Beleggen in wapens

Er is steeds meer verzet tegen het beleggen in bedrijven die wapens produceren. Mede door de lobbyacties van een aantal maatschappelijke organisaties zijn banken en grote beleggers, zoals de pensioenfondsen, steeds terughoudender geworden in het beleggen in bedrijven die omstreden wapens, zoals de clusterbom, produceren. Tegelijkertijd willen deze investeerders wel voldoende rendement binnenhalen op hun beleggingen. Er is veel te doen over het beleggen in wapens. Tot het begin van deze eeuw was het vrij gebruikelijk dat banken en grote instellingen belegden in bedrijven die omstreden wapens verkochten of produceerden. Door een succesvolle antiwapenlobby en doordat media steeds kritischer werden hebben veel grote beleggers besloten om niet langer te beleggen in bedrijven die wapens verhandelen. Een goed voorbeeld daarvan is bijvoorbeeld ABP, een van de grootste pensioenfondsen van Nederland. Het programma Zembla bracht in 2007 in een uitzending naar buiten dat dit bedrijft belegd in bedrijven die landmijnen en clusterbommen produceren. Onder de maatschappelijke druk die ontstond naar aanleiding van de uitzending besloot het ABP uiteindelijk overstag te gaan en niet langer te beleggen in de omstreden wapenindustrie. Ook andere grote instellingen als GGM, ING, SNS Asset Management en Robeco volgden het voorbeeld van het ABP.

Beleggen in wapens aantrekkelijk

Het beleggen in wapens is aantrekkelijk. Door toedoen van het oprukkende geweld in het Midden-Oosten en de Russische agressie, waaronder de bezetting van de Krim, is de verwachting anno 2015 dat de vraag naar wapens in de toekomst weer zal gaan toenemen. Veel overheden hebben sinds het einde van de Koude Oorlog jaar na jaar bezuinigd onder het mom dat er geen echte bedreigingen meer waren. Veel bijna niet gebruikt legermateriaal werd doorverkocht. Ook werden er relatief weinig nieuwe spullen aangeschaft. Daardoor had de wapenindustrie het lange tijd erg lastig. Pas na de aanvallen van 11 september 2001 leek het tij langzaam te keren. Ook de Nederlandse overheid besloot in 2014 voor het eerst weer meer in het leger te investeren. De verwachting is dat de wapenindustrie in de toekomst de vruchten gaat plukken van deze investeringen en dat aandelen sterk in waarde gaan stijgen.

Hoog rendement

Een ander voordeel van het beleggen in wapens is dat de aandelen van de wapenfabrikanten ondergewaardeerd zijn ten opzichte van andere bedrijven en beleggingsfondsen. Dat komt omdat veel grote beleggers, zoals de pensioenfondsen, niet in wapens willen beleggen. Daardoor neemt de vraag naar deze aandelen af en zijn de aandelen relatief goedkoop ten opzichte van andere beleggingsmogelijkheden. Tegelijkertijd is het uitgekeerde dividend van de "wapenaandelen" nog steeds wel relatief hoog. Dat maakt het dus een aantrekkelijke optie voor de belegger met minder ethische bezwaren of die puur gaat voor de winst.

Grijs gebied

Veel grote pensioenfondsen hebben ook te maken met een zeker grijs gebied. Zo kiest ABP er voor om niet te beleggen in bedrijven die clusterbommen of biologische wapens produceren, maar wel weer in bedrijven die betrokken zijn bij de productie van kernwapens of in Israëlische banken, die projecten financieren op de door Israël bezette Westelijke Jordaanoever. ABP heeft bovendien ook te maken met haar eigen achterban. De pensioenen van het Nederlandse leger zijn namelijk onder gebracht bij het pensioenfonds. Daarnaast verlangt de overheid en de achterban van ABP en andere pensioenfondsen ook dat zij voldoende rendement maken op hun beleggingen, zodat de pensioenen ook kunnen worden uitgekeerd. Wanneer te veel beleggingsopties worden afgeschreven als "ethisch niet verantwoord" worden de mogelijkheden om aan die verwachting te voldoen steeds kleiner.