslagen 2014, 2015 en 2016

De boetes zijn ingedeeld naar licht en zwaar vergrijp en worden dan uitgebreid naar medeplichtigen, vervolgens de aanzetters tot fraude en de uitlokkers. De bedragen zijn niet verhoogd.

Boetes toeslagen 1 januari 2014, misbruik en oneigenlijk gebruik, licht vergrijp:

• Verzuimboete lichte overtreding (maximum bedrag): € 4.920;
• Standaardboete: bij een eerste overtreding een waarschuwing en bij de tweede en volgende overtreding: € 344.

Boetes toeslagen 1 januari 2014, misbruik en oneigenlijk gebruik, zwaar vergrijp:

• Vergrijpboete zware overtreding (boetemaximum): 100% van het bedrag dat wordt teruggevorderd. Bij herhaling 150%;
• Standaardboete bij grove schuld: 25% en bij recidive 75% van het te vorderen bedrag;
• Standaardboete bij opzet: 50% en bij herhaling 150% van het terug te vorderen bedrag.

Uitkeringsfraude en de kritiek van de ombudsman, 2015-2018 en 2019

De ombudsman concludeerde al in 2014 dat er naar zijn mening te snel een hoge boete (100% boete) wordt gegeven, namelijk ook als het om een kleine fout gaat of als de aanvrager zich heeft vergist. In reactie daarop werd in 2015 door minister Asscher de fraudewet aangepast. Niet meer altijd 100% boete, maar alleen als er duidelijk sprake van fraude is. De andere percentages worden sindsdien als volgt:

• 75% als er sprake is van grove schuld.
• Bij aanwijsbare schuld maar minder ernstige overtredingen 50% van het fraudebedrag.
• 25% als de aanvrager eigenlijk weinig te verwijten valt.

Conclusie hoge boetes fraude en misbruik van toeslagen in 2017, 2018 en 2019

Kortom fraude loont niet. Als de fiscus meent dat er sprake is van opzet en fraude, riskeert u een forse boete. Ook om fraude vanuit het buitenland te voorkomen, worden er maatregelen aangekondigd. Bij een uitkering kan de boete nog steeds oplopen tot 100%, maar door aanpassing van de wet zal dit niet meer in alle gevallen zo zijn. De toeslagen worden nog op één rekening gestort, namelijk van de aanvrager en alleen als de rekening van de aanvrager te identificeren is met naam en toenaam.

Lees verder

• Toeslagen 2019: Toeslagen 2018 aanvragen: veranderingen en voorwaarden 2019 (special)
• Zorgtoeslag 2020 omhoog: zorgtoeslagtabel